Quyền và nghĩa vụ của người được hưởng án treo theo quy định?

Rút ngắn thời gian thử thách là việc người được hưởng án treo đáp ứng những điều kiện nhất định theo quy định pháp luật. Vậy thủ tục rút ngắn thời gian thử thách được tiến hành như thế nào? Vi phạm nghĩa vụ trong trong thời gian thử thách thì xử lý ra sao? xin cảm ơn Luật sư!

Luật sư tư vấn:

1. Chế độ học tập, lao động của người được hưởng án treo?

Thưa luật sư, tôi là công chức hộ tịch ở xã, tôi đang được hưởng án treo tại địa phương. Tôi muốn biết về chế độ học tập, lao động của người được hưởng án treo hiện nay như thế nào? Nhờ luật sư giải đáp.

Trả lời:

Theo quy định tại Điều 88, Luật thi hành án hình sự năm 2019, chế độ học tập, lao động của người được hưởng án treo như sau:

1. Người được hưởng án treo là cán bộ, công chức, viên chức, sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, hạ sĩ quan, chiến sĩ, công nhân và viên chức quốc phòng, công nhân công an, người lao động nếu được tiếp tục làm việc tại cơ quan, tổ chức thì được bố trí công việc bảo đảm yêu cầu giám sát, giáo dục, được hưởng tiền lương và chế độ khác phù hợp với công việc mà họ đảm nhiệm, được tính vào thời gian công tác, thời gian tại ngũ theo quy định của pháp luật.

2. Người được hưởng án treo được cơ sở giáo dục phổ thông, giáo dục nghề nghiệp tiếp nhận học tập thì được hưởng quyền lợi theo quy chế của cơ sở đó.....

Như vậy, bạn là công chức hộ tịch ở xã thì nếu được tiếp tục làm việc tại cơ quan, tổ chức thì bạn sẽ được bố trí công việc bảo đảm yêu cầu giám sát, giáo dục, được hưởng tiền lương và chế độ khác phù hợp với công việc mà bạn đảm nhiệm, được tính vào thời gian công tác theo quy định của pháp luật. 

2. Nghĩa vụ của người được hưởng án treo

Theo quy định tại Điều 87 Luật THAHS 2019, bên cạnh quyền thì người được hưởng án treo có những nghĩa vụ sau:

Thứ nhất, Có mặt theo giấy triệu tập và cam kết việc chấp hành án theo quy định tại khoản 1 Điều 85 của Luật này.

Thứ hai, thực hiện nghiêm chỉnh cam kết trong việc tuân thủ pháp luật, nghĩa vụ công dân, nội quy, quy chế của nơi cư trú, nơi làm việc, học tập; chấp hành đầy đủ hình phạt bổ sung, nghĩa vụ bồi thường thiệt hại, trừ trường hợp vì lý do khách quan được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận.

Thứ ba, chịu sự giám sát, giáo dục của Ủy ban nhân dân cấp xã, đơn vị quân đội được giao giám sát, giáo dục, cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện, cơ quan thi hành án hình sự cấp quân khu nơi cư trú, nơi làm việc.

Thứ tư, Chấp hành quy định tại Điều 92 của Luật này.

Thứ năm, phải có mặt theo yêu cầu của Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc đơn vị quân đội được giao giám sát, giáo dục, cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện, cơ quan thi hành án hình sự cấp quân khu.

Hằng tháng phải báo cáo bằng văn bản với Ủy ban nhân dân cấp xã, đơn vị quân đội được giao giám sát, giáo dục về tình hình chấp hành nghĩa vụ của mình. Trường hợp vắng mặt theo quy định tại khoản 1 Điều 92 của Luật này thì khi hết thời hạn vắng mặt, người được hưởng án treo phải báo cáo về tình hình chấp hành nghĩa vụ của mình.

