Hướng dẫn về phát biểu Kiểm sát viên tại phiên tòa xét xử vụ án dân sự

1. Yêu cầu cụ thể đối với hoạt động phát biểu của Kiểm sát viên tại phiên tòa

Thành thạo và đầy đủ các quy định của pháp luật về tố tụng là một yêu cầu quan trọng đối với Kiểm sát viên. Ngoài Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015 (BLTTDS) , Kiểm sát viên còn phải nắm vững Thông tư liên tịch số 02/2016/TTLT-VKSNDTC-TANDTC ngày 31/8/2016, quy định về việc phối hợp giữa Viện Kiểm sát Nhân dân và Tòa án nhân dân trong việc thi hành một số điều của BLTTDS năm 2015 (gọi tắt là Thông tư 02).

Để đảm bảo hiệu quả trong công tác, Kiểm sát viên cần phải tuân thủ mọi quy định của Ngành và các văn bản liên quan khác. Nắm chắc quy định của pháp luật về nội dung là rất quan trọng, đặc biệt là những quy định thuộc lĩnh vực chuyên ngành. Việc phân biệt vụ án thuộc lĩnh vực nào, như tranh chấp quyền sử dụng đất, hôn nhân gia đình, kinh doanh, thương mại, hay lao động, đòi hỏi Kiểm sát viên phải có kiến thức chuyên môn sâu rộng.

Trong từng loại vụ án, Kiểm sát viên cần phải phân định rõ từng loại tranh chấp khác nhau, như tranh chấp thừa kế tài sản, tranh chấp hợp đồng dân sự, tranh chấp thành viên công ty, tranh chấp hợp đồng tín dụng, tranh chấp lao động. Điều này đòi hỏi họ phải áp dụng đúng những căn cứ pháp luật và luật chuyên ngành.

Nghiên cứu hồ sơ vụ án một cách kỹ lưỡng, chi tiết và toàn diện là một phần quan trọng của công tác Kiểm sát viên. Trước hết, sau khi nắm chắc các quy định về tố tụng, Kiểm sát viên tiến hành nghiên cứu toàn bộ tài liệu và chứng cứ trong hồ sơ vụ án. Họ cần xác định rõ tài liệu nào là chứng cứ, tài liệu nào không phải là chứng cứ, và kiểm tra sự trùng lặp giữa các tài liệu.

Quá trình nghiên cứu đòi hỏi Kiểm sát viên phải nhận diện và tập hợp các vi phạm của người tiến hành tố tụng và người tham gia tố tụng. Họ cũng cần xác định những tài liệu, chứng cứ cần phải thu thập thêm và những tài liệu nào cần phải sao chụp để lập hồ sơ kiểm sát.

Phân tích theo từng vấn đề hoặc nhóm vấn đề là một phần quan trọng của công tác nghiên cứu. Kiểm sát viên phải tập trung vào từng khía cạnh cụ thể của vụ án, như yêu cầu của nguyên đơn, yêu cầu phản tố của bị đơn, yêu cầu độc lập của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan. Họ cần phân tích lời khai của người làm chứng và xác định giá trị quan trọng của các tài liệu và chứng cứ trong việc chứng minh các tình tiết khách quan của vụ án.

Khi phát biểu tại phiên tòa, Kiểm sát viên phải đề cập đầy đủ và toàn diện đến các yêu cầu của nguyên đơn, yêu cầu phản tố của bị đơn, yêu cầu độc lập của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan. Họ cũng cần xem xét tính hợp pháp của việc cung cấp và thu thập chứng cứ, đồng thời xác định căn cứ của các tài liệu do đương sự xuất trình hoặc Tòa án thu thập được.

Hướng dẫn này cũng quy định chi tiết về hoạt động phát biểu của Kiểm sát viên đối với nhiều loại án cụ thể như tranh chấp quyền sử dụng đất, hợp đồng liên quan đến quyền sử dụng đất, thừa kế tài sản, hợp đồng vay tài sản, hôn nhân gia đình, thành viên công ty, hợp đồng tín dụng, hợp đồng xây dựng, lao động, và nhiều loại tranh chấp khác.

2. Hướng dẫn về phát biểu của Kiểm sát viên tại phiên tòa xét xử vụ án dân sự

Viện kiểm sát Nhân dân Tối cao đã ban hành Hướng dẫn 20/HD-VKSTC hoạt động phát biểu của Kiểm sát viên khi tham gia phiên tòa xét xử vụ án dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động.

