Bảo hiểm nhân thọ có bắt buộc phải thanh toán viện phí hay không?

1. Bảo hiểm nhân thọ có giống các loại bảo hiểm khác không?

Căn cứ theo quy định tại Khoản 2 Điều 4 của Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2022 quy định như sau: 

Kinh doanh bảo hiểm là một lĩnh vực quan trọng trong hoạt động của doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài, và các tổ chức tương hỗ. Trong ngữ cảnh này, chúng ta thấy sự tập trung vào việc cung cấp dịch vụ bảo hiểm vi mô, nơi mà người được bảo hiểm đóng phí để nhận được bảo vệ chủ động từ các sự kiện không mong muốn. Các doanh nghiệp bảo hiểm và chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài, cùng với sự hỗ trợ từ các tổ chức tương hỗ, cam kết chấp nhận và quản lý rủi ro của người được bảo hiểm. Qua đó, bảo vệ khách hàng trước những tác động tiêu cực của các sự kiện bất ngờ thông qua các thỏa thuận trong hợp đồng bảo hiểm.

Dịch vụ bảo hiểm vi mô, chấp nhận rủi ro ở mức độ nhỏ, cá nhân, hoặc doanh nghiệp nhỏ, là trung tâm của mô hình kinh doanh này. Người được bảo hiểm đóng phí bảo hiểm để đảm bảo sự bảo vệ và an ninh tài chính cho bản thân và gia đình. Doanh nghiệp bảo hiểm sau đó cam kết bồi thường hoặc trả tiền bảo hiểm dựa trên thỏa thuận và đánh giá rủi ro khi sự kiện bảo hiểm xảy ra. Hợp đồng bảo hiểm chính là cơ sở pháp lý và cam kết chính thức giữa doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài, tổ chức tương hỗ và bên mua bảo hiểm. Hợp đồng này xác định rõ các điều kiện, quyền lợi, và trách nhiệm của mỗi bên để đảm bảo sự minh bạch và công bằng trong quá trình kinh doanh bảo hiểm.

Tổng cộng, kinh doanh bảo hiểm không chỉ đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ tài sản và người dân khỏi rủi ro, mà còn góp phần quan trọng vào sự phát triển của cộng đồng và kinh tế nói chung. Đồng thời, sự hợp tác chặt chẽ giữa các đối tác trong lĩnh vực này giúp tối ưu hóa khả năng chấp nhận rủi ro và nâng cao hiệu suất kinh doanh. Pháp luật hiện nay đã đề ra những quy định cụ thể về bảo hiểm nhân thọ trong Luật Kinh doanh Bảo hiểm năm 2022, nhằm tạo ra một nền tảng chắc chắn và minh bạch trong hoạt động kinh doanh bảo hiểm. Tuy nhiên, như mọi ngành nghề khác, ngành bảo hiểm cũng đối mặt với thách thức từ những hành vi lừa đảo.

Luật Kinh doanh Bảo hiểm 2022 chú trọng đến các quy định chung về hoạt động bảo hiểm nhân thọ, nhằm bảo vệ quyền lợi của người mua bảo hiểm và đảm bảo tính minh bạch trong quá trình giao dịch. Tuy nhiên, những nguy cơ từ lừa đảo vẫn tồn tại khi có một số cá nhân hoặc tổ chức lợi dụng danh nghĩa kinh doanh bảo hiểm để thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản. Bảo hiểm nhân thọ không phải là lừa đảo, nhưng người dân cần phải sáng suốt và cẩn trọng khi lựa chọn công ty bảo hiểm. Việc chọn lựa một công ty uy tín giúp tránh được rủi ro mất tiền và đảm bảo quyền lợi của người mua bảo hiểm. Sự hiểu biết về quy định pháp luật và lòng tin vào các đối tác kinh doanh đáng tin cậy sẽ là chìa khóa quan trọng để người dân tránh khỏi những rủi ro không mong muốn trong lĩnh vực bảo hiểm nhân thọ.

2. Bảo hiểm nhân thọ có bắt buộc phải thanh toán viện phí hay không?

Theo quy định tại Điều 7 Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2022 quy định về các loại hình bảo hiểm: 

Bảo hiểm nhân thọ:

- Bảo hiểm nhân thọ chủ yếu tập trung vào đời sống và tương lai tài chính của người được bảo hiểm. - Thường có thời hạn dài hạn, thậm chí trọn đời, nhằm đảm bảo sự ổn định và bảo vệ gia đình trong trường hợp mất mát.

 - Trả lợi cho người được bảo hiểm hoặc người hưởng lợi khi người được bảo hiểm mất mát hoặc đến hạn thời gian nhất định. - Cung cấp khoản thanh toán tử vong, một số bảo hiểm nhân thọ còn đi kèm với tính năng đầu tư để tăng giá trị tích lũy.

Bảo hiểm sức khỏe:

- Tập trung vào bảo vệ sức khỏe và chi phí y tế cho người được bảo hiểm. Bảo hiểm sức khỏe có thể bao gồm chi phí điều trị, thuốc, xét nghiệm và các dịch vụ y tế khác.

