1. Kiểu dáng công nghiệp là gì?
a. Khái niệm
Kiểu dáng công nghiệp, nói một cách đơn giản, là hình dáng bên ngoài của sản phẩm. Tuy nhiên, nó phải được thể hiện bằng đường nét, màu sắc hoặc sự kết hợp của những yếu tố này. Trong thời đại 4.0 hiện nay, các nhà làm luật đang cân nhắc mở rộng khái niệm này, khi sự xuất hiện của các sản phẩm 3D đang ngày càng trở nên phổ biến hơn.
Để làm rõ quy định này, nhà làm luật còn quy định thêm thế nào là sản phẩm. Theo đó, sản phẩm được hiểu là đồ vật, dụng cụ, thiết bị, v.v với mục đích nhằm lắp ráp các sản phẩm đó bằng nhiều phương thức với chức năng rõ ràng, được lưu thông một cách độc lập.
b. Ai là người có quyền nộp đơn đăng ký Kiểu dáng công nghiệp.
Theo quy định tại Luật Sở hữu Trí tuệ 2005, sửa đổi bổ sung năm 2022, những người có quyền nộp đơn được quy định tại Điều 86 bao gồm:
- Tác giả hoặc người thừa kế hợp pháp của tác giả tạo ra kiểu dáng công nghiệp bằng chính công sức, chi phí của mình
- Tổ chức, cá nhân đầu tư vật chất, phương tiện cho tác giả dưới hình thức Quyết định giao việc, thuê việc, trừ trường hợp có thỏa thuận khác
- Trường hợp nhiều tổ chức thực hiện việc đầu tư vật chất, phương tiện để thực hiện việc thiết kế và sáng tạo Kiểu dáng công nghiệp, thì phải được sự đồng ý của tất cả các tổ chức đó
- Với các kiểu dáng công nghiệp được tạo ra nhờ Ngân sách nhà nước, thì sẽ được Chính phủ quy định chi tiết riêng.
- Những người có quyền đăng ký kiểu dáng công nghiệp có thể chuyển giao quyền đăng ký cho cá nhân, tổ chức dưới dạng văn bản chuyển giao, chuyển nhượng, thừa kế, kể cả khi đơn đã được đăng ký.
c. Điều kiện bảo hộ
Để một kiểu dáng công nghiệp được bảo hộ thành công, nó phải chứng minh có thỏa mãn 03 điều kiện: (1) Tính mới, (2) Tính sáng tạo, (3) Có khả năng áp dụng công nghiệp.
(1) Về tính mới
Tính mới có thể nói đơn giản là việc kiểu dáng công nghiệp này có những "khác biệt đáng kể" so với những kiểu dáng đã "bộc lộ công khai" trước đó. Khái niệm "khác biệt đáng kể" được hiểu là nếu so 2 KDCN với nhau, mà điểm khác biệt giữa 2 kiểu dáng này là không đáng kể, không dễ dàng nhận biết. Điều này đôi khi cũng tùy vào quan điểm của Thẩm tra viên nữa, nên khái niệm này thường hay có tranh chấp.
Tuy nhiên, với khái niệm "bộc lộ công khai" thì đơn giản hơn. Một KDCN được coi là chưa bị bộc lộ công khai nếu chỉ có một số người nhất định biết và có nghĩa vụ giữ bí mật về kiểu dáng công nghiệp đó. Nói nôm na thì những ai biết về KDCN đều giữ bí mật về KDCN đó thì sẽ được coi là không bộc lộ công khai. Tuy nhiên, nhà nước cũng có một số ngoại lệ cho phép các cá nhân tổ chức đó bộc lộ mà vẫn không bị coi là mất tính mới.
Theo khoản 4 Điều 65 Luật Sở hữu Trí tuệ 2005 quy định các trường hợp bộc lộ mà không làm mất tính mới bao gồm:
- Kiểu dáng công nghiệp bị người khác công bố nhưng không được phép của người có quyền đăng ký quy định tại Điều 86 của Luật này
- Kiểu dáng công nghiệp được người có quyền đăng ký quy định tại Điều 86 của Luật này công bố dưới dạng báo cáo khoa học.
- Kiểu dáng công nghiệp được người có quyền đăng ký quy định tại điều 86 của Luật này trưng bày tại cuộc triển lãm quốc gia của Việt Nam hoặc tại cuộc triển lãm quốc tế chính thức hoặc được thừa nhận là chính thức.
(2) Tính sáng tạo
Theo điều, Điều 66 của Luật Sở hữu Trí tuệ 2005 quy định về tính sáng tạo của Kiểu dáng công nghiệp. Theo đó, kiểu dáng công nghiệp được coi là sáng tạo nếu dựa vào các kiểu dáng công nghiệp đã bộc lộ công khai trước đó và các văn bản đi kèm, cho thấy rằng việc tạo ra kiểu dáng công nghiệp này không thể được dễ dàng tạo nên bởi "một người có hiểu biết trung bình về lĩnh vực tương ứng".
Khái niệm người có hiểu biết trung bình về lĩnh vực tương ứng là vấn đề khó hiểu nhất trong vấn đề về Kiểu dáng công nghiệp và sáng chế, vì đây bản chất là một người tưởng tượng. Người tưởng tượng này được các nhà làm luật tạo nên tạo ra một vật tương tự với một "ranh giới" cho sự sáng tạo. Nêu một KDCN không vượt qua được "ranh giới" này, thì sẽ không được coi là có tính sáng tạo. Dĩ nhiên, chính bởi tính chất khó đoán định của khái niệm này nên không thể nào giải thích khái niệm này một cách đơn giản được. Do đó, việc liên hệ thường xuyên với Chuyên viên thẩm định là cách duy nhất để nắm được việc một KDCN có tính sáng tạo hay không.