3. Vi phạm nghĩa vụ trong thời gian thử thách án treo?

Thưa luật sư, chồng tôi bị kết án 3 năm tù về tôi cố ý gây thương tích và được Tòa cho xử án treo 3 năm và thử thách khoảng thời gian 5 năm. Chồng tôi đã chấp hành xong 3 năm án treo và thêm 8 tháng thử thách nữa rồi, tổng cộng 3 năm 8 tháng. Chồng tôi đã gửi văn bản đề nghị rút ngắn thời gian thử thách và được rút ngắn 6 tháng.

Tuy nhiên, hôm nọ chồng tôi có đi ăn cưới con của người bạn ở tỉnh khác mà chưa thông báo cho bên xã. Vậy cho tôi hỏi trong trường hợp này, chồng tôi có bị đi tù lại không, vì chồng tôi đã thực hiện xong 3 năm tù treo rồi. Xin cảm ơn!

Trả lời:

Theo quy định tại Điều 91 Luật THAHS 2019:

1. Trong thời gian thử thách, người được hưởng án treo thuộc một trong các trường hợp sau đây thì Ủy ban nhân dân cấp xã, đơn vị quân đội được giao giám sát, giáo dục tổ chức kiểm điểm:

a) Vi phạm nghĩa vụ quy định tại các khoản 2, 3, 4, 5 và 6 Điều 87 của Luật này và đã bị nhắc nhở bằng văn bản về việc vi phạm mà tiếp tục vi phạm;

Theo đó, Khoản 4 Điều 87 quy định về việc phải chấp hành nghiêm chỉnh quy định về việc vắng mặt tại nơi cư trú. " Người được hưởng án treo khi vắng mặt tại nơi cư trú phải có đơn xin phép và được sự đồng ý của Ủy ban nhân dân cấp xã, đơn vị quân đội được giao giám sát, giáo dục".

Theo quy định tại Điều 10 Nghị quyết số 02/2018/NQ-HĐTP:

Điều 10. Trường hợp người được hưởng án treo bị buộc phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo do cố ý vi phạm nghĩa vụ

Người được hưởng án treo có thể bị Tòa án buộc chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo nếu đang trong thời gian thử thách mà cố ý vi phạm nghĩa vụ theo quy định của Luật Thi hành án hình sự từ 02 lần trở lên.

Ngoài ra, theo quy định tại khoản 2 Điều 93 Luật THAHS 2019:

2. Trong thời gian thử thách, nếu người được hưởng án treo đã bị kiểm điểm theo quy định tại Điều 91 của Luật này nhưng sau khi kiểm điểm vẫn tiếp tục vi phạm và đã được nhắc nhở bằng văn bản mà vẫn cố ý vi phạm thì Công an cấp xã đề xuất Ủy ban nhân dân cấp xã báo cáo, đề nghị cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện tiến hành trình tự, thủ tục đề nghị Tòa án có thẩm quyền quyết định buộc người đó phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo.

Do đó, với trường hợp của chồng bạn thì việc đi khỏi nơi cư trú không xin phép lần đầu sẽ bị áp dụng hình thức kiểm điểm, nếu vẫn tiếp tục vi phạm và đã được nhắc nhở bằng văn bản mà vẫn cố ý vi phạm thì buộc phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo. Việc chồng bạn chấp hành xong án treo không có nghĩa là đã chấp hành xong hình phạt tù mà còn kèm theo thời gian thử thách. hết thời gian thử thách thì mới coi như chấp hành xong hình phạt tù.

