Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về những thay đổi và điều chỉnh quan trọng trong lĩnh vực phát hành và đầu tư trái phiếu doanh nghiệp, nhằm đảm bảo sự bền vững và an toàn cho người tham gia thị trường.
Bước vào ngưỡng cửa của một giai đoạn mới, việc tăng cường kiểm tra, giám sát và chấn chỉnh hoạt động phát hành, đầu tư, cung cấp dịch vụ trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) phát hành riêng lẻ đã nhận được sự chú ý và quan tâm to lớn từ Bộ trưởng Bộ Tài chính. Ông đã vừa ký ban hành Chỉ thị 01/CT-BTC, một bước quyết định quan trọng hướng đến việc đảm bảo tính minh bạch, công bằng và bền vững trên thị trường này.
Trong bản Chỉ thị nêu rõ, thị trường TPDN đã và đang thể hiện vai trò không thể thiếu trong việc huy động vốn trung và dài hạn cho các doanh nghiệp. Đây không chỉ giúp giảm bớt sự phụ thuộc vào nguồn tín dụng từ ngân hàng, mà còn phát triển một môi trường cân bằng, kết nối giữa thị trường vốn và thị trường tín dụng ngân hàng. Tuy nhiên, sự tăng trưởng nhanh chóng của thị trường cũng đồng thời đặt ra nhiều thách thức và rủi ro tiềm ẩn. Các hoạt động phát hành TPDN riêng lẻ trong thời gian gần đây đã phản ánh vi phạm, thậm chí có một số sai phạm nghiêm trọng mang tính chất lừa đảo, điều này đã được cơ quan có thẩm quyền bắt đầu tiến hành khởi tố.
Không ngừng nỗ lực để đảm bảo sự ổn định và phát triển bền vững của thị trường, Thủ tướng Chính phủ cũng đã thông qua 04 công điện quan trọng từ tháng 9/2021 đến nay. Những công điện này tập trung vào việc tăng cường quản lý giám sát, thanh tra và kiểm tra thị trường chứng khoán cũng như thị trường TPDN. Như có thể thấy trong Công điện số 8857/CĐ-VPCP ngày 3/12/2021, Công điện số 10/CĐ-TTg ngày 30/3/2022, Công điện số 304/CĐ-TTg ngày 7/4/2022 và Công điện số 311/CĐ-TTg ngày 11/4/2022, Thủ tướng Chính phủ đã đưa ra các hướng dẫn cụ thể để tạo ra một môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng và cạnh tranh cho thị trường TPDN. Đồng thời, Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng đã không ngừng đưa ra các công văn chỉ đạo, gửi đến các đơn vị để tăng cường quản lý giám sát, kiểm tra tình hình thị trường TPDN.
Ngày 18/4/2022, Văn phòng Chính phủ đã tiết lộ những kết luận quan trọng mà Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đã đưa ra tại cuộc họp về việc triển khai các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Điều này thể hiện một sự quan tâm và sự cam kết rất cao từ phía chính quyền để thúc đẩy quá trình triển khai hiệu quả các biện pháp đã được đề ra.
Nhằm tiếp tục thực hiện các hướng dẫn quan trọng từ lãnh đạo cấp cao, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã phát đi thông báo yêu cầu các đơn vị liên quan hành động một cách khẩn trương và hiệu quả. Các nhiệm vụ quan trọng như tạo ra môi trường kinh doanh minh bạch, thúc đẩy tính công bằng và cạnh tranh, đảm bảo tính ổn định và phát triển bền vững cho thị trường TPDN sẽ được đặt lên hàng đầu.
1. Rà soát, sửa đổi quy định liên quan đến chào bán và giao dịch trái phiếu doanh nghiệp
Bộ trưởng Bộ Tài chính vừa ban hành một chỉ thị quan trọng, trong đó ông đặt ra nhiệm vụ cấp bách cho Vụ Tài chính ngân hàng - đó là hoàn thiện dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 153/2020/NĐ-CP, ngày 31/12/2020 của Chính phủ, liên quan đến việc chào bán và giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại thị trường trong nước cũng như việc chào bán TPDN ra thị trường quốc tế. Việc này được dự kiến sẽ được trình Bộ Tư pháp để thẩm định ý kiến và sau đó được trình Chính phủ trong tháng 5/2022, mang tính quan trọng về việc nâng cao tính minh bạch, hiệu quả và hấp dẫn của thị trường tài chính nội địa.
