Cơ quan BHXH tham gia với tư cách gì trong vụ án về tội trốn đóng BHXH?

1. Công ty trốn đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động phải chịu trách nhiệm hình sư không?

Tội trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động được chi tiết quy định tại Điều 216 Bộ luật Hình sự2015. Theo quy định này, người có nghĩa vụ đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động và thực hiện hành vi gian dối, sử dụng thủ đoạn khác để trốn đóng bảo hiểm trong thời gian từ 6 tháng trở lên sẽ bị xử phạt theo mức độ vi phạm.

Trường hợp 1 (Khoản 1 Điều 216):

- Trốn đóng bảo hiểm từ 50 triệu đồng đến dưới 300 triệu đồng hoặc trốn đóng bảo hiểm cho từ 10 người đến dưới 50 người lao động.

- Hình phạt: Tiền từ 50 triệu đồng đến 200 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 01 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm.

Trường hợp 2 (Khoản 2 Điều 216):

- Phạm tội 02 lần trở lên hoặc trốn đóng bảo hiểm từ 300 triệu đồng đến dưới 1 tỷ đồng hoặc trốn đóng bảo hiểm cho từ 50 người đến dưới 200 người hoặc không đóng số tiền bảo hiểm đã thu hoặc đã khấu trừ của người lao động.

- Hình phạt: Tiền từ 200 triệu đồng đến 500 triệu đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

Trường hợp 3 (Khoản 3 Điều 216):

- Trốn đóng bảo hiểm 1 tỷ đồng trở lên hoặc trốn đóng bảo hiểm cho 200 người trở lên hoặc không đóng số tiền bảo hiểm đã thu hoặc đã khấu trừ của người lao động.

- Hình phạt: Tiền từ 500 triệu đồng đến 1 tỷ đồng hoặc phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.

Hình phạt Khác (Khoản 4 Điều 216):

- Tiền phạt từ 20 triệu đồng đến 100 triệu đồng.

- Cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Pháp nhân thương mại (Khoản 5 Điều 216): Hình phạt tiền cho pháp nhân thương mại phụ thuộc vào mức độ vi phạm, với giá trị từ 200 triệu đồng đến 3 tỷ đồng.

Những quy định này đặt ra các mức hình phạt cụ thể và nghiêm túc để đảm bảo việc đóng bảo hiểm đầy đủ và đúng hạn, giữ gìn quyền lợi và an sinh cho người lao động, đồng thời tăng cường trách nhiệm của các doanh nghiệp và nhà tuyển dụng. Đồng thời, theo quy định tại Điều 75 Bộ luật dân sự 2015:

- Pháp nhân thương mại: Pháp nhân thương mại là tổ chức có mục tiêu chính là tìm kiếm lợi nhuận và lợi nhuận này được phân chia cho các thành viên. Bao gồm cả doanh nghiệp và các tổ chức kinh tế khác.

- Quy định về thành lập, hoạt động và chấm dứt: Việc thành lập, hoạt động, và chấm dứt pháp nhân thương mại phải tuân thủ theo quy định của Bộ luật dân sự, Luật doanh nghiệp và các quy định khác của pháp luật có liên quan.

Do đó, nếu một công ty, là pháp nhân thương mại, vi phạm quy định về trốn đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động, hình phạt sẽ được áp dụng theo quy định của Bộ luật Hình sự 2015 như đã nêu ở trên. Những mức phạt tiền cụ thể sẽ phụ thuộc vào mức độ vi phạm, từ trường hợp nhẹ đến nặng, và sự tái phạm. Các khoản phạt được xác định nhằm đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong quá trình xử lý vi phạm của pháp nhân thương mại.

2. Nguyên tắc xử lý công ty có hành vi trốn đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động?

Theo quy định tại khoản 2 Điều 3 Bộ luật hình sự 2015 (được sửa đổi bởi điểm b khoản 1 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017), khi xử lý công ty có hành vi trốn đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động, cần tuân thủ các nguyên tắc quan trọng sau đây:

- Mọi hành vi phạm tội của công ty cần được phát hiện kịp thời. Quá trình xử lý vi phạm phải diễn ra nhanh chóng, công minh, và tuân thủ đúng quy định của pháp luật.

- Mọi công ty phạm tội đều phải được đối xử bình đẳng trước pháp luật. Không có sự phân biệt đối xử dựa trên hình thức sở hữu và thành phần kinh tế của công ty.

- Các công ty phạm tội, đặc biệt là những công ty sử dụng thủ đoạn tinh vi, có tính chất chuyên nghiệp cần phải bị xử lý nghiêm trọng. Nghiêm trị đối với các công ty cố ý gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng về việc trốn đóng bảo hiểm xã hội.

