Điều dưỡng viên có trách nhiệm chỉ định dùng thuốc cho người bệnh không?

1. Quy định chung về Điều dưỡng viên

Điều dưỡng viên, là những người đảm nhận vai trò quan trọng trong hệ thống y tế, không chỉ thực hiện công tác điều dưỡng và chăm sóc sức khỏe cho bệnh nhân mà còn đóng góp vào quá trình phục hồi và trị liệu. Được định nghĩa là những chuyên gia có nền tảng khoa học cơ bản về điều dưỡng, họ đáp ứng các tiêu chuẩn kê toa dựa trên mức độ giáo dục và sự hoàn thiện lâm sàng

Trong lịch sử y học ở Việt Nam, người điều dưỡng trước đây thường được gọi là Y tá, người đóng vai trò làm phụ tá cho người thầy thuốc. Tuy nhiên, theo quá trình phát triển của ngành y tế, vai trò của người điều dưỡng đã trở nên độc lập và quan trọng hơn trong hệ thống chăm sóc sức khỏe. Do đó, họ đã được đặt tên chính thức là điều dưỡng viên. Các điều dưỡng viên ngày nay không chỉ là người hỗ trợ mà còn là những chuyên gia chăm sóc sức khỏe có vai trò quan trọng trong việc giúp bệnh nhân đối mặt với các thách thức của bệnh tật và hỗ trợ họ trong quá trình hồi phục.

Công việc của điều dưỡng viên không chỉ giới hạn ở việc kiểm tra tình trạng sức khỏe của bệnh nhân mà còn bao gồm việc kê toa thuốc và thực hiện các công việc khác nhằm phục vụ quá trình chăm sóc sức khỏe. Vai trò của họ trải dài từ giai đoạn ban đầu của quá trình chăm sóc, khi họ giúp đỡ bệnh nhân ổn định tình trạng sức khỏe, đến giai đoạn phục hồi và trị liệu, nơi họ đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ bệnh nhân đối mặt với các khía cạnh phức tạp của quá trình điều trị.

Trong ngữ cảnh Việt Nam hiện đại, nghề nghiệp điều dưỡng đã trở thành một lĩnh vực riêng biệt và được quy định cụ thể trong hệ thống ngạch bậc công chức. Điều này bao gồm các cấp bậc và trình độ khác nhau của người làm công tác điều dưỡng, được chi tiết và quy định chặt chẽ trong các văn bản hướng dẫn của Bộ Nội vụ của Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Những quy định này đảm bảo rằng người làm công tác điều dưỡng có đủ kiến thức và kỹ năng cần thiết để thực hiện công việc một cách chuyên nghiệp và an toàn, đồng thời tạo ra một hệ thống cấp bậc để đánh giá và thưởng phạt dựa trên hiệu suất làm việc và trình độ chuyên môn.

2. Điều dưỡng viên có trách nhiệm chỉ định dùng thuốc cho người bệnh không?

Trách nhiệm của điều dưỡng viên trong việc chỉ định và hướng dẫn sử dụng thuốc cho người bệnh là một khía cạnh quan trọng và được chi tiết hóa trong Điều 2 của Thông tư 23/2011/TT-BYT.

Người chịu trách nhiệm về chỉ định dùng thuốc (Thầy thuốc):

- Bác sỹ: Bao gồm các chuyên gia y tế có chức năng chính là chỉ định dùng thuốc.

- Y sĩ tại các trạm y tế xã, phường, thị trấn và bệnh viện huyện, quận, thị xã, thành phố: Đối với những địa điểm này không có bác sỹ, y sĩ có trách nhiệm thay thế trong việc chỉ định dùng thuốc cho người bệnh.

- Lương y, y sĩ y học cổ truyền: Tại các trạm y tế xã và bệnh viện huyện, chịu trách nhiệm chỉ định các loại thuốc đông y và từ dược liệu cho người bệnh.

