1. Kế hoạch đầu tư công được hiểu là gì?
Trong bối cảnh xã hội đang trải qua quá trình phát triển kinh tế, sự chú ý đặt vào việc đầu tư trở nên quan trọng vì lợi ích kinh tế mà đầu tư mang lại có thể góp phần thúc đẩy sự mạnh mẽ của nền kinh tế. Chúng tôi sẽ giới thiệu một lĩnh vực đầu tư cụ thể, đó là lĩnh vực đầu tư công, tập trung vào các chương trình, dự án và các đối tượng đầu tư công theo các quy định của pháp luật hiện hành.
Theo Điều 4, Khoản 17 của Luật Đầu tư công năm 2019, kế hoạch đầu tư công được định nghĩa là một tập hợp các mục tiêu, định hướng, danh mục chương trình, và dự án đầu tư công. Nó bao gồm việc cân đối nguồn vốn đầu tư công, xác định phương án phân bổ vốn, và thực hiện các giải pháp huy động nguồn lực để triển khai kế hoạch.
Chi tiết theo Điều 46 của Luật Đầu tư công năm 2019, việc phân loại kế hoạch đầu tư công được thực hiện như sau:
(1) Phân loại theo thời hạn kế hoạch:
- Kế hoạch đầu tư công trung hạn được lập trong khoảng thời gian 05 năm, điều này tương ứng với kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội trong giai đoạn 05 năm.
- Kế hoạch đầu tư công hàng năm được xây dựng để thực hiện kế hoạch đầu tư công trung hạn, phù hợp với mục tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hàng năm và để cân đối nguồn vốn đầu tư công theo từng năm.
(2) Phân loại theo cấp quản lý:
- Kế hoạch đầu tư công quốc gia.
- Kế hoạch đầu tư công của các Bộ, cơ quan trung ương.
- Kế hoạch đầu tư công của các cấp chính quyền địa phương.
(3) Phân loại theo nguồn vốn đầu tư:
- Kế hoạch đầu tư công từ nguồn vốn ngân sách trung ương, bao gồm đầu tư theo ngành, lĩnh vực, chương trình đầu tư công và phần vốn đầu tư của Nhà nước tham gia thực hiện các dự án theo phương thức đối tác công tư theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước.
- Kế hoạch đầu tư công từ nguồn vốn ngân sách địa phương, bao gồm đầu tư theo ngành, lĩnh vực, chương trình đầu tư công và phần vốn đầu tư của Nhà nước tham gia thực hiện các dự án theo phương thức đối tác công tư theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước.
- Kế hoạch đầu tư công từ nguồn thu nhập pháp định của cơ quan nhà nước và đơn vị sự nghiệp công lập được dành để đầu tư.
2. Quy định về căn cứ lập kế hoạch đầu tư công hằng năm
Theo quy định tại Khoản 2 của Điều 47 trong Luật Đầu tư công năm 2019, quá trình lập kế hoạch đầu tư công hàng năm bao gồm các yếu tố sau:
- Đánh giá tình hình và kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của cả nước, từ quốc gia đến các ngành, lĩnh vực, và địa phương; cũng như đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch đầu tư công trong năm trước.
- Xác định kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hàng năm.
- Xem xét và cập nhật kế hoạch đầu tư công trung hạn.
- Đánh giá nhu cầu và khả năng cân đối nguồn lực để đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội trong năm kế hoạch.
Đồng thời, kế hoạch đầu tư công hàng năm cần được báo cáo và đưa ra xem xét, phê duyệt từ cấp có thẩm quyền, với báo cáo chi tiết các nội dung sau:
- Tình hình thực hiện kế hoạch đầu tư công trong năm trước.
- Định hướng đầu tư công trong năm kế hoạch tiếp theo.
- Khả năng huy động và cân đối nguồn vốn trong năm kế hoạch.
- Lựa chọn danh mục dự án và mức vốn bố trí cụ thể cho từng dự án, phù hợp với danh mục đầu tư công trung hạn và khả năng cân đối nguồn vốn hàng năm.
- Giải pháp điều hành, tổ chức thực hiện và dự kiến kết quả đạt được.
Tất cả những quy trình trên được quy định tại Điều 50 của Luật Đầu tư công năm 2019.
