1. Hoạt động khởi động: Khám phá bối cảnh
Trước khi đi vào phân tích đoạn trích, chúng ta hãy cùng tìm hiểu về bối cảnh của tác phẩm "Tắt đèn".
- Tác giả: Ngô Tất Tố, một nhà văn hiện thực nổi tiếng của Việt Nam đầu thế kỷ 20.
- Tác phẩm: "Tắt đèn" là một tiểu thuyết phản ánh chân thực và cảm động về cuộc sống cùng cực của người nông dân Việt Nam dưới ách thống trị của thực dân Pháp và phong kiến.
- Đoạn trích "Tức nước vỡ bờ": Là một trong những đoạn cao trào của tác phẩm, miêu tả sự vùng lên mạnh mẽ của nhân vật chị Dậu trước sự áp bức của bọn tay sai.
2. Hoạt động hình thành kiến thức: Phân tích đoạn trích "Tức nước vỡ bờ"
a. Nội dung chính
- Tình cảnh khốn cùng của gia đình chị Dậu: Nghèo đói, bệnh tật, nợ nần chồng chất.
- Sự tàn ác của bọn tay sai: Độc ác, tàn nhẫn, bất chấp nhân tính.
- Sự phản kháng của chị Dậu: Từ nhẫn nhục, chịu đựng đến vùng lên đấu tranh quyết liệt.
b. Nghệ thuật đặc sắc
- Ngôn ngữ đối thoại sinh động, chân thực: Gây ấn tượng mạnh mẽ về tính cách nhân vật.
- Nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật sắc sảo: Lột tả được sự thay đổi tâm trạng của chị Dậu từ cam chịu đến phản kháng.
- Sử dụng thành công các hình ảnh so sánh, ẩn dụ: Làm nổi bật sự đối lập giữa cái thiện và cái ác, giữa sức mạnh của người phụ nữ và sự tàn bạo của bọn tay sai.
3. Hoạt động luyện tập: Củng cố kiến thức
Câu 1: Phân tích diễn biến tâm trạng của chị Dậu trong đoạn trích.
- Lúc đầu: Chị Dậu nhẫn nhục, van xin, xưng hô "cháu - ông" với bọn tay sai.
- Khi bọn tay sai đánh anh Dậu: Chị Dậu van xin, xưng hô "tôi - ông" nhưng vẫn nhẫn nhục.
- Khi bọn tay sai định trói anh Dậu: Chị Dậu đã thay đổi cách xưng hô "mày - tao" và quyết liệt đánh lại.
Câu 2: Nêu ý nghĩa của nhan đề "Tức nước vỡ bờ".
- Nhan đề "Tức nước vỡ bờ" thể hiện quy luật tất yếu: có áp bức thì có đấu tranh. Khi bị dồn vào đường cùng, con người sẽ vùng lên đấu tranh để bảo vệ bản thân và những người mình yêu thương.
Câu hỏi thường gặp
1. Vì sao chị Dậu lại phản kháng quyết liệt như vậy?
Chị Dậu phản kháng vì tình yêu thương chồng con và lòng căm phẫn bọn tay sai tàn ác đã dồn gia đình chị vào đường cùng.
2. Hành động của chị Dậu có ý nghĩa gì?
Hành động của chị Dậu thể hiện sức sống tiềm tàng, tinh thần phản kháng mãnh liệt của người phụ nữ nông dân trước sự áp bức, bất công.
Đoạn trích "Tức nước vỡ bờ" là một bức tranh chân thực và cảm động về cuộc sống của người nông dân Việt Nam dưới ách áp bức của chế độ thực dân nửa phong kiến. Qua hình ảnh chị Dậu, Ngô Tất Tố đã ca ngợi vẻ đẹp phẩm chất của người phụ nữ Việt Nam và khẳng định sức mạnh của tình yêu thương, tinh thần phản kháng.
Mọi thắc mắc quý khách hàng xin vui lòng gửi về số Hotline 1900.868644 hoặc địa chỉ email luathoanhut.vn@gmail.com để được giải đáp. Trân trọng!