- Hỗ trợ chi trả các chi phí y tế và điều trị, giảm áp lực tài chính khi mắc bệnh hoặc phải nhập viện. Bảo vệ tài sản và nguồn thu nhập của người được bảo hiểm khỏi các rủi ro y tế.

Bảo hiểm phi nhân thọ:

- Tập trung vào bảo vệ tài sản, nguồn thu nhập và rủi ro khác ngoài nhân thọ. Bảo hiểm phi nhân thọ bao gồm nhiều loại như bảo hiểm ô tô, bảo hiểm nhà cửa, bảo hiểm doanh nghiệp, và nhiều loại bảo hiểm khác.

- Đảm bảo chi trả cho những thiệt hại và rủi ro gây mất mát của tài sản hoặc nguồn thu nhập. Bảo vệ tài sản và đảm bảo an toàn tài chính cho người được bảo hiểm trong các tình huống rủi ro như tai nạn, thảm họa tự nhiên, hay trộm cướp.

Nghiệp vụ bảo hiểm nhân thọ đa dạng, bao gồm nhiều loại sản phẩm để đáp ứng nhu cầu bảo vệ và đầu tư của khách hàng. Dưới đây là một số loại nghiệp vụ bảo hiểm nhân thọ được quy định tại Nghị định:

Nghiệp vụ bảo hiểm nhân thọ:

- Bảo hiểm trọn đời: Cung cấp bảo vệ suốt đời, trả tiền bảo hiểm khi người được bảo hiểm qua đời.

- Bảo hiểm sinh kỳ: Chi trả một khoản tiền xác định sau mỗi khoảng thời gian nhất định.

- Bảo hiểm tử kỳ: Chi trả tiền bảo hiểm khi người được bảo hiểm qua đời trong thời gian nhất định.

- Bảo hiểm hỗn hợp: Kết hợp giữa bảo hiểm nhân thọ và bảo hiểm phi nhân thọ.

- Bảo hiểm trả tiền định kỳ: Cung cấp khoản tiền định kỳ, thường là hàng tháng hoặc hàng năm.

- Bảo hiểm liên kết đầu tư: Bảo hiểm kết hợp với việc đầu tư, bao gồm cả liên kết chung và liên kết đơn vị.

- Bảo hiểm hưu trí: Cung cấp thu nhập đều hàng tháng khi người được bảo hiểm về hưu.

Nghiệp vụ bảo hiểm phi nhân thọ:

- Bảo hiểm tài sản: Bảo vệ tài sản khỏi các rủi ro như cháy nổ, thiên tai, và mất mát.

- Bảo hiểm hàng hóa vận chuyển: Bảo vệ hàng hóa trong quá trình vận chuyển trên các phương tiện.

- Bảo hiểm hàng không: Bảo vệ tài sản và trách nhiệm dân sự liên quan đến hoạt động hàng không.

- Bảo hiểm xe cơ giới: Bảo vệ xe ô tô và các phương tiện cơ giới khác.

- Bảo hiểm cháy, nổ: Bảo vệ tài sản khỏi hỏa hoạn và các sự kiện nổ.

- Bảo hiểm trách nhiệm: Bảo vệ chủ nhân tài sản khỏi trách nhiệm pháp lý.

- Bảo hiểm tín dụng và rủi ro tài chính: Bảo vệ khỏi mất mát tài chính do nợ phải trả không có khả năng.

- Bảo hiểm nông nghiệp: Bảo vệ các rủi ro liên quan đến hoạt động nông nghiệp.

- Bảo hiểm bảo lãnh: Bảo vệ khỏi mất mát tài chính do không thực hiện cam kết hay nghĩa vụ hợp đồng.

- Bảo hiểm thiệt hại khác: Bảo vệ khỏi các rủi ro khác không thuộc các loại bảo hiểm trên.

Nghiệp vụ bảo hiểm sức khỏe:

- Bảo hiểm sức khỏe, thân thể: Bảo vệ về sức khỏe và chi phí y tế liên quan.

- Bảo hiểm chi phí y tế: Đền bù chi phí y tế liên quan đến các sự cố y tế.

Những loại nghiệp vụ này đều đáp ứng các nhu cầu bảo vệ và an sinh đa dạng của khách hàng, mang lại sự linh hoạt và lựa chọn phong phú trong lĩnh vực bảo hiểm nhân thọ và phi nhân thọ.

Theo quy định tại Điều 35 của Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2022 quy định về thời gian cân nhắc tham gia bảo hiểm: 

Trong trường hợp các hợp đồng bảo hiểm có thời hạn trên 01 năm, đặc điểm quan trọng là quyền từ chối tiếp tục tham gia bảo hiểm của bên mua bảo hiểm. Theo quy định, bên mua bảo hiểm có quyền từ chối tiếp tục tham gia bảo hiểm trong thời hạn 21 ngày kể từ ngày nhận được hợp đồng bảo hiểm.

