Mua bán chuyển nhượng đất đai bằng giấy viết tay làm thế nào?

Thưa luật sư, Tôi tên: Nguyễn Tiến Đoàn, tôi trúng đấu giá lô đất phố trợ (60 triệu) năm 2002, và đã hoàn chỉnh hồ sơ theo quy định nhưng trước đây chồng tôi là Nguyễn Văn Châu có bán lại cho ông Minh với giá 23 triệu (bằng giấy viết tay giữa hai người), hiện nay giá trị lô đất của tôi với giá thị trường 1,5 tỉ. Tôi cần tìm Luật sư giúp tôi tư vấn hoặc ký hợp đồng với Luật sư để giải quyết hồ sơ đất cho tôi.

Người gửi: tiendoan nguyen

>> Luật sư tư vấn pháp luật Đất đai trực tuyến qua điện thoại gọi số: 1900.868644

Trả lời:

Căn cứ vào Điều 502 Luật dân sự 2015 quy định về hình thức chuyển quyền sừ dụng đất :

Điều 502. Hình thức, thủ tục thực hiện hợp đồng về quyền sử dụng đất

1. Hợp đồng về quyền sử dụng đất phải được lập thành văn bản theo hình thức phù hợp với quy định của Bộ luật này, pháp luật về đất đai và quy định khác của pháp luật có liên quan.

2. Việc thực hiện hợp đồng về quyền sử dụng đất phải đúng trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật về đất đai và quy định khác của pháp luật có liên quan

Căn cứ điều 117 Bộ luật dân sự 2015 , quy định :

Điều 117. Điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự

1. Giao dịch dân sự có hiệu lực khi có đủ các điều kiện sau đây:

a) Chủ thể có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự phù hợp với giao dịch dân sự được xác lập;

b) Chủ thể tham gia giao dịch dân sự hoàn toàn tự nguyện;

c) Mục đích và nội dung của giao dịch dân sự không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.

2. Hình thức của giao dịch dân sự là điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự trong trường hợp luật có quy định.

Phân tích trường hợp của chị như sau:

- Thứ nhất nếu mảnh đất trúng đấu giá trên chị trúng trong thời kỳ hôn nhân giữa chị và chồng chị thì nó là tài sản chung của anh chị, do đó việc thực hiện các giao dịch liên quan đến mảnh đất cần phải có sự đồng thuận của cả chị và anh ấy. Tuy nhiên, trong trường hợp của chị anh ấy tự mình bán mảnh đấy đó cho người khác mà không có sự chấp thuận của chị, đây là hành vi không đúng với quy định của pháp luật. Hơn nữa hình thức hợp đồng mua bán đất giữa chồng chị và người thứ ba kia chỉ là bản hợp đồng viết tay không có công chứng như theo quy định tại Điều 502 trên và như vậy thì theo quy định của Điều 117 thì Hợp đồng mua bán đất giữa chồng chị và người thứ ba kia bị vô hiệu do vi phạm hình thức do pháp luật chỉ công nhận các giao dịch mua bán bằng giấy tay thực hiện trước ngày 1/7/2004 (ngày Luật đất đai 2003 có hiệu lực).

Và để đòi lại quyền và lợi ích hợp pháp của mình chị có thể yêu cầu lên Tòa án nhân dân cấp huyện tại nơi có mảnh đất tuyên bố hợp đồng mua bán đất trên là vô hiệu với những lý do đưa ra ở trên.

- Tương tự, nếu mảnh đất trúng đấu giá chị trúng vào thời điểm trước khi anh và chị kết hôn, nếu hai người không có thỏa thuận sát nhập nó vào khối tài sản chung vợ chồng thì mảnh đất này thuộc sở hữu riêng của chị, như vậy việc anh chồng chị bán mảnh đất của chị cho người thứ ba mà không có sự ủy quyền của chị là hành vi trái pháp luật. Kết hợp với sự vi phạm hình thức của hợp đồng như trên tôi đã nói thì chị có thể khởi kiện lên Tòa án nhân dân cấp huyện nơi có mảnh đất để đòi lại mảnh đất theo đúng quyền và lợi ích hợp pháp mà pháp luật quy định.

Ý kiến trả lời bổ sung:

Công ty Luật Hòa Nhựt đã nhận được câu hỏi của bạn. Cảm ơn bạn đã quan tâm và gửi câu hỏi đến công ty. Về vấn đề của bạn công ty xin giải đáp như sau:

Do bạn chưa cung cấp đủ thông tin nên trường hợp của bạn sẽ giải quyết theo hai hướng:

Trường hợp thứ nhất: hợp đồng mua bán giữa chồng bạn và ông Minh ký kết trước ngày 1/7/2004.

