Dịch bệnh có được xem là trường hợp bất khả kháng trong giao dịch dân sự?

1. Giao dịch dân sự là gì?

Giao dịch dân sự không còn là một thuật ngữ quá là xa lạ đối với chúng ta theo đó thì khi nhắc đến giao dịch dân sự thông thường chúng ta thường sẽ nghĩ rằng đây là những giao dịch pháp lý nhằm đảm bảo quyền và nghĩa vụ của các bên trong các mối quan hệ phổ biến như hợp đồng mua bán, chuyển nhượng tài sản, thỏa thuận lao động, hợp đồng cho vay, và các thỏa thuận khác có liên quan đến vấn đề dân sự. Giao dịch dân sự thường được điều chỉnh bởi pháp luật dân sự và là một phần quan trọng của hệ thống pháp luật dân sự trong mọi nền tảng pháp lý. Các quy định về giao dịch dân sự thường xuyên đảm bảo rằng các bên đều có quyền và nghĩa vụ được bảo vệ, và nếu có tranh chấp, họ có thể tìm đến hệ thống tư pháp để giải quyết mối quan hệ pháp lý của họ. Thế nhưng đây chỉ là cách hiểu đơn giản của chúng ta. Nó không phải là một định nghĩa đúng như theo quy định của Bộ Luật Dân sự 2015. 

Hiện nay thì Bộ luật Dân sự 2015 cũng đã đưa ra khái niệm cụ thể về giao dịch dân sự, theo đó thì giao dịch dân sự là hợp đồng hoặc hành vi pháp lý đơn phương làm phát sinh, thay đổi hoặc là chấm dứt quyền và nghĩa vụ dân sự theo quy định của pháp luật dân sự. 

Theo đó, chúng ta có thể kết luận rằng, giao dịch dân sự là hợp đồng hoặc các hành vi pháp lý đơn phương mà các bên thực hiện để tạo ra, thay đổi hoặc chấm dứt quyền và nghĩa vụ dân sự. Đây có thể bao gồm nhiều loại hợp đồng và giao kèo, chẳng hạn như hợp đồng mua bán, hợp đồng thuê nhà, hợp đồng lao động, thỏa thuận chuyển nhượng tài sản, và nhiều thứ khác. Trong quy trình này, các bên thường phải tuân theo các quy định và điều kiện của pháp luật dân sự, và nếu có bất kỳ tranh chấp nào phát sinh, họ có thể sử dụng hệ thống tư pháp để giải quyết mối quan hệ pháp lý của mình. Các quy định dân sự thường xuyên đảm bảo rằng các giao dịch và hành vi pháp lý đều tuân theo nguyên tắc công bằng, và nếu có mâu thuẫn, họ được giải quyết một cách công bằng và công lý.

2. Quy định về mục đích và hình thức giao dịch dân sự theo quy định của pháp luật

Căn cứ pháp lý: Điều 118 và Điều 119 của Bộ luật Dân sự 2015. Quy định cụ thể như sau về mục đích cũng như là hình thức giao dịch dân sự theo quy định của pháp luật đưa ra

Theo đó thì bất kỳ một quy định pháp luật một quan hệ nào phát sinh trong cuộc sống thì cũng sẽ có những mục đích nhất định và được tiến hành giao dịch theo những hình thức nhất định. Khi tiến hành xem xét và tổng hợp lại thì chúng ta đã thống nhất và đưa đến một quy định chung nhất và bao quát nhất có thể. 

Đầu tiên là chính là vì mục đích của giao dịch dân sự, theo đó thì mục đích của giao dịch dân sự không gì khác ngoài lợi ích của các chủ thể tham gia trong quan hệ dân sự đó. Và lợi ích của những bên là hoàn toàn khác nhau, thông qua việc thực hiện giao dịch dân sự này thì họ sẽ đạt được những mục đích đó của họ. Mỗi bên thường có một mục tiêu cụ thể mà họ muốn đạt được thông qua việc thực hiện giao dịch, và giao dịch này được thiết kế để đáp ứng những mục tiêu đó. Các mục đích của giao dịch dân sự có thể rất đa dạng và phụ thuộc vào loại giao dịch cụ thể. Ví dụ, trong một hợp đồng mua bán, người mua muốn có sản phẩm hoặc dịch vụ mong đợi, trong khi người bán muốn nhận được thanh toán tương ứng. Trong một hợp đồng lao động, người lao động muốn đạt được mức lương và điều kiện làm việc hợp lý, trong khi nhà tuyển dụng muốn có lao động chất lượng. Do đó, giao dịch dân sự thường được thiết kế để đáp ứng mong đợi và lợi ích cụ thể của mỗi bên tham gia. Nếu mọi điều kiện và quy định của giao dịch được thực hiện đúng đắn, thì cả hai bên đều có thể đạt được mục tiêu của mình.

