Thời gian qua, trên nhiều tuyến đường (cả quốc lộ và tỉnh lộ, huyện lộ), tình trạng thả rông gia súc không phải là hiếm gặp, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông. Vậy nếu va chạm khiến trâu bò chết, phương tiện giao thông hư hỏng thì ai sẽ phải chịu trách nhiệm?
Trao đổi với phóng viên VTV9, luật sư Phan Hòa Nhựt, đoàn luật sư tp. HCM cho biết, Điều 34 Chương II Luật Giao thông đường bộ năm 2008 (Luật số: 23/2008/QH12 ngày 13 tháng 11 năm 2008) quy định: Người dẫn dắt súc vật đi trên đường bộ phải cho súc vật đi sát mép đường và bảo đảm vệ sinh trên đường; trường hợp cần cho súc vật đi ngang qua đường thì phải quan sát và chỉ được đi qua đường khi có đủ điều kiện an toàn. Không được dẫn dắt súc vật đi vào phần đường dành cho xe cơ giới.
Bên cạnh đó, Điểm c Khoản 2 Điều 35 Chương II Luật Giao thông đường bộ năm 2008 nêu rõ không được thả rông súc vật trên đường bộ.
| Hiện chưa có thống kê chi tiết đầy đủ số vụ tai nạn giao thông do trâu, bò gây ra (Ảnh minh họa. Nguồn: Internet) |
Do vậy, với những trường hợp vật nuôi, súc vật thả rông gây tai nạn, pháp luật hiện hành đã có những quy định xử phạt rất rõ ràng.
Cụ thể, Điều 10 Mục 1 Chương II Nghị định 100/2019/NĐ-CP ngày 30 tháng 12 năm 2019 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt nêu rõ:
Phạt tiền từ 60.000 đồng đến 100.000 đồng nếu không đủ dụng cụ đựng chất thải của súc vật hoặc không dọn sạch chất thải của súc vật thải ra đường, hè phố; điều khiển, dẫn dắt súc vật đi không đúng phần đường quy định, đi vào đường cấm, khu vực cấm, đi vào phần đường của xe cơ giới; để súc vật đi trên đường bộ không bảo đảm an toàn cho người và phương tiện đang tham gia giao thông; để súc vật kéo xe mà không có người điều khiển;
Phạt tiền từ 100.000 đồng đến 200.000 đồng nếu dắt súc vật chạy theo khi đang điều khiển hoặc ngồi trên phương tiện giao thông đường bộ.
Phạt tiền từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng đối với người điều khiển, dẫn dắt súc vật, điều khiển xe súc vật kéo đi vào đường cao tốc trái quy định.
Trong khi đó, Điều 603 Mục 3 Chương XX Bộ luật Dân sự 2015 (Luật số: 91/2015/QH13 ngày 24 tháng 11 năm 2015) quy định: Chủ sở hữu súc vật phải bồi thường thiệt hại do súc vật gây ra cho người khác. Người chiếm hữu, sử dụng súc vật phải bồi thường thiệt hại trong thời gian chiếm hữu, sử dụng súc vật, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
Trường hợp người thứ ba hoàn toàn có lỗi làm cho súc vật gây thiệt hại cho người khác thì người thứ ba phải bồi thường thiệt hại; nếu người thứ ba và chủ sở hữu cùng có lỗi thì phải liên đới bồi thường thiệt hại.
Trường hợp súc vật bị chiếm hữu, sử dụng trái pháp luật gây thiệt hại thì người chiếm hữu, sử dụng trái pháp luật phải bồi thường; khi chủ sở hữu, người chiếm hữu, sử dụng súc vật có lỗi trong việc để súc vật bị chiếm hữu, sử dụng trái pháp luật thì phải liên đới bồi thường thiệt hại.
Trường hợp súc vật thả rông theo tập quán mà gây thiệt hại thì chủ sở hữu súc vật đó phải bồi thường theo tập quán nhưng không được trái pháp luật, đạo đức xã hội.
Luật sư Phan Hòa Nhựt phân tích, trường hợp chủ gia súc thả gia súc hoặc dẫn dắt gia súc đi trên đường gây tai nạn giao thông chết người thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội vô ý làm chết người theo quy định tại Điều 128 Chương XIV Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi bổ sung năm 2017) với khung xử lý thấp nhất là phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 đến 05 năm. Trường hợp vô ý làm chết 02 người trở lên thì bị phạt tù từ 03 đến 10 năm, đồng thời chịu trách nhiệm bồi thường theo Bộ luật Dân sự.
Nhiều trường hợp, tại thời điểm xảy ra vụ tai nạn, không có người nào đứng ra nhận làm chủ vật nuôi. Do đó, việc bồi thường cho người bị nạn trong trường hợp này gặp khó khăn. Đây cũng là vấn đề còn tồn tại khá phổ biến, do mỗi khi xảy ra tai nạn, người chủ sở hữu gia súc thường có tâm lý, thậm chí chủ động né tránh, không nhận trách nhiệm, gây trở ngại cho lực lượng chức năng trong công tác điều tra, xử lý tai nạn.
Nếu xảy ra tai nạn, thiệt thòi nhất vẫn là người đi đường như gãy tay, gãy chân, hư hỏng phương tiện. Tuy nhiên nếu trâu bò bị thương, chết thì dường như có “luật bất thành văn” chủ nhân của chúng lại xuất hiện để bắt đền, trong khi đáng lý ra phải bồi thường các chi phí cứu chữa, bồi dưỡng, phục hồi sức khỏe... cho người bị hại.
Để hạn chế tối đa trường hợp vật nuôi gây tai nạn giao thông, mỗi người chủ cần có ý thức hơn nữa trong việc quản lý vật nuôi, không chăn, thả trâu, bò trên đường giao thông. Chính quyền địa phương cùng các cơ quan liên quan cũng cần tăng cường công tác tuyên truyền, kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, đồng thời hệ thống luật pháp cần sớm nghiên cứu, bổ sung theo hướng tăng nặng hình phạt với người thực hiện hành vi vi phạm.
"Với thực tế hạ tầng giao thông, văn hóa tham gia giao thông và điều kiện kinh tế - xã hội cụ thể của từng địa phương, điều quan trọng nhất là người tham gia giao thông phải tập trung, chú ý quan sát, phán đoán tình huống", luật sư Phan Hòa Nhựt nhấn mạnh./.
Chia sẻ của Luật Sư Phan Hòa Nhựt trên VTV9 : https://vtv.vn/video/cung-xem-cung-nghi-17-01-2024-659399.htm