1. Bạo lực gia đình là hoạt động như nào?
Bạo lực gia đình là một hiện tượng đáng lưu ý và đau lòng trong xã hội, đặc biệt khi nó ảnh hưởng đến sự an ninh và phúc lợi của những người yếu đuối nhất trong mỗi gia đình. Được định nghĩa trong Khoản 1 Điều 2 của Luật phòng, chống bạo lực gia đình 2022, bạo lực gia đình được mô tả là hành vi cố ý của thành viên gia đình gây tổn hại hoặc có khả năng gây tổn hại đối với thể chất, tinh thần, tình dục, và kinh tế của các thành viên khác trong gia đình.
- Thể chất: Bạo lực gia đình có thể bao gồm những hành động hành hạ, đánh đập, ngược đãi về mặt thể chất, đặt ra nguy cơ đe dọa tính mạng của các thành viên gia đình. Những hành động này không chỉ gây ra vết thương về thể chất mà còn tạo ra những vết sẹo tâm lý khó có thể lành, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và phát triển cá nhân của nạn nhân.
- Tinh thần: Bạo lực tinh thần thường xuyên diễn ra thông qua lăng mạ, chìm đắm vào sự xúc phạm danh dự và nhân phẩm của người bị hại. Cảm giác bị khinh rẻ, tự ti, và mất lòng tin vào bản thân là những hậu quả tinh thần nặng nề mà nạn nhân có thể phải đối mặt.
- Tình dục: Các hành vi bạo lực tình dục như cưỡng ép quan hệ tình dục trái ý, làm đau rối tinh thần và tâm hồn của nạn nhân. Nó không chỉ là một xâm phạm trực tiếp đối với quyền tự do và toàn vẹn của người bị hại mà còn để lại hậu quả lâu dài đối với sức khỏe tâm thần của họ.
- Kinh tế: Hậu quả kinh tế của bạo lực gia đình có thể xuất hiện thông qua việc kiểm soát tài sản, thu nhập của nạn nhân. Thành viên gia đình có thể bị cưỡng ép làm việc quá sức, đóng góp tài chính quá khả năng, hoặc thậm chí là bị cướp đoạt tài sản cá nhân. Những hành vi này không chỉ gây mất mát về mặt vật chất mà còn tạo ra sự phụ thuộc không tư cách và áp lực tâm lý.
Trong bối cảnh này, Luật phòng, chống bạo lực gia đình 2022 chính là bước quan trọng để xác định, ngăn chặn, và xử lý những hành vi đau lòng này, tạo ra một môi trường gia đình lành mạnh và an toàn cho mọi thành viên. Đồng thời, nó đặt ra những cam kết rõ ràng về việc bảo vệ quyền lợi cơ bản và tạo ra cơ hội cho việc hồi phục và phát triển cho những người bị ảnh hưởng.
2. Các hành vi được xác định là hành vi bạo lực gia đình
Theo Điều 3 của Luật phòng, chống bạo lực gia đình 2022, hành vi bạo lực gia đình được định nghĩa một cách chi tiết và rõ ràng. Cụ thể, có năm loại hành vi được xem là hình thức bạo lực gia đình:
- Bao gồm mọi hành động gây tổn thương cơ thể, tinh thần hoặc đe dọa tính mạng của thành viên trong gia đình. Điều này có thể bao gồm việc đánh đập, ngược đãi tinh thần, hoặc hành động đe dọa đối với sức khỏe và tính mạng.
- Đây là hành vi có thể bao gồm sự lăng mạ, chì chiết, hoặc mọi hành động khác nhằm xâm phạm danh dự và nhân phẩm của thành viên trong gia đình.
- Hành vi này liên quan đến việc buộc người khác phải chứng kiến bạo lực, cảm nhận áp lực tâm lý thường xuyên thông qua hành động cưỡng ép này.
- Hành vi này bao gồm việc bỏ mặc, không quan tâm đến sự an toàn và phúc lợi của các thành viên gia đình, đặc biệt là trẻ em, phụ nữ mang thai, phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi, người cao tuổi, người khuyết tật, và người không có khả năng tự chăm sóc.