- Hộ sinh viên: Khi không có bác sỹ hoặc y sĩ, hộ sinh viên được ủy quyền chỉ định thuốc cấp cứu, đặc biệt trong tình trạng đỡ đẻ.

Hướng dẫn sử dụng thuốc:

- Dược sĩ khoa Dược: Cập nhật thông tin về thuốc và hướng dẫn sử dụng cho Thầy thuốc, dược sĩ, điều dưỡng viên, và người bệnh.

- Thầy thuốc: Chịu trách nhiệm hướng dẫn người bệnh hoặc người nhà người bệnh về cách sử dụng thuốc.

- Điều dưỡng viên, Hộ sinh viên: Đảm bảo người bệnh sử dụng thuốc đúng cách, đúng thời gian, và đủ liều theo hướng dẫn y tế. Cũng có nhiệm vụ hướng dẫn người bệnh trong quá trình sử dụng thuốc.

Tuân thủ và trách nhiệm của người bệnh:

- Người bệnh: Phải tuân thủ đúng liệu pháp điều trị, không tự ý ngưng hoặc sử dụng thuốc không theo chỉ định của Thầy thuốc.

- Người nhà người bệnh: Chịu trách nhiệm về mọi sự cố phát sinh do việc tự ý sử dụng thuốc không đúng chỉ định của Thầy thuốc.

Điều dưỡng viên không được giao trách nhiệm trực tiếp trong việc chỉ định dùng thuốc, nhưng họ chịu trách nhiệm cao cấp trong việc đảm bảo người bệnh thực hiện quá trình điều trị và sử dụng thuốc một cách chính xác và an toàn

3. Điều dưỡng viên xử lý như thế nào khi phát hiện thuốc hỏng?

Quản lý và bảo quản thuốc tại khoa lâm sàng là một phần quan trọng trong hệ thống chăm sóc sức khỏe, và quy trình xử lý khi điều dưỡng viên phát hiện thuốc hỏng được chi tiết trong khoản 4 của Điều 7 Thông tư 23/2011/TT-BYT.

Quản lý và bảo quản thuốc:

Danh mục và cơ số: Thuốc trong tủ trực thuốc cấp cứu phải tuân thủ đúng danh mục và cơ số đã được phê duyệt, đồng thời được bảo quản theo quy định và yêu cầu của nhà sản xuất.

Loại thuốc đặc biệt: Các loại thuốc như gây nghiện, thuốc hướng tâm thần, tiền chất và thuốc phóng xạ đều cần được quản lý và bảo quản theo quy định hiện hành để đảm bảo an toàn và chất lượng.

Kiểm tra và báo cáo của điều dưỡng viên:

Kiểm tra thuốc: Điều dưỡng viên được ủy quyền kiểm tra thông tin như tên thuốc, nồng độ/hàm lượng, số lượng, chất lượng, và dạng bào chế của thuốc khi nhận và bàn giao thuốc từ khoa Dược.

Báo cáo sự cố: Trong trường hợp phát hiện sử dụng nhầm thuốc, mất thuốc, hoặc thuốc hỏng, điều dưỡng viên có trách nhiệm báo cáo ngay cho người quản lý cấp trên trực tiếp.

Biện pháp xử lý: Báo cáo này sẽ kích thích quá trình xử lý kịp thời của vấn đề và đưa ra biện pháp ngay lập tức để khắc phục tình trạng cụ thể.

Làm rõ nguyên nhân và trách nhiệm:

Đề xuất rõ ràng: Điều dưỡng viên, sau khi báo cáo, cần đề xuất rõ ràng về nguyên nhân và trách nhiệm liên quan đến sự cố. Điều này giúp quản lý và các bên liên quan có cái nhìn đầy đủ và chính xác về tình hình.

Xử lý kịp thời: Người quản lý cấp trên sẽ chịu trách nhiệm trong việc xử lý tình huống kịp thời và thực hiện biện pháp ngăn chặn để ngăn chặn lặp lại sự cố.