- Cần khoan hồng đối với các công ty tích cực hợp tác với cơ quan có trách nhiệm. Khuyến khích công ty tự nguyện sửa chữa, bồi thường thiệt hại, và chủ động ngăn chặn hoặc khắc phục hậu quả của hành vi vi phạm.

Các nguyên tắc này nhấn mạnh vào sự quan trọng của tính công bằng, tận tâm trong xử lý pháp lý, và khuyến khích sự hợp tác tích cực từ phía công ty để giải quyết vấn đề và đảm bảo tuân thủ pháp luật trong lĩnh vực đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động. Các nguyên tắc này bao gồm việc đảm bảo phát hiện và xử lý kịp thời, bình đẳng trước pháp luật, nghiêm trị đối với các thủ đoạn tinh vi, cũng như khoan hồng và khuyến khích sự hợp tác tích cực từ phía công ty. Những nguyên tắc này hướng đến việc đảm bảo tính công bằng, minh bạch và tính chuyên nghiệp trong quá trình xử lý các vấn đề liên quan đến đóng bảo hiểm xã hội, đồng thời khuyến khích các công ty tham gia tích cực vào quá trình giải quyết vấn đề và tuân thủ pháp luật.

3. Trong vụ án hình sự về tội trốn đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động thì cơ quan bảo hiểm xã hội tham gia tố tụng với tư cách gì?

Tư cách tố tụng của cơ quan bảo hiểm xã hội được rõ ràng quy định tại Điều 6 của Nghị quyết 05/2019/NQ-HĐTP như sau:

- Xác định Tư cách tố tụng: Trong các vụ án hình sự liên quan đến tội trốn đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động, bảo hiểm thất nghiệp theo Điều 214 của Bộ luật Hình sự; tội gian lận bảo hiểm y tế theo Điều 215 của Bộ luật Hình sự; và tội trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động theo Điều 216 của Bộ luật Hình sự, cơ quan bảo hiểm xã hội tham gia tố tụng với tư cách là bị hại.

- Tư cách của Cơ quan Bảo hiểm Xã hội:

+ Cơ quan bảo hiểm xã hội tham gia tố tụng không phải là người bị can, bị cáo mà là với tư cách là bị hại.

+ Tư cách này đặc biệt quan trọng khi cơ quan bảo hiểm xã hội đang đối mặt với trách nhiệm pháp lý và đòi hỏi bảo vệ quyền lợi của bản thân trong các vụ án hình sự liên quan đến việc trốn đóng bảo hiểm.

- Pháp lý và quyền lợi:

+ Việc tham gia tố tụng giúp cơ quan bảo hiểm xã hội có thể bảo vệ quyền lợi và lợi ích của họ, đặc biệt là trong quá trình điều tra và xử lý các tội danh liên quan đến bảo hiểm xã hội.

+ Tư cách là bị hại cho phép cơ quan này đưa ra các đề xuất, chứng minh, và bảo vệ thông tin liên quan đến vụ án.

Quy định này làm rõ tư cách tố tụng của cơ quan bảo hiểm xã hội trong các vụ án hình sự liên quan đến bảo hiểm, giúp đảm bảo rằng cơ quan này có khả năng tham gia tích cực và hiệu quả trong việc bảo vệ quyền lợi của mình. Theo quy định tại Điều 6 của Nghị quyết 05/2019/NQ-HĐTP, tư cách tố tụng của cơ quan bảo hiểm xã hội trong các vụ án hình sự liên quan đến bảo hiểm xã hội là tư cách là bị hại. Cơ quan bảo hiểm xã hội tham gia tố tụng nhằm bảo vệ quyền lợi và lợi ích của mình trong quá trình xử lý các tội danh như trốn đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động, gian lận bảo hiểm y tế, và các vi phạm khác liên quan đến hình sự. Điều này giúp đảm bảo cơ quan bảo hiểm xã hội có đủ quyền lực và tư cách để tham gia tích cực và hiệu quả trong quá trình xử lý pháp lý và bảo vệ quyền lợi của họ.

Nếu quý khách hàng đang gặp phải bất kỳ vấn đề pháp lý nào hoặc có câu hỏi cần được giải đáp, xin vui lòng không ngần ngại liên hệ với chúng tôi thông qua Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến qua số hotline 1900.868644. Đội ngũ chuyên gia của chúng tôi sẵn sàng lắng nghe và cung cấp sự tư vấn chuyên nghiệp để giúp quý khách giải quyết mọi vấn đề một cách hiệu quả và đúng luật. Ngoài ra, quý khách hàng cũng có thể gửi yêu cầu chi tiết qua email: [email protected] để được hỗ trợ và giải đáp mọi thắc mắc một cách nhanh chóng. Chúng tôi cam kết đáp ứng mọi yêu cầu của quý khách hàng một cách chu đáo và chất lượng.