1. Tiêu chuẩn được tuyển chọn đi nghĩa vụ quân sự
Hiện tại, theo Điều 4 của Thông tư 148/2018/TT-BQP, có các tiêu chuẩn sau đây để tuyển chọn công dân tham gia nghĩa vụ quân sự:
- Tuổi đời:
- Công dân từ 18 tuổi đến 25 tuổi.
- Công dân nam đã được tạm hoãn gọi nhập ngũ trong thời gian một khóa đào tạo cao đẳng hoặc đại học, thì tuyển chọn và gọi nhập ngũ đến hết 27 tuổi.
- Tiêu chuẩn chính trị:
- Áp dụng theo Thông tư liên tịch 50/2016/TTLT-BQP-BCA, quy định về tiêu chuẩn tuyển chọn công dân vào phục vụ trong Quân đội nhân dân Việt Nam.
- Đối với các cơ quan, đơn vị và vị trí trọng yếu cơ mật trong Quân đội, lực lượng Tiêu binh, Nghi lễ, lực lượng Vệ binh và Kiểm soát quân sự chuyên nghiệp, tuyển chọn được thực hiện theo quy định của Bộ Quốc phòng.
- Tiêu chuẩn sức khỏe:
- Tuyển chọn những công dân có sức khỏe loại 1, 2, 3 theo quy định.
- Đối với các cơ quan, đơn vị và vị trí trọng yếu cơ mật trong Quân đội, lực lượng Tiêu binh, Nghi lễ, lực lượng Vệ binh và Kiểm soát quân sự chuyên nghiệp, tuyển chọn bảo đảm tiêu chuẩn riêng theo quy định của Bộ Quốc phòng.
- Các công dân có sức khỏe loại 3 tật khúc xạ về mắt (cận thị 1,5 diop trở lên, viễn thị các mức độ), nghiện ma túy, nhiễm HIV, AIDS sẽ không được gọi nhập ngũ vào Quân đội.
- Tiêu chuẩn văn hoá:
- Tuyển chọn và gọi nhập ngũ những công dân có trình độ văn hóa từ lớp 8 trở lên, ưu tiên từ cao xuống thấp. Địa phương gặp khó khăn không đảm bảo đủ chỉ tiêu giao quân sẽ báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét và quyết định tuyển chọn số công dân có trình độ văn hóa lớp 7.
- Các xã thuộc vùng sâu, vùng xa, vùng điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn theo quy định của pháp luật, đồng bào dân tộc thiểu số dưới 10.000 người, được tuyển chọn không quá 25% công dân có trình độ văn hóa cấp tiểu học, phần còn lại có trình độ trung học cơ sở trở lên.
2. Xăm mình có đi nghĩa vụ quân sự không?
Bộ Quốc phòng đã phản hồi các yêu cầu sửa đổi các văn bản pháp luật liên quan đến nghĩa vụ quân sự từ cử tri thành phố Đà Nẵng. Cụ thể, việc quy định về hình xăm và chữ xăm khi xét duyệt tiêu chuẩn tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ vào Quân đội được điều chỉnh trong Thông tư liên tịch 50/2016/TTLT-BQP-BCA ngày 15/4/2016 của Bộ Quốc phòng và Bộ Công an, đóng vai trò quy định tiêu chuẩn chính trị cho việc tuyển chọn công dân phục vụ trong Quân đội nhân dân Việt Nam.
Theo khoản 9 Điều 5 của quy định này, sẽ không tuyển chọn những trường hợp sau để phục vụ trong Quân đội: "Trên cơ thể có hình xăm, chữ xăm có nội dung chống đối chế độ, gây chia rẽ dân tộc, mang tính kinh dị, kỳ quái, kích động tình dục, hoặc bạo lực. Hình xăm, chữ xăm gây phản cảm ở các vị trí như: mặt, đầu, cổ; từ 1/2 cánh tay trở lên, từ 1/3 đùi trở lên. Hình xăm, chữ xăm chiếm diện tích từ 1/2 lưng, ngực, bụng trở lên."
Do đó, quy định về hình xăm và chữ xăm trên cơ thể là một phần trong tiêu chuẩn về chính trị và đạo đức trong quá trình tuyển chọn nghĩa vụ quân sự.
Việc cho phép công dân có hình xăm và chữ xăm trên cơ thể tham gia Quân đội sẽ gây phản cảm và ảnh hưởng đến hình ảnh và tác phong của người quân nhân cách mạng, cũng như xây dựng môi trường văn hóa trong Quân đội.
Tuy nhiên, những công dân có hình xăm và chữ xăm trên cơ thể không thuộc các quy định trên hoặc có thể tẩy xóa sẽ tiếp tục được xem xét và tuyển chọn nghĩa vụ quân sự.
Như vậy, việc có hình xăm vẫn không loại trừ khả năng tham gia nghĩa vụ quân sự nếu đáp ứng các điều kiện quy định.
Tuy nhiên, trong thực tế hiện nay, một số công dân đã lợi dụng quy định này và chủ ý xăm hình, chữ lên cơ thể trước khi kiểm tra tuyển chọn nhằm trốn tránh nghĩa vụ quân sự, gây ra sự bất bình trong dư luận.
