Cơ quan và trách nhiệm quản lý nhà nước về cạnh tranh

1. Các chính sách của Nhà nước về cạnh tranh

Nhà nước có những chính sách quan trọng về cạnh tranh được đề ra trong Điều 6 của Luật Cạnh tranh 2018, nhằm mục đích tạo ra một môi trường cạnh tranh lành mạnh và công bằng.

Đầu tiên, chính sách này hướng đến việc tạo lập và duy trì một môi trường cạnh tranh lành mạnh, công bằng, bình đẳng và minh bạch. Điều này bao gồm việc ngăn chặn các hành vi không lành mạnh, đảm bảo rằng mọi doanh nghiệp đều có cơ hội cạnh tranh bình đẳng và đồng đều trên thị trường.

Thứ hai, chính sách này còn nhấn mạnh việc thúc đẩy cạnh tranh và bảo đảm quyền tự do cạnh tranh trong kinh doanh của doanh nghiệp theo quy định của pháp luật. Điều này có nghĩa là mọi doanh nghiệp đều được đối xử công bằng, không có sự thiên vị hay đối xử bất công từ phía nhà nước.

Chính sách thứ ba của Nhà nước liên quan đến việc tăng cường khả năng tiếp cận thị trường, nâng cao hiệu quả kinh tế và phúc lợi xã hội. Qua đó, nhà nước mong muốn tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, giúp họ có thêm cơ hội để phát triển và đóng góp vào sự phát triển toàn diện của xã hội. Chính sách này cũng hỗ trợ việc bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng, đảm bảo rằng họ có nhiều sự lựa chọn và chất lượng sản phẩm và dịch vụ tốt nhất.

Cuối cùng, chính sách thứ tư nhấn mạnh đến việc tạo điều kiện để xã hội và người tiêu dùng tham gia quá trình giám sát việc thực hiện pháp luật về cạnh tranh. Điều này không chỉ tăng cường sự minh bạch và công bằng trong môi trường kinh doanh mà còn thúc đẩy sự chủ động từ cộng đồng và người tiêu dùng trong việc đảm bảo tuân thủ và thi hành các quy định về cạnh tranh.

Tóm lại, chính sách của Nhà nước về cạnh tranh không chỉ nhằm mục đích tạo ra một môi trường cạnh tranh lành mạnh mà còn hỗ trợ doanh nghiệp, người tiêu dùng và cả xã hội trong việc đạt được sự phát triển và công bằng toàn diện

2. Cơ quan quản lý Nhà nước về cạnh tranh được quy định như thế nào?

Trong quá trình đổi mới nền kinh tế và chuyển từ mô hình kinh tế quản lý truyền thống sang mô hình kinh tế thị trường, Việt Nam đã đặt ra nhiệm vụ quan trọng là xây dựng một hệ thống pháp luật cạnh tranh đầy đủ và hiệu quả. Nhiệm vụ này được thực hiện thông qua việc ban hành Luật Cạnh tranh năm 2018, nhằm tạo ra một cơ sở pháp lý chặt chẽ, đồng bộ và thích ứng với thực tế kinh tế - xã hội của đất nước.

Luật Cạnh tranh 2018 quy định rõ vai trò và chức năng của các cơ quan quản lý nhà nước về cạnh tranh. Trong đó, Cục Quản lý Cạnh tranh được uỷ quyền điều tra, thu thập thông tin, và tìm kiếm chứng cứ liên quan đối với các hành vi hạn chế cạnh tranh. Đồng thời, Hội đồng Cạnh tranh, được thành lập dưới sự bổ nhiệm của Chính phủ, đảm nhận vai trò xử lý, đưa ra quyết định và giải quyết khiếu nại liên quan đến các vụ việc cạnh tranh.

Tuy nhiên, trong quá trình hoạt động, Cục Quản lý Cạnh tranh vẫn gặp khó khăn trong việc đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ chuyên gia cạnh tranh, điều tra viên, và chuyên gia khác. Số lượng nhân sự hiện tại chưa đủ để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng từ cộng đồng doanh nghiệp và người tiêu dùng. Điều này gây ra hạn chế về chất lượng và khả năng giải quyết các vụ án cạnh tranh một cách hiệu quả.

Cục Quản lý Cạnh tranh, mặc dù được quy định nhiều chức năng, nhưng hiện vẫn chưa thể thể hiện rõ vai trò của mình trong xã hội và chưa tạo ra những kết quả ấn tượng. Việc quy định quá nhiều chức năng, từ điều tra xử lý hành vi cạnh tranh đến quản lý nhà nước về chống bán phá giá, tạo ra một cơ quan "ôm đồm" mà chưa có nhiều động thái thiết thực.

Hội đồng Cạnh tranh, mặc dù có những thành công nhất định trong việc xử lý các vụ án cạnh tranh, nhưng còn khá lấp lửng về tổ chức thuộc Chính phủ hay Bộ Công thương. Điều này tạo nên những tranh luận không dứt, ảnh hưởng đến hiệu quả của tổ chức này.

Mặc dù đã có những cố gắng nhất định, nhưng vẫn còn những vấn đề cần được giải quyết để tối ưu hóa hoạt động của các cơ quan quản lý nhà nước về cạnh tranh. Điều này bao gồm việc tăng cường đào tạo và bồi dưỡng nguồn nhân lực, cũng như làm rõ cơ cấu tổ chức và quyền hạn của Hội đồng Cạnh tranh. Chỉ khi các vấn đề này được giải quyết, hệ thống quản lý cạnh tranh mới thực sự có thể đóng góp hiệu quả vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế Việt Nam.