- Hành vi này bao gồm việc không cung cấp giáo dục cho trẻ em và hành động kỳ thị, phân biệt đối xử dựa trên hình thể, giới, giới tính, năng lực của thành viên gia đình.
- Bao gồm mọi hành động nhằm hạn chế hoặc ngăn cản thành viên gia đình tiếp xúc với người thân, có quan hệ xã hội hợp pháp và lành mạnh. Hành vi này nhằm mục đích cô lập và tạo ra áp lực tâm lý liên tục đối với thành viên gia đình.
- Bao gồm hành động ngăn cản thành viên gia đình thực hiện quyền và nghĩa vụ trong quan hệ gia đình, như quyền và nghĩa vụ giữa ông, bà và cháu; cha, mẹ và con; vợ và chồng; anh, chị, em với nhau.
- Hành vi này liên quan đến việc tiết lộ hoặc phát tán thông tin liên quan đến đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và gia đình của thành viên gia đình, với mục đích xâm phạm danh dự và nhân phẩm của họ.
- Bao gồm mọi hành động cưỡng ép thành viên gia đình để thực hiện hành vi quan hệ tình dục mà họ không muốn tham gia, đồng thời vi phạm quyền tự do và sự đồng tình trong mối quan hệ hôn nhân.
- Bao gồm việc cưỡng ép thành viên gia đình thực hiện hành vi khiêu dâm, hoặc buộc họ tiếp xúc với nội dung khiêu dâm, âm thanh, hình ảnh, hoặc kích thích bạo lực mà họ không mong muốn, nhằm tạo ra sự áp đặt và kiểm soát không tư cách trong mối quan hệ gia đình.
- Bao gồm mọi hành động cưỡng ép thành viên gia đình thực hiện quyết định về hôn nhân, bao gồm tảo hôn, kết hôn, ly hôn, hoặc việc cản trở quyết định này một cách trái pháp luật.
- Hành vi cưỡng ép liên quan đến việc kiểm soát quyết định về mang thai, phá thai, hoặc lựa chọn giới tính thai nhi một cách trái với ý muốn và quyền tự do của thành viên gia đình.
- Bao gồm hành vi chiếm đoạt, phá hủy tài sản chung của gia đình hoặc tài sản riêng của thành viên khác trong gia đình, nhằm gây tổn thương về mặt tài chính và tâm lý. (
- Bao gồm hành động cưỡng ép thành viên gia đình học tập hoặc lao động quá sức, buộc họ đóng góp tài chính quá khả năng của mình. Ngoài ra, kiểm soát tài sản và thu nhập của thành viên gia đình nhằm tạo ra tình trạng lệ thuộc về mặt vật chất, tinh thần hoặc các mặt khác.
- Hành vi này bao gồm cô lập và giam cầm thành viên gia đình, tạo ra sự cô đơn và cách ly, nhằm kiểm soát và làm suy yếu tâm lý của họ.
- Bao gồm mọi hành động cưỡng ép thành viên gia đình rời khỏi nơi ở hợp pháp, trái với quy định của pháp luật, nhằm làm suy giảm quyền tự do và an toàn của họ.
Lưu ý rằng các hành vi mà chúng ta vừa mô tả, nếu xảy ra giữa các đối tượng sau đây, vẫn được xác định là hành vi bạo lực gia đình theo quy định của Chính phủ:
- Người đã ly hôn: Các hành vi bạo lực gia đình vẫn được áp dụng khi liên quan đến người đã ly hôn, bao gồm tất cả các khía cạnh của mối quan hệ hôn nhân trước đây.
- Người chung sống như vợ chồng: Đối với những người sống chung như vợ chồng mà vẫn gặp phải các hành vi bạo lực gia đình, chúng sẽ được xác định và xử lý theo quy định của Chính phủ.