4. Thủ tục rút ngắn thời gian thử thách án treo

4.1 Hồ sơ đề nghị rút ngắn thời gian thử thách

Căn cứ theo quy định tại Điều 90 Luật thi hành án hình sự 2019, hồ sơ đề nghị rút ngắn thời gian thử thách đối với người được hưởng án treo bao gồm:

- Đơn đề nghị rút ngắn thời gian thử thách của người được hưởng án treo;

- Bản sao bản án. Đối với trường hợp xét rút ngắn thời gian thử thách từ lần thứ hai thì bản sao bản án được thay bằng bản sao quyết định thi hành án treo;

- Văn bản đề nghị rút ngắn thời gian thử thách của Ủy ban nhân dân cấp xã, đơn vị quân đội được giao giám sát, giáo dục người được hưởng án treo;

- Trường hợp người được hưởng án treo được khen thưởng hoặc lập công thì hồ sơ phải có quyết định khen thưởng hoặc giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về việc người được hưởng án treo lập công; trường hợp bị bệnh hiểm nghèo thì phải có kết luận của bệnh viện cấp tỉnh, bệnh viện cấp quân khu trở lên về tình trạng bệnh của họ;

- Trường hợp người được hưởng án treo đã được rút ngắn thời gian thử thách thì phải có bản sao quyết định rút ngắn thời gian thử thách.

4.2 Trình tự rút ngắn thời gian thử thách với người được hưởng án treo

Cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện, cơ quan thi hành án hình sự cấp quân khu quyết định rút ngắn thời gian thử thách đối với người được hưởng án treo theo quy định tại Điều 90 Luật thi hành án hình sự 2019 như sau:

Bước 1: Rà soát những người đủ điều kiện

Ủy ban nhân dân cấp xã, đơn vị quân đội được giao giám sát, giáo dục người được hưởng án treo có trách nhiệm rà soát người đủ điều kiện rút ngắn thời gian thử thách, báo cáo cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện, cơ quan thi hành án hình sự cấp quân khu kèm theo tài liệu có liên quan để đề nghị xét rút ngắn thời gian thử thách.

Bước 2: Lập hồ sơ đề nghị rút ngắn thời gian thử thách

Trong thời hạn 07 ngày kể từ ngày nhận được báo cáo, cơ quan thi hành án hình sự cấp huyện, cấp quân khu lập hồ sơ và có văn bản đề nghị rút ngắn thời gian thử thách đối với người có đủ điều kiện gửi đến Tòa án và Viện kiểm sát cùng cấp.
Trường hợp xét thấy không đủ điều kiện lập hồ sơ rút ngắn thời gian thử thách, cơ quan thi hành án hình sự thông báo cho đơn vị được giao giám sát, giáo dục người được hưởng án treo.

Bước 3: Xem xét hồ sơ

Trong thời hạn 07 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ đề nghị rút ngắn thời gian thử thách, Chánh án Tòa án nhân dân cấp huyện, Chánh án Tòa án quân sự khu vực nơi người được hưởng án treo cư trú hoặc làm việc thành lập Hội đồng và tổ chức phiên họp để xét, quyết định rút ngắn thời gian thử thách.

Thành phần Hội đồng gồm 03 Thẩm phán; phiên họp có sự tham gia của Kiểm sát viên Viện kiểm sát cùng cấp. Trường hợp hồ sơ phải bổ sung theo yêu cầu của Tòa án thì thời hạn mở phiên họp được tính từ ngày nhận được hồ sơ bổ sung.
Bước 4: Ban hành và gửi quyết định rút ngắn thời gian thử thách

Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày ra quyết định về việc chấp nhận toàn bộ, chấp nhận một phần hoặc không chấp nhận rút ngắn thời gian thử thách của án treo, Tòa án phải gửi quyết định đó cho người chấp hành án, Viện kiểm sát cùng cấp, Viện kiểm sát cấp trên trực tiếp, cơ quan đề nghị rút ngắn thời gian thử thách, Tòa án đã ra quyết định cho hưởng án treo, Sở Tư pháp nơi Tòa án ra quyết định cho hưởng án treo có trụ sở.

Trên đây là tư vấn của chúng tôi. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ bộ phận tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài điện thoại gọi ngay tới số: 1900.868644 để được giải đáp. Rất mong nhận được sự hợp tác! Trân trọng./.