3. Quy định về nguyên tắc lập kế hoạch đầu tư công hằng năm
Dựa trên Điều 48 của Luật Đầu tư công năm 2019, nguyên tắc lập kế hoạch đầu tư công hàng năm được quy định như sau:
- Tuân theo các mục tiêu phát triển trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 05 năm và hàng năm của quốc gia, ngành, lĩnh vực, địa phương, cũng như các quy hoạch đã được phê duyệt, bao gồm kế hoạch tài chính 05 năm và kế hoạch vay, trả nợ công 05 năm.
- Đảm bảo phù hợp với khả năng cân đối nguồn vốn đầu tư công và thu hút các nguồn vốn đầu tư từ các thành phần kinh tế khác; đồng thời, đảm bảo cân đối vĩ mô và ưu tiên an toàn nợ công.
- Việc phân bổ vốn đầu tư công phải tuân thủ nguyên tắc, tiêu chí, và định mức đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt, đồng thời tuân thủ các giai đoạn đã được xác định.
- Ưu tiên bố trí vốn cho các ngành, lĩnh vực, và vùng lãnh thổ dựa trên mục tiêu và hướng phát triển của từng giai đoạn.
- Đảm bảo tính công khai, minh bạch và công bằng trong quá trình lập kế hoạch đầu tư công.
- Quản lý tập trung và thống nhất về mục tiêu, cơ chế, và chính sách; thực hiện phân cấp trong quản lý đầu tư để tạo quyền chủ động cho Bộ, cơ quan trung ương và địa phương theo quy định của pháp luật, nhằm nâng cao hiệu quả đầu tư.
- Bảo đảm rằng kế hoạch đầu tư công hàng năm là phù hợp với kế hoạch đầu tư công trung hạn đã được phê duyệt.
4. Trình tư lập, thẩm định kế hoạch đầu tư công hằng năm
Quy trình lập và thẩm định kế hoạch đầu tư công hàng năm, theo quy định tại Điều 56 của Luật Đầu tư công năm 2019, được thực hiện theo các bước sau:
- Trước ngày 15 tháng 5 hằng năm, Thủ tướng Chính phủ ban hành quy định về lập kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm sau. Quy định này bao gồm mục tiêu, định hướng chủ yếu và giao nhiệm vụ triển khai xây dựng kế hoạch đầu tư công cho năm sau.
- Trước ngày 15 tháng 6 hằng năm, Bộ Kế hoạch và Đầu tư hướng dẫn các Bộ, cơ quan trung ương và địa phương về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội cũng như về mục tiêu, yêu cầu, nội dung, thời gian và tiến độ lập kế hoạch đầu tư công cho năm sau.
- Trước ngày 30 tháng 6 hằng năm, các Bộ, cơ quan trung ương và địa phương hướng dẫn cơ quan và đơn vị cấp dưới trong quá trình lập kế hoạch đầu tư công cho năm sau.
- Trước ngày 20 tháng 7 hằng năm, các cơ quan chuyên môn quản lý đầu tư công tổ chức lập, thẩm định và tổng hợp kế hoạch đầu tư công năm sau trong phạm vi nhiệm vụ và nguồn vốn thuộc cấp mình quản lý, sau đó báo cáo Ủy ban nhân dân cùng cấp.
- Trước ngày 25 tháng 7 hằng năm, Ủy ban nhân dân báo cáo Hội đồng nhân dân cùng cấp để thông qua dự kiến kế hoạch đầu tư công năm sau.
- Trước ngày 31 tháng 7 hằng năm, các Bộ, cơ quan trung ương và địa phương hoàn chỉnh dự kiến kế hoạch đầu tư công năm sau và gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính.
- Trước ngày 15 tháng 8 hằng năm, Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư dự kiến khả năng thu, chi ngân sách nhà nước và chi đầu tư phát triển vốn ngân sách nhà nước theo kế hoạch năm sau. Bộ Kế hoạch và Đầu tư thông báo số vốn đầu tư phát triển từ nguồn ngân sách trung ương dự kiến phân bổ cho các Bộ, cơ quan trung ương và địa phương theo kế hoạch năm sau.
- Trước ngày 25 tháng 8 hằng năm, các Bộ, cơ quan trung ương và địa phương hoàn thiện dự kiến kế hoạch đầu tư công năm sau và gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính.
- Trước ngày 31 tháng 8 hằng năm, Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp kế hoạch đầu tư công năm sau của quốc gia và báo cáo Chính phủ.
Luật Hòa Nhựt xin tiếp nhận yêu cầu tư vấn của quý khách hàng qua số hotline: 1900.868644 hoặc email: luathoanhut.vn@gmail.com. Xin trân trọng cảm ơn!