- Người là cha, mẹ, con riêng, anh, chị, em của người đã ly hôn; của người chung sống như vợ chồng: Các mối quan hệ gia đình như cha, mẹ, con riêng, anh, chị, em vẫn chịu ảnh hưởng của các hành vi bạo lực gia đình, và chúng sẽ được xác định và xử lý theo quy định của Chính phủ.
- Người đã từng có quan hệ cha mẹ nuôi và con nuôi: Ngay cả khi quan hệ là cha mẹ nuôi và con nuôi, nếu xuất hiện bất kỳ hành vi nào liên quan đến bạo lực gia đình, chúng cũng sẽ được coi là vi phạm và xử lý theo quy định của Chính phủ.
Điều này nhấn mạnh rằng bất kỳ hành vi bạo lực gia đình nào, dù diễn ra trong bối cảnh nào, đều không được chấp nhận và sẽ phải đối mặt với hậu quả pháp lý để bảo vệ quyền lợi và an toàn của các thành viên gia đình. Và những hành vi trên giúp tăng cường sự hiểu biết và thực thi hiệu quả của Luật phòng, chống bạo lực gia đình, hướng dẫn xử lý các trường hợp vi phạm và bảo vệ quyền lợi của những người bị ảnh hưởng.
3. Nguyên tắc phòng, chống bạo lực gia đình
Điều 4 của Luật phòng, chống bạo lực gia đình 2022, nguyên tắc phòng, chống bạo lực gia đình được quy định một cách chi tiết và toàn diện, nhấn mạnh đến vai trò của các đối tượng và tổ chức trong việc ngăn chặn và giải quyết vấn đề này:
- Đặt người bị bạo lực gia đình làm trung tâm của chiến lược phòng ngừa, nhằm đảm bảo rằng mọi hành động và biện pháp đều hướng tới việc bảo vệ và hỗ trợ cho người này.
- Tôn trọng quyền lợi và lợi ích hợp pháp của tất cả các bên liên quan, với sự ưu tiên đặc biệt cho trẻ em, phụ nữ mang thai, phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi, người cao tuổi, người khuyết tật, và người không có khả năng tự chăm sóc. Bảo đảm bình đẳng giới và thực hiện chính sách phòng, chống bạo lực gia đình một cách công bằng.
- Hệ thống các hoạt động như tuyên truyền, giáo dục, tư vấn, và hòa giải đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao nhận thức và kiến thức của cộng đồng về vấn đề bạo lực gia đình, đồng thời giúp xây dựng môi trường xã hội không chấp nhận bạo lực.
- Hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến bạo lực gia đình phải được phát hiện và xử lý kịp thời, theo quy định của pháp luật. Điều này đảm bảo sự công bằng và răn đe tác động của hệ thống pháp luật trong việc ngăn chặn và xử lý bạo lực gia đình.
- Trong quá trình xử lý trường hợp bạo lực gia đình đối với trẻ em, cần có sự tham gia của đại diện cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em hoặc người được giao làm công tác bảo vệ trẻ em. Điều này đảm bảo quyền và lợi ích của trẻ em được bảo vệ và quan tâm đặc biệt.
- Tăng cường trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, và người đứng đầu trong việc phòng, chống bạo lực gia đình. Phối hợp liên ngành giữa các cơ quan và tổ chức có liên quan là quan trọng để đảm bảo hiệu quả trong công tác ngăn chặn và xử lý.
- Khuyến khích và đề xuất phát huy vai trò, trách nhiệm của cá nhân, gia đình, và cộng đồng trong việc phòng, chống bạo lực gia đình. Tạo ra một tinh thần cộng đồng tích cực, nơi mọi người chung tay xây dựng môi trường an toàn và lành mạnh.
- Đối với cán bộ, công chức, viên chức và người thuộc lực lượng vũ trang nhân dân, việc thực hiện trách nhiệm nêu gương trong phòng, chống bạo lực gia đình đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra một môi trường làm việc và sống tích cực, góp phần xây dựng hình ảnh tích cực của cộng đồng và xã hội.
Liên hệ qua 1900.868644 hoặc luathoanhut.vn@gmail.com