Trong bối cảnh này, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đồng lòng tham gia vào cuộc hành trình này với tư cách là người chủ trì và phối hợp quan trọng. Mục tiêu mà họ đề ra là ban hành một Thông tư hướng dẫn cụ thể liên quan đến Nghị định số 153/2020/NĐ-CP. Thông tư này sẽ tập trung vào việc điều chỉnh, hướng dẫn và quản lý hoạt động của các tổ chức cung cấp dịch vụ trên thị trường TPDN, bao gồm các khía cạnh như tổ chức tư vấn hồ sơ chào bán trái phiếu, tổ chức đấu thầu, bảo lãnh, đại lý phát hành trái phiếu, tổ chức đăng ký và lưu ký trái phiếu, cũng như tổ chức đại diện người sở hữu trái phiếu. Mục tiêu của việc này là để đảm bảo tính chặt chẽ, hiệu quả và minh bạch trong hoạt động của các tổ chức này, từ việc thẩm định hồ sơ chào bán cho đến việc quản lý quá trình giao dịch trái phiếu.
Điều đáng chú ý, việc triển khai thông tư này sẽ được đẩy nhanh để đảm bảo sự liên kết và hiệu quả ngay sau khi Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 153/2020/NĐ-CP có hiệu lực thi hành. Bộ trưởng Bộ Tài chính đặt ra mục tiêu hoàn thành quá trình triển khai vào tháng 7/2022, đánh dấu một bước quan trọng trong việc xây dựng một hệ thống tài chính vững mạnh, cùng với sự phối hợp và tham gia tích cực từ các cơ quan chức năng và tổ chức liên quan.
2. Tăng cường quản lý, thanh tra thị trường trái phiếu doanh nghiệp
Bước chân vào giai đoạn mới của hành trình quản lý và phát triển thị trường tài chính, Bộ Tài chính đã đưa ra một chuỗi các nhiệm vụ quan trọng, nhằm nâng cao tính minh bạch, sự công bằng và hiệu quả của hoạt động giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại thị trường trong nước. Trong tầm nhìn này, Bộ Tài chính đưa ra yêu cầu đối với Sở Giao dịch chứng khoán Việt Nam và Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội - hai cơ quan chủ trị quan trọng tại thị trường, để tiến hành một quá trình rà soát toàn diện về tình hình phát hành trái phiếu còn dư nợ tại thời điểm 31/3/2022. Mục tiêu của việc này là để xác định các doanh nghiệp đang còn dư nợ trái phiếu và đề xuất danh sách các doanh nghiệp cần được kiểm tra, thanh tra tới Bộ Tài chính và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước.
Các tiêu chí được đề xuất cho việc lựa chọn các doanh nghiệp cần kiểm tra, thanh tra là những tiêu chí cốt lõi, gồm: khối lượng khi phát hành và khối lượng dư nợ đang đứng trên mức lớn; sự xuất hiện của nhiều đợt phát hành liên tục, tạo ra một chuỗi các hoạt động giao dịch; lãi suất phát hành trái phiếu ở mức cao, tạo ra mức thu lãi khá đáng kể; và cuối cùng, các doanh nghiệp phát hành trái phiếu có kết quả kinh doanh hiện đang thua lỗ. Đây là những chỉ số quan trọng, tạo ra cái nhìn tổng thể về tình hình hoạt động của các doanh nghiệp và cần được nắm bắt một cách thận trọng để đảm bảo tính minh bạch và ổn định cho thị trường.
Ngoài việc chỉ ra danh sách các doanh nghiệp cần kiểm tra, Bộ Tài chính đã nhấn mạnh vai trò quan trọng của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước trong việc kiểm tra giám sát tình hình phát hành, giao dịch và cung cấp dịch vụ về TPDN tại các công ty chứng khoán cung cấp dịch vụ, cũng như tại các doanh nghiệp phát hành lớn. Sự phối hợp khẩn trương giữa các cơ quan này sẽ đảm bảo rằng thông tin liên quan được thu thập và phân tích một cách đầy đủ và chính xác, từ đó đảm bảo tính minh bạch và sự ổn định cho thị trường tài chính. Báo cáo về kết quả kiểm tra và giám sát này sẽ được chuyển đến lãnh đạo Bộ Tài chính, nhằm hoàn thành toàn bộ quá trình trước ngày 10/5/2022. Điều này sẽ tạo ra một bước cất cánh quan trọng cho sự phát triển và cải thiện của thị trường tài chính nội địa.