Quy trình này không chỉ nhấn mạnh việc bảo quản an toàn và chất lượng của thuốc mà còn tập trung vào khả năng xử lý nhanh chóng và hiệu quả khi phát hiện sự cố. Điều này giữ cho quá trình quản lý và sử dụng thuốc trong lĩnh vực lâm sàng luôn đảm bảo đến mức tối ưu nhất

4. Có phải ký xác nhận khi tổng hợp thuốc có sửa chữa không?

Để thực hiện tổng hợp thuốc tại khoa lâm sàng, điều dưỡng viên tuân theo quy định chi tiết trong Điều 4 của Thông tư 23/2011/TT-BYT, nhằm đảm bảo quy trình quản lý và sử dụng thuốc diễn ra hiệu quả và an toàn. Dưới đây là chi tiết cách thức thực hiện quy trình này:

Tổng hợp thuốc từ bệnh án vào sổ tổng hợp thuốc hàng ngày:

Điều dưỡng viên có trách nhiệm tổng hợp thông tin về loại thuốc, hóa chất từ bệnh án vào sổ tổng hợp thuốc hàng ngày, theo mẫu được quy định trong Phụ lục 10.

Phiếu lĩnh thuốc được sử dụng để ghi chép thông tin về loại và số lượng thuốc được sử dụng hàng ngày, đảm bảo rõ ràng và đầy đủ.

Tổng hợp thuốc dùng của cả khoa vào Phiếu lĩnh thuốc:

Các thông tin về loại thuốc được tổng hợp từ tất cả các điều dưỡng viên và bệnh án trong khoa được ghi chép vào Phiếu lĩnh thuốc theo mẫu Phụ lục 1.

Tổng hợp hóa chất, vật tư y tế tiêu hao:

Riêng đối với hóa chất và vật tư y tế tiêu hao, điều dưỡng viên thực hiện việc tổng hợp thông tin hàng tuần, ghi vào các Phiếu lĩnh hóa chất và Phiếu lĩnh vật tư y tế tiêu hao theo mẫu Phụ lục 2, 3.

Quản lý đặc biệt đối với các loại thuốc nhất định:

Thuốc gây nghiện, thuốc hướng tâm thần, và thuốc phóng xạ phải được quản lý theo quy định hiện hành, bao gồm việc lập phiếu lĩnh riêng cho từng loại thuốc này.

Xác nhận và phê duyệt Phiếu lĩnh thuốc:

Phiếu lĩnh thuốc cần được phê duyệt bằng văn bản từ Trưởng khoa hoặc thầy thuốc được Trưởng khoa ủy quyền. Đối với ngày nghỉ và trường hợp cấp thuốc đột xuất, bác sĩ, y sĩ trực được phép ký phiếu lĩnh thuốc.

Ghi chép và sửa chữa:

Sổ tổng hợp thuốc và các Phiếu lĩnh thuốc cần được ghi chép một cách rõ ràng, đầy đủ nội dung và chính xác. Trong trường hợp cần sửa chữa, điều dưỡng viên phải ký xác nhận bên cạnh sửa chữa để bảo đảm tính minh bạch và chính xác của thông tin.

Tóm lại, quá trình tổng hợp thuốc tại khoa lâm sàng đòi hỏi sự chặt chẽ và chính xác trong việc ghi chép và quản lý, đồng thời tuân thủ nghiêm túc các quy định và quy trình được đề ra để đảm bảo an toàn và chất lượng trong quá trình sử dụng thuốc

Nội dung nêu trên chỉ mang tính chất tham khảo, nội dung gây nhầm lẫn, thiếu sót hay có bất kỳ vường mặc gì khách hàng  vui lòng liên hệ bộ phận tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài điện thoại số: 1900.868644 hoặc địa chỉ email [email protected] để được giải đáp.