(3) Có khả năng áp dụng công nghiệp.
Theo điều 67 Luật Sở hữu Trí tuệ 2005, một kiểu dáng công nghiệp được coi là có khả năng áp dụng công nghiệp nếu có thể dùng làm mẫu để chế tạo hàng loạt sản phẩm tương tự bằng nhiều phương pháp. Điều này bắt nguồn từ việc nhà làm luật muốn hạn chế việc đăng ký các kiểu dáng công nghiệp không có nhiều lợi ích về mặt kinh tế và sản xuất. Điều này giúp giảm thiểu công việc của Cục cũng như giúp cho nền kinh tế về mặt lâu dài
2. Đăng kỳ kiểu dáng công nghiệp cần các tài liệu gì?
Để đăng ký kiểu dáng công nghiệp ở Đà Nẵng, Quý Khách hàng cần các tài liệu sau:
- 02 Tờ khai đăng ký kiểu dáng công nghiệp, sẽ được chuẩn bị bởi bên Luật Hòa Nhựt
- 01 bản mô tả kiểu dáng công nghiệp, phải bao gồm các nội dung sau:
+ Tên kiểu dáng
+ Lĩnh vực sử dụng Kiểu dáng công nghiệp
+ Kiểu dáng công nghiệp tương tự gần nhất
+ Ảnh chụp hoặc bản vẽ
+ Phần mô tả chi tiết kiểu dáng công nghiệp
- 04 bộ ảnh chụp/bản vẽ kiểu dáng công nghiệp do Khách hàng cung cấp
- Chứng từ nộp phí, lệ phí
Các tài liệu khác (nếu có)
3. Đăng ký kiểu dáng công nghiệp như thế nào?
Bước 1. Chuẩn bị hồ sơ
Sau khi Quý Khách hàng liên hệ với Luật Hòa Nhựt, Luật Hòa Nhựt sẽ chuẩn bị các giấy tờ cần thiết cho việc nộp đơn và gửi chô Quý Khách hàng ký, sau đó gửi lại cho phía Luật Hòa Nhựt để nộp đơn lên Cục Sở hữu Trí tuệ.
Bước 2: Nộp hồ sơ
Với tư cách là Đại diện Sở hữu Công nghiệp, Luật Hòa Nhựt có thể thực hiện việc gửi trực tiếp tại Cục Sở hữu Trí tuệ hoặc nộp đơn trực tuyến bằng chữ ký số.
Bước 3: Xử lý hồ sơ ở trên Cục Sở hữu Trí tuệ
Xử lý hồ sơ sẽ qua 03 bước
- Thẩm định hình thức: Như tên gọi, việc thẩm định hình thức sẽ nhằm kiểm tra tính hợp lệ của đơn theo các yêu cầu về hình thức, về quyền nộp đơn đã đề cập ở trên, về đối tượng loại trừ, v.v. Sau đó Chuyên viên sẽ ra quyết định đơn có hợp lệ về mặt hình thức hay không. Thời hạn luật định 01 tháng
- Công bố đơn: Sau khi đã có Quyết định chấp nhận đơn hợp lệ về mặt hình thức, đơn sẽ được công bố trên Công báo Sở hữu Công nghiệp theo thời hạn luật định là 02 tháng kể từ ngày được chấp nhận đơn hợp lệ.
- Thẩm định nội dung đơn: Đây là đoạn quan trọng nhất nên thời hạn luật định cũng dài nhất, lên đến 07 tháng. Ở giai đoạn này, đơn đăng ký KDCN được đánh giá các điều kiện bảo hộ đã được liệt kê ở trên (tính mới, tính sáng tạo, khả năng áp dụng công nghiệp). Qua đó, các Chuyên viên trong Cục sẽ đưa ra phạm vi bảo hộ tương ứng.
- Ra Quyết định: Bất luận đơn đăng ký có vượt qua được bước Thẩm định nội dung đơn hay không, một trong hai Quyết định sẽ được đưa ra, chấp thuận hoặc từ chối. Trong trường hợp chấp thuận và đã nộp đủ phí, lệ phí, Cục SHTT sẽ ra Quyết định cấp Văn bằng bảo hộ, công bố trên Công báo SHCN và ghi nhận vào Sổ Đăng ký quốc gia về KDCN.
4. Chi phí đăng ký kiểu dáng công nghiệp tại Đà Nẵng hết bao nhiêu tiền?
Theo quy định pháp luật hiện hành, các phí và lệ phí trong việc nộp đơn đăng ký KDCN tại Đà Nẵng hết:
- Lệ phí nộp đơn: 150.000 đồng
- Phí phân loại Kiểu dáng công nghiệp: 100.000 đồng/phân loại
- Phí thẩm định đơn: 700.000 đồng/đối tượng
- Phí công bố đơn: 120.000 đồng
- Phí công bố từ hình thức 2 trở đi: 60.000 đồng/hình
Trên đây là một sự tóm tắt sơ lược về các thủ tục đăng ký kiểu dáng công nghiệp tại Đà Nẵng. Để được hỗ trợ tư vấn các vấn đề pháp lý liên quan đến Kiểu dáng công nghiệp, Quý Khách hàng hãy liên tới Luật Hòa Nhựt qua số điện thoại 1900.868644 hoặc qua email: luathoanhut.vn@gmail.com