Theo đó, để hoạt động phát biểu đảm bảo chất lượng, Kiểm sát viên cần tuân thủ một số yêu cầu chủ yếu về phát biểu khi tham gia phiên tòa xét xử vụ án dân sự gồm:

- Nắm vững tính chất, phạm vi của từng giai đoạn tố tụng:

+ Ở giai đoạn sơ thẩm, Kiểm sát viên cần xem xét kỹ yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn, yêu cầu phản tố của bị đơn (nếu có), yêu cầu độc lập của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan (nếu có);

+ Ở giai đoạn phúc thẩm, Kiểm sát viên cần xem xét kỹ phạm vi kháng cáo, kháng nghị toàn bộ hay một phần bản án, quyết định sơ thẩm;

+ Ở giai đoạn giám đốc thẩm, Kiểm sát viên cần xem xét kỹ căn cứ và điều kiện kháng nghị theo quy định tại Điều 326 của Bộ luật Tố tụng Dân sự (BLTTDS) năm 2015;

+ Ở giai đoạn tái thẩm, Kiểm sát viên cần xem xét kỹ tình tiết mới làm thay đổi cơ bản nội dung của bản án, quyết định mà Tòa án, các đương sự không biết được khi Tòa án ban hành bản án, quyết định đó (Điều 351, 352 BLTTDS năm 2015).

- Trước khi tham gia phiên tòa, Kiểm sát viên phải nghiên cứu kỹ, toàn diện hồ sơ vụ án, thực hiện nghiêm chế độ báo cáo lãnh đạo đơn vị, dự thảo phát biểu và đề cương hỏi.

- Tại phiên tòa, Kiểm sát viên phải theo dõi, cập nhật những nội dung mới phát sinh tại phiên tòa để điều chỉnh, bổ sung vào phát biểu, tránh trường hợp phát biểu nguyên văn dự thảo đã chuẩn bị trước nếu tại phiên tòa có phát sinh những nội dung mới. Sau phiên tòa, Kiểm sát viên phải thực hiện chế độ báo cáo đúng, đầy đủ kết quả kiểm sát xét xử theo quy định.

- Về phong thái, trang phục, ứng xử của Kiểm sát viên tại phiên tòa: Thực hiện đúng Quyết định 46/QĐ-VKSTC ngày 20/02/2017.

3. Hoạt động của Kiểm sát viên tại phiên tòa xét xử vụ án hành chính

Phát biểu của Kiểm sát viên khi tham gia phiên tòa xét xử vụ án hành chính là hoạt động tố tụng thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của Kiểm sát viên trong công tác kiểm sát việc giải quyết các vụ án hành chính, có ý nghĩa quan trọng, thể hiện vị thế của Kiểm sát viên tại phiên tòa; vị trí, vai trò của VKSND trong việc thực hiện chức năng kiểm sát hoạt động tư pháp; là cơ sở để nhân dân thực hiện quyền giám sát trực tiếp đối với hoạt động của các cơ quan tiến hành tố tụng trong quá trình giải quyết vụ án hành chính.

Theo đó, Hướng dẫn số 36/HD-VKSTC hướng dẫn hoạt động phát biểu của Kiểm sát viên ở giai đoạn trước, trong và sau phiên tòa xét xử sơ thẩm, phúc thẩm, giám đốc thẩm, tái thẩm vụ án hành chính.

Về yêu cầu hoạt động phát biểu của Kiểm sát viên khi tham gia phiên tòa phải thực hiện đúng, đầy đủ quy định của pháp luật và của ngành Kiểm sát nhân dân về việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của Viện kiểm sát, Kiểm sát viên tại phiên tòa. Cử chỉ, hành động, lời nói, tư thế, tác phong, thái độ, biểu cảm phải chuẩn mực, thể hiện hình ảnh người Kiểm sát viên "Công minh, chính trực, khách quan, thận trọng, khiêm tốn". Kiểm sát viên lưu ý những việc phải làm, những việc không được làm, cách xưng hô, thái độ ứng xử của Kiểm sát viên khi tham gia phiên tòa phải tuân theo quy định tại các điều 4, 5, 6, 7 Quy tắc ứng xử của Kiểm sát viên khi thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp tại phiên tòa, phiên họp của Tòa án, ban hành kèm theo Quyết định số 46/QĐ-VKSTC ngày 20/02/2017 của Viện trưởng VKSND tối cao.

Hoạt động xây dựng văn bản phát biểu của Kiểm sát viên trước khi tham gia phiên tòa bao gồm: Nghiên cứu hồ sơ vụ án; báo cáo kết quả nghiên cứu hồ sơ vụ án; dự thảo đề cương hỏi và dự kiến các tình huống có thể xảy ra tại phiên tòa; dự thảo văn bản phát biểu của Kiểm sát viên tại phiên tòa.

Như vậy trên đây là toàn bộ thông tin về Hướng dẫn về phát biểu Kiểm sát viên tại phiên tòa xét xử vụ án dân sự mà Công ty Luật Hòa Nhựt muốn gửi đến quý khách mang tính tham khảo. Nếu quý khách còn vướng mắc về vấn đề trên hoặc mọi vấn đề pháp lý khác, quý khách hãy vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi qua Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến theo số điện thoại 1900.868644 để được Luật sư tư vấn pháp luật trực tiếp qua tổng đài kịp thời hỗ trợ và giải đáp mọi thắc mắc.

Nếu quý khách cần báo giá dịch vụ pháp lý thì quý khách có thể gửi yêu cầu báo phí dịch vụ đến địa chỉ email:[email protected] để nhận được thông tin sớm nhất! Rất mong nhận được sự hợp tác và tin tưởng của quý khách! Luật Hòa Nhựt xin trân trọng cảm ơn!