Nếu bên mua bảo hiểm quyết định từ chối tiếp tục tham gia bảo hiểm trong thời hạn quy định, hợp đồng bảo hiểm sẽ bị hủy bỏ. Trong trường hợp này, bên mua bảo hiểm sẽ được hoàn lại phí bảo hiểm đã đóng, sau khi đã trừ đi các chi phí hợp lý (nếu có) theo thỏa thuận trong hợp đồng bảo hiểm. Điều này có nghĩa là doanh nghiệp bảo hiểm không phải bồi thường hay trả tiền bảo hiểm khi không có sự kiện bảo hiểm xảy ra. Quy định này giúp tạo ra sự linh hoạt và tính công bằng trong quá trình quản lý hợp đồng bảo hiểm, cho phép bên mua bảo hiểm có quyền lựa chọn và quyết định tiếp tục tham gia hay hủy bỏ hợp đồng dựa trên nhu cầu và tình hình cụ thể của họ.

Trong lĩnh vực bảo hiểm, quy định về việc bên mua bảo hiểm không đóng hoặc không đóng đủ phí bảo hiểm đóng một vai trò quan trọng để đảm bảo tính công bằng và minh bạch trong quản lý hợp đồng bảo hiểm. Theo quy định cụ thể, doanh nghiệp bảo hiểm không được tự ý khấu trừ phí bảo hiểm từ giá trị hoàn lại của hợp đồng khi chưa có sự đồng ý của bên mua bảo hiểm. Điều này nhằm mục đích đảm bảo sự minh bạch trong các giao dịch và giữ cho mọi biến động về phí bảo hiểm được thực hiện dưới sự đồng thuận của cả hai bên. Quy định này rõ ràng yêu cầu sự đồng ý bằng văn bản từ phía bên mua bảo hiểm trước khi doanh nghiệp bảo hiểm thực hiện bất kỳ khấu trừ nào liên quan đến phí bảo hiểm. Điều này giúp bảo vệ quyền lợi của bên mua bảo hiểm và đồng thời tôn trọng nguyên tắc đồng thuận trong các giao dịch kinh doanh.

Đặc biệt, quy định này nổi bật với việc nói rõ rằng doanh nghiệp bảo hiểm không được khởi kiện đòi bên mua bảo hiểm đóng phí bảo hiểm mà không tuân thủ đúng quy định về sự đồng ý và thỏa thuận. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của tính minh bạch và tính hợp pháp trong quản lý hợp đồng bảo hiểm. Tuy nhiên, quy định này không áp dụng đối với bảo hiểm nhóm, nơi quản lý và thu phí thường được thực hiện bởi một bên tổ chức hoặc doanh nghiệp chịu trách nhiệm. Điều này thể hiện sự linh hoạt và cân nhắc đối với các loại hợp đồng khác nhau trong lĩnh vực bảo hiểm.

3. Không chi trả bảo hiểm thì có phải lừa đảo hay không?

Theo Điều 174 Bộ Luật Hình sự 2015 sửa đổi bởi Điều 2 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017, tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản được quy định như sau:

- Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp như vi phạm hành chính về chiếm đoạt tài sản, tái phạm nguy hiểm, gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội, hoặc tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình, sẽ bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

- Phạm tội có tổ chức, tính chất chuyên nghiệp, chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng, tái phạm nguy hiểm, lợi dụng chức vụ, quyền hạn, lợi dụng danh nghĩa cơ quan, tổ chức, hoặc dùng thủ đoạn xảo quyệt, sẽ bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.

- Phạm tội chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng hoặc lợi dụng thiên tai, dịch bệnh sẽ bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm.

- Phạm tội chiếm đoạt tài sản trị giá 500.000.000 đồng trở lên hoặc lợi dụng hoàn cảnh chiến tranh, tình trạng khẩn cấp sẽ bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân.

- Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

Với những hành vi có dấu hiệu lừa đảo, vi phạm này sẽ chịu trách nhiệm hình sự và bị xử lý theo quy định của pháp luật. Đề nghị liên lạc với cơ quan công an để hợp tác trong quá trình điều tra và truy cứu trách nhiệm hình sự.

Nếu quý khách hàng đang gặp phải bất kỳ vấn đề pháp lý nào hoặc có câu hỏi cần được giải đáp, xin vui lòng không ngần ngại liên hệ với chúng tôi thông qua Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến qua số hotline 1900.868644. Đội ngũ chuyên gia của chúng tôi sẵn sàng lắng nghe và cung cấp sự tư vấn chuyên nghiệp để giúp quý khách giải quyết mọi vấn đề một cách hiệu quả và đúng luật. Ngoài ra, quý khách hàng cũng có thể gửi yêu cầu chi tiết qua email: [email protected] để được hỗ trợ và giải đáp mọi thắc mắc một cách nhanh chóng. Chúng tôi cam kết đáp ứng mọi yêu cầu của quý khách hàng một cách chu đáo và chất lượng.