Tiếp theo là về hình thức của giao dịch dân sự. Về cơ bản thì hình thức giao dịch dân sự được quy định như sau:

- Giao dịch dân sự được thể hiện bằng lời nói, bằng văn bản hoặc bằng hành vi cụ thể theo quy định. Giao dịch dân sự thông qua phương tiện điện tử dưới hình thức thông điệp dữ liệu theo quy định được gọi là giao dịch bằng văn bản

- Giao dịch dân sự phải được thể hiện bằng văn bản có công chứng, chứng thực, đăng ký thì phải tuân thủ theo quy định đó. 

3. Dịch bệnh có được xem là trường hợp bất khả kháng trong giao dịch dân sự hay không? 

Để trả lời cho câu hỏi dịch bệnh có được xem là trường hợp bất khả kháng trong giao dịch dân sự hay không thì chúng ta sẽ đi trả lời cho câu hỏi sự kiện bất khả kháng là gì?

Căn cứ dựa theo quy định tại khoản 1 Điều 156 Bộ luật Dân sự 2015 thì có quy định cụ thể về sự kiện bất khả kháng và trở ngại khách quan. Cụ thể như sau :

- Sự kiện bất khả kháng là sự kiện xảy ra một cách khách quan không thể lường trước được và không thể khắc phục được mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép. Hay nói một cách khác thì đây là những sự kiện không thể dự đoán hay kiểm soát được, và chúng có thể làm cho việc thực hiện một hoặc nhiều điều khoản trong hợp đồng trở nên không khả thi hoặc không công bằng. Những sự kiện này thường bao gồm thiên tai, chiến tranh, đình công, thay đổi luật pháp, và các sự kiện khác nằm ngoài tầm kiểm soát của các bên tham gia giao dịch. Như vậy thì sự kiện bất khả kháng cần có đặc điểm như không lường trước được, đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép nhưng không được. 

- Trở ngại khách quan là những trở ngại do hoàn cảnh khách quan tác động làm cho người có quyền, nghĩa vụ dân sự không thể biết về việc quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm hoặc không thể thực hiện được quyền, nghĩa vụ dân sự của mình. Hay nói một cách khác thì đây là những rắc rối, trở ngại xuất hiện sau khi hợp đồng đã được ký và có thể làm cho việc thực hiện hợp đồng trở nên không thể hoặc không công bằng. Trở ngại này thường xuyên liên quan đến những thay đổi đột ngột và không lường trước được trong điều kiện môi trường hoặc do các sự kiện bất khả kháng.

Cả hai khái niệm này thường được sử dụng như là một cơ sở để giảm trách nhiệm hay thậm chí giải phóng các bên khỏi nghĩa vụ trong trường hợp mà thực hiện giao dịch trở nên không khả thi do những sự kiện không thể kiểm soát. 

Như vậy thì dựa trên những quy định trên thì ta có thể thấy rằng dịch bệnh là trở ngại khách quan làm cho những cá nhân có quyền và nghĩa vụ không thể thực hiện được quyền và nghĩa vụ của mình. Tuy nhiên thì có thể cho nó là sự kiện bất khả kháng được hay không thì cần phải chứng minh là các bên đã có thể lường trước được sự việc hay chưa và các bên đã có những biện pháp và khả năng cho phép để tiến hành khắc phục sự việc hay chưa, nếu đáp ứng được đầy đủ thì khi đó dịch bệnh mới được xem là sự kiện bất khả kháng trong giao dịch dân sự. Vì sự kiện bất khả kháng là không thể lường trước được sự việc và không thể khắc phục được mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép nhưng không thể thực hiện được. 

Trên đây là những nội dung mà chúng tôi muốn cung cấp cho các bạn liên quan đến giao dịch dân sự nếu như các bạn còn có những vướng mắc khác cần chúng tôi tiến hành giải đáp thì có thể liên hệ qua số điện thoại 1900.868644 hoặc là gửi câu hỏi về địa chỉ email [email protected] để có thêm thông tin chi tiết