Để ngăn chặn kịp thời các hành vi lợi dụng và trốn tránh nghĩa vụ quân sự, hàng năm Bộ Quốc phòng đã chỉ đạo rút kinh nghiệm và có hướng dẫn chi tiết về hình xăm và chữ xăm trong quá trình tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ, nhằm nâng cao chất lượng công tác tuyển quân và hạn chế việc lợi dụng hình xăm và chữ xăm trên cơ thể để trốn tránh nghĩa vụ quân sự.
Về giải pháp, Bộ Quốc phòng đã tiếp thu và chỉ đạo cơ quan chức năng xem xét các văn bản pháp luật thực hiện Luật Nghĩa vụ quân sự; đồng thời, nghiên cứu và đề xuất cho Chính phủ và các bộ ngành sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện để đảm bảo tính thống nhất và đồng bộ trong việc triển khai thực hiện.
Cùng với đó, các địa phương và đơn vị quân đội tiếp tục phối hợp thực hiện nghiêm túc Chỉ thị 98/CT-BQP ngày 26/10/2019 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, nhằm tăng cường biện pháp và nâng cao chất lượng công tác tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ trong tình hình mới.
Bộ Quốc phòng cũng đề nghị Đoàn Đại biểu Quốc hội tại các tỉnh, thành phố và HĐND các cấp tại địa phương tăng cường vai trò giám sát việc thực hiện Luật Nghĩa vụ quân sự, không để xảy ra vi phạm pháp luật, nhằm đảm bảo sự công bằng trong xã hội và thực thi nghiêm túc, hiệu quả và thiết thực các quy định pháp luật về nghĩa vụ quân sự tại địa phương.
3. Xăm mình trốn tránh nghĩa vụ quân sự có thể bị xử phạt hành chính
Người vi phạm bằng cách xăm mình nhằm trốn tránh nghĩa vụ quân sự có thể bị xử phạt hành chính với các mức phạt như sau, đảm bảo tính pháp lý:
- Phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với người đã gian dối trong quá trình khám sức khỏe, tạo ra sai lệch trong kết quả phân loại sức khỏe của mình để trốn tránh nghĩa vụ quân sự.
- Phạt tiền từ 40.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng đối với người đã gian dối để trốn tránh thực hiện lệnh gọi nhập ngũ sau khi đã có kết quả khám tuyển sức khỏe đủ điều kiện nhập ngũ theo quy định.
(Tham khảo Điểm a khoản 3 Điều 6 và khoản 2 Điều 7 của Nghị định 120/2013/NĐ-CP, được sửa đổi tại Nghị định 37/2022/NĐ-CP).
4. Tại sao cần đi nghĩa vụ quân sự?
Tại Khoản 1 Điều 4 Luật Nghĩa vụ quân sự năm 2015, có quy định rằng: "Nghĩa vụ quân sự là trách nhiệm cao quý của công dân phục vụ trong Quân đội nhân dân, bao gồm cả nghĩa vụ tại ngũ và nghĩa vụ trong ngạch dự bị của Quân đội nhân dân."
Điều này cho thấy nghĩa vụ quân sự là một trách nhiệm bắt buộc và tôn trọng để đóng góp cho đất nước. Vì vậy, Khoản 2 Điều 4 Luật Nghĩa vụ quân sự 2015 đã đặt ra quy định như sau: "Công dân trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự, không phân biệt dân tộc, thành phần xã hội, tín ngưỡng, tôn giáo, trình độ học vấn, nghề nghiệp, nơi cư trú, phải thực hiện nghĩa vụ quân sự theo quy định."
Ngoài việc làm lính, có nhiều công việc khác được coi là thực hiện nghĩa vụ quân sự. Tại Khoản 3 và Khoản 4 Điều 4 Luật Nghĩa vụ quân sự 2015, có quy định như sau:
- Công dân phục vụ trong lực lượng Cảnh sát biển và thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân được coi là thực hiện nghĩa vụ quân sự tại ngũ.
- Công dân thuộc một trong các trường hợp sau đây được công nhận đã hoàn thành nghĩa vụ quân sự tại ngũ trong thời bình:
a) Dân quân tự vệ nòng cốt đã hoàn thành nghĩa vụ tham gia dân quân tự vệ, trong đó có ít nhất 12 tháng làm nhiệm vụ dân quân tự vệ thường trực.
b) Hoàn thành nhiệm vụ tham gia Công an xã liên tục từ 36 tháng trở lên.
c) Cán bộ, công chức, viên chức, sinh viên tốt nghiệp đại học trở lên, đã được đào tạo và phong quân hàm sĩ quan dự bị.
d) Thanh niên đã tốt nghiệp đại học, cao đẳng, trung cấp tình nguyện phục vụ tại đoàn kinh tế - quốc phòng từ 24 tháng trở lên theo Đề án do Thủ tướng Chính phủ quyết định.
đ) Công dân phục vụ trên tàu kiểm ngư từ 24 tháng trở lên.
Như vậy, trên đây là giải thích về lý do tại sao phải thực hiện nghĩa vụ quân sự. Để hiểu rõ hơn, bạn nên tham khảo Luật Nghĩa vụ quân sự 2015 để nắm vững các quy định này.
Mọi thắc mắc quý khách hàng xin vui lòng gửi về số Hotline 1900.868644 hoặc địa chỉ email luathoanhut.vn@gmail.com để được giải đáp. Trân trọng!