3. Trách nhiệm của cơ quan quản lý Nhà nước về cạnh tranh

Trách nhiệm quản lý nhà nước về cạnh tranh tại Việt Nam được chi tiết và cụ thể theo quy định tại Điều 7 của Luật Cạnh tranh năm 2018. Điều này đặt ra một hệ thống tổ chức chặt chẽ để đảm bảo hiệu quả trong việc quản lý và đảm bảo sự cạnh tranh lành mạnh trên thị trường kinh tế.

Theo quy định, trách nhiệm quản lý nhà nước về cạnh tranh được phân chia rõ như sau:

- Chính phủ thống nhất quản lý nhà nước về cạnh tranh: Chính phủ là cơ quan có trách nhiệm chung và cao cấp nhất trong quản lý nhà nước về cạnh tranh. Nhiệm vụ của Chính phủ là đảm bảo sự đồng bộ và hiệu quả trong quản lý cạnh tranh trên toàn quốc.

- Bộ Công Thương là cơ quan đầu mối giúp Chính phủ thực hiện quản lý nhà nước về cạnh tranh: Bộ Công Thương được uỷ quyền là cơ quan chủ trì và đầu mối giúp Chính phủ thực hiện quản lý nhà nước về cạnh tranh. Nhiệm vụ của Bộ là đề xuất, tổ chức triển khai và giám sát việc thực hiện chính sách và pháp luật về cạnh tranh.

- Các Bộ, cơ quan ngang Bộ có trách nhiệm phối hợp với Bộ Công Thương: Trong phạm vi nhiệm vụ và quyền hạn của mình, các Bộ và cơ quan ngang Bộ khác có trách nhiệm phối hợp chặt chẽ với Bộ Công Thương để thực hiện quản lý nhà nước về cạnh tranh. Sự hợp tác giữa các cơ quan này giúp đảm bảo tính toàn diện và hiệu quả của quản lý cạnh tranh trên các lĩnh vực kinh tế.

- Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm thực hiện quản lý nhà nước về cạnh tranh: Tại cấp tỉnh, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh được giao trách nhiệm thực hiện quản lý nhà nước về cạnh tranh trong phạm vi nhiệm vụ và quyền hạn của mình. Điều này nhằm đảm bảo sự linh hoạt và phù hợp với điều kiện địa phương.

- Tổ chức và phân chia trách nhiệm quản lý nhà nước về cạnh tranh theo Luật Cạnh tranh năm 2018 không chỉ tạo ra sự rõ ràng mà còn tăng cường khả năng hành động và giám sát, từ đó đảm bảo sự công bằng và cạnh tranh trên thị trường kinh tế Việt Nam

4. Các hành vi bị nghiêm cấm liên quan đến cạnh tranh

 Theo quy định tại Điều 8 của Luật Cạnh tranh 2018, hành vi cạnh tranh bị nghiêm cấm được liệt kê một cách chi tiết và rõ ràng để đảm bảo sự minh bạch và công bằng trong môi trường kinh doanh. Những hành vi này không chỉ áp dụng cho doanh nghiệp mà còn đề cập đến trách nhiệm của cơ quan nhà nước và cá nhân.

- Các hành vi của cơ quan nhà nước: Ép buộc, yêu cầu, khuyến nghị doanh nghiệp: Cơ quan nhà nước không được thực hiện các hành vi ép buộc, yêu cầu, khuyến nghị doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức, hoặc cá nhân phải thực hiện hoặc không thực hiện các hoạt động như sản xuất, mua, bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ cụ thể. Điều này bao gồm cả việc áp đặt việc mua, bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ với doanh nghiệp cụ thể, trừ các trường hợp lĩnh vực độc quyền nhà nước hoặc trong trường hợp khẩn cấp theo quy định của pháp luật.

- Tổ chức và cá nhân khác: Tổ chức, cá nhân có trách nhiệm không thực hiện các hành vi sau đây:

+ Cung cấp thông tin, vận động, kêu gọi, ép buộc doanh nghiệp để thực hiện hành vi hạn chế cạnh tranh.

+ Tổ chức hoặc kêu gọi doanh nghiệp thực hiện các hành vi cạnh tranh không lành mạnh.

Những quy định này nhằm bảo vệ sự công bằng và minh bạch trong môi trường cạnh tranh, đồng thời khuyến khích các doanh nghiệp tham gia thị trường một cách công bằng và lành mạnh. Luật Cạnh tranh 2018 là công cụ pháp lý quan trọng giúp duy trì cơ cấu thị trường công bằng và bền vững, giảm thiểu rủi ro từ các hành vi độc quyền và không lành mạnh

Nội dung trên đây chỉ mang tính chất tham khảo. Trường hợp nếu quý khách còn vướng mắc về vấn đề trên hoặc mọi vấn đề pháp lý khác, quý khách hãy vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi qua Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến theo số điện thoại 1900.868644 để được Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài kịp thời hỗ trợ và giải đáp mọi thắc mắc.

Nếu quý khách cần báo giá dịch vụ pháp lý thì quý khách có thể gửi yêu cầu báo phí dịch vụ đến địa chỉ email: [email protected]để nhận được thông tin sớm nhất! Rất mong nhận được sự hợp tác và tin tưởng của quý khách! Luật Hòa Nhựt xin trân trọng cảm ơn quý khách hàng!