Theo quy định tại Mục 2.3 Nghị quyết 02/2004 của Hội đồng thẩm phán tòa án nhân dân tối cao như sau:

2.3. Việc giải quyết tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất được xác lập từ sau này 15/10/1993

a) Điều kiện để công nhận hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất.

Theo qui định tại Điều 131, các điều từ Điều 705 đến Điều 707 và Điều 711 của Bộ luật Dân sự, khoản 2 Điều 3, Điều 30, Điều 31 của Luật Đất đai năm 1993 và khoản 1 Điều 106, điểm b khoản 1 Điều 127, khoản 1 Điều 146 của Luật Đất đai năm 2003, thì Toà án chỉ công nhận hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất khi hợp đồng đó có đầy đủ các điều kiện sau đây:

a.1. Người tham gia giao kết hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất có năng lực hành vi dân sự;

a.2. Người tham gia giao kết hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất hoàn toàn tự nguyện;

a.3. Mục đích và nội dung của hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất không trái pháp luật, đạo đức xã hội;

a.4. Đất chuyển nhượng đã được cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo Luật Đất đai năm 1987, Luật Đất đai năm 1993, Luật Đất đai năm 2003;

a.5. Bên chuyển nhượng quyền sử dụng đất phải có đủ điều kiện chuyển nhượng và bên nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất phải có đủ điều kiện về nhận chuyển nhượng theo qui định của pháp luật;

a.6. Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất được lập thành văn bản có chứng nhận của Công chứng nhà nước hoặc chứng thực của Uỷ ban nhân dân cấp có thẩm quyền.

Như vậy, căn cứ vào điểm a.5 và điểm a.6 thì hợp đồng viết tay giữa chồng bạn và người mua là ông Châu sẽ không có hiệu lực pháp luật, nghĩa là hợp đồng này vô hiệu.

Trường hợp thứ hai: hợp đồng mua bán giữa chồng bạn và ông Minh thực hiện sau ngày 1/7/2004.

Điều 127. Trình tự, thủ tục chuyển nhượng quyền sử dụng đất

1. Việc nộp hồ sơ chuyển nhượng quyền sử dụng đất được quy định như sau:

a) Hồ sơ chuyển nhượng quyền sử dụng đất nộp tại văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất; trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất tại nông thôn thì nộp tại Uỷ ban nhân dân xã nơi có đất để chuyển cho văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất;

b) Hồ sơ chuyển nhượng quyền sử dụng đất gồm hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất phải có chứng nhận của công chứng nhà nước; trường hợp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất của hộ gia đình, cá nhân thì được lựa chọn hình thức chứng nhận của công chứng nhà nước hoặc chứng thực của Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi có đất.

Mặt khác, theo quy định Điều 689. Hình thức chuyển quyền sử dụng đất

1. Việc chuyển quyền sử dụng đất được thực hiện thông qua hợp đồng, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều này.

2. Hợp đồng chuyển quyền sử dụng đất phải được lập thành văn bản, có công chứng, chứng thực theo quy định của pháp luật.

3. Việc thừa kế quyền sử dụng đất được thực hiện theo quy định tại các điều từ Điều 733 đến Điều 735 của Bộ luật này.

Như vậy, căn cứ vào Điều 127 Luật đất đai 2003 và Điều 689 Bộ luật dân sự 2005 thì hợp đồng này cũng vô hiệu về hình thức. Và điều quan trọng, theo bạn trình bày thì bạn là người trúng lô đất đấu giá, nếu bạn làm thủ tục giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mang tên bạn thì đây là tài sản riêng của bạn, chồng bạn không có quyền bán cho người khác. Nếu giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mang tên hai vợ chồng bạn thì việc mua bán phải được sự đồng ý của hai vợ chồng bạn, chồng bạn tự ý bán cho người khác thì hợp đồng đó cũng không có hiệu lực pháp luật do vi phạm điều kiện về chủ thể.

Để đòi lại quyền và lợi ích hợp pháp của mình, bạn có thể yêu cầu Tòa án cấp quận/huyện, nơi có bất động sản để yêu cầu tuyên hợp đồng mua bán giữa chồng bạn và ông Châu là hợp đồng vô hiệu.

Hậu quả pháp lý của hợp đồng vô hiệu sẽ không làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự của các bên kể từ thời điểm xác lập. Khi hợp đồng vô hiệu thì các bên khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận; nếu không hoàn trả được bằng hiện vật thì phải hoàn trả bằng tiền, trừ trường hợp tài sản giao dịch, hoa lợi, lợi tức thu được bị tịch thu theo quy định của pháp luật. Bên có lỗi gây thiệt hại phải bồi thường.

Mọi thắc mắc quý khách hàng xin vui lòng gửi về số Hotline 1900.868644 hoặc địa chỉ email [email protected] để được giải đáp. Trân trọng!