3. Giám sát chặt chẽ hoạt động phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ
Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, với tinh thần hướng dẫn và quản lý mạnh mẽ, đã phát động một văn bản có sự chỉ đạo rất cụ thể tới các tổ chức chuyên cung cấp dịch vụ tư vấn liên quan đến các khía cạnh quan trọng trong hoạt động chào bán trái phiếu, đấu thầu, bảo lãnh, đại lý phát hành trái phiếu, cũng như quá trình đăng ký và lưu ký trái phiếu. Hướng dẫn này được thiết lập nhằm tạo ra sự điều chỉnh mạnh mẽ và tổ chức hóa trong hoạt động cung cấp dịch vụ liên quan đến TPDN (Trái Phiếu Doanh Nghiệp).
Đối với tổ chức hoạt động trong lĩnh vực tư vấn hồ sơ chào bán trái phiếu, ủy ban yêu cầu một sự rà soát kỹ lưỡng và chặt chẽ. Điều này nhằm đảm bảo rằng các doanh nghiệp phát hành trái phiếu tuân thủ đúng các quy định và điều kiện liên quan đến việc chào bán trái phiếu. Từ đó, tổ chức tư vấn phải chịu hoàn toàn trách nhiệm về quá trình rà soát và đảm bảo tính hợp pháp của quá trình này.
Ở phần của các tổ chức đấu thầu, bảo lãnh, và đại lý phát hành trái phiếu, yêu cầu được nêu rõ là tuân thủ tất cả các quy định tại Nghị định 153/2020/NĐ-CP cũng như các điều khoản trong hợp đồng cung cấp dịch vụ mà họ ký kết với doanh nghiệp phát hành. Chúng cần phải công bố đầy đủ và chính xác thông tin liên quan đến doanh nghiệp phát hành và trái phiếu, tuân thủ tất cả các yêu cầu về công bố thông tin khi chào bán trái phiếu.
Tại phần của các tổ chức đăng ký và lưu ký trái phiếu, yêu cầu được đặt ra là thực hiện một việc rà soát toàn diện đối với tất cả các TPDN đã được đăng ký và lưu ký. Điều này bao gồm việc đánh giá khối lượng trái phiếu đã đăng ký và lưu ký, tình hình thanh toán gốc và lãi, cũng như thông tin về số lượng và loại hình nhà đầu tư nắm giữ trái phiếu. Mọi thông tin này cần phải được báo cáo đến Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội trước ngày 30/4/2022 để đảm bảo tính thời gian và tính chất quan trọng của quá trình này.
Tóm lại, việc Ủy ban Chứng khoán Nhà nước ra văn bản chỉ đạo chi tiết đến các tổ chức cung cấp dịch vụ liên quan đến TPDN cho thấy sự chú trọng mạnh mẽ đối với việc điều chỉnh và đảm bảo tính minh bạch, đúng đắn trong hoạt động tài chính trái phiếu tại Việt Nam.
Công ty Luật Hòa Nhựt, với tôn chỉ tận tâm và lòng thành, xin gửi đến quý khách hàng những tư vấn quý báu và ý nghĩa. Trước những vấn đề pháp lý phức tạp hoặc bất kỳ thắc mắc nào mà quý khách đang đối mặt, chúng tôi muốn trao đến quý khách một lời mời đặc biệt: hãy xin đừng ngần ngại thực hiện liên hệ với chúng tôi qua Dịch vụ Tư vấn Pháp luật Trực tuyến, thông qua số điện thoại hotline độc quyền: 1900.868644. Để thêm phần tường thuật và chi tiết hơn, chúng tôi khuyến nghị quý khách hàng viết thư điện tử, trình bày đầy đủ thông tin cụ thể, và gửi đến địa chỉ email: luathoanhut.vn@gmail.com. Điều này sẽ tạo cơ hội cho quý khách được hỗ trợ một cách toàn diện và nhận lời giải đáp đúng mực cho những thắc mắc của mình, với tốc độ nhanh chóng và chất lượng đạt đến tối ưu.
Chúng tôi xin chân thành biểu lộ lòng biết ơn với sự hợp tác tận tâm mà quý khách hàng luôn dành cho chúng tôi. Chúng tôi hi vọng, qua sự kết hợp này, chúng ta có thể góp phần mang đến những giải pháp pháp lý đáng tin cậy và hiệu quả nhất, đáp ứng toàn diện nhu cầu của quý khách hàng.