1. Sàm sỡ người khác có phải là hành vi vi phạm pháp luật?
Căn cứ theo quy định tại Điều 20 của Hiến pháp 2013 có quy định cụ thể như sau:
- Mỗi con người, dù ở bất kỳ tình huống nào, đều mang đến cho mình quyền lợi và trách nhiệm đối với sự an toàn và tự do cá nhân. Đoạn văn trên tập trung vào việc thể hiện những quyền cơ bản này, tập trung vào ba khía cạnh chủ chốt của quyền con người: quyền đối với thân thể và sức khỏe, quyền tự do cá nhân trước pháp luật, và quyền quyết định về cơ thể và xác.
- Quyền bảo vệ về thân thể, sức khỏe, danh dự và nhân phẩm: Mọi người có quyền được đảm bảo sự bất khả xâm phạm về thân thể, với sự bảo hộ của pháp luật đối với sức khỏe, danh dự và nhân phẩm. Quyền này không chỉ đơn thuần là quyền cá nhân, mà còn là nền tảng của một xã hội công bằng và nhân quyền. Mọi hành động tra tấn, bạo lực, truy bức hay xâm phạm thân thể đều là vi phạm nghiêm trọng đối với quyền lợi và tự do cá nhân.
- Nguyên tắc vô bất cứ bắt buộc nào mà không có quyết định của tòa án hoặc viện kiểm sát: Sự tự do cá nhân là nguyên tắc cơ bản không thể xâm phạm được mà không có quyết định của cơ quan pháp luật. Nguyên tắc này không chỉ bảo vệ cá nhân khỏi bị bắt giữ trái pháp luật mà còn làm đảm bảo rằng quyền lực của pháp luật được sử dụng một cách công bằng và minh bạch. Trừ khi có sự phạm tội quả tang, không ai được bắt giữ hay giam giữ mà không có sự can thiệp của tòa án nhân dân hoặc quyết định/phê chuẩn từ Viện kiểm sát nhân dân.
- Quyền hiến mô và cơ thể, đồng ý trong thử nghiệm y học: Mọi người có quyền lựa chọn việc hiến mô, bộ phận cơ thể, hay hiến xác theo quy định của luật, đặt ra nguyên tắc quan trọng về quyền lựa chọn và quyết định cá nhân. Việc thử nghiệm y học, dược học, khoa học, và các hình thức nghiên cứu khác trên cơ thể người phải dựa trên sự đồng ý tự nguyện của người tham gia, đảm bảo rằng không có hành động nào xâm phạm quyền quyết định và sự toàn vẹn của cơ thể con người. Điều này đồng thời thể hiện tôn trọng đối với nhân phẩm và tự do cá nhân.
Như vậy thì hành vi sàm sỡ một cá nhân nào đó là hành vi vi phạm pháp luật.
2. Hành vi sàm sỡ người khác có thể bị phạt tới 8 triệu đồng
Hệ thống quy định và mức phạt mới về hành vi sàm sỡ và quấy rối tình dục, cũng như các hành vi khiêu khích và xúc phạm danh dự của người khác, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi và an toàn cá nhân của cộng đồng. Theo điều 7Nghị định 144/2021/NĐ-CP, những hành vi sàm sỡ và quấy rối tình dục sẽ phải đối mặt với mức phạt nặng, từ 5 triệu đồng đến 8 triệu đồng, nhấn mạnh sự nghiêm trọng của những hành vi này và mục tiêu đặt ra là tạo ra một môi trường xã hội an toàn và tôn trọng.
Điều này còn được gia tăng thêm với quy định phạt từ 2 triệu đồng đến 3 triệu đồng đối với những hành vi khiêu khích, trêu ghẹo, xúc phạm, lăng mạ, bôi nhọ danh dự, nhân phẩm của người khác. Điều này là một bước tiến quan trọng so với quy định trước đây, nơi mức phạt chỉ là 100 nghìn đồng đến 300 nghìn đồng. Quy định này không chỉ tăng cường sự nghiêm trọng của các hành vi phạm tội mà còn làm tăng cường sự chấp nhận của xã hội đối với quyền lợi và tự do cá nhân.
Điểm đáng chú ý khác là việc tách riêng hành vi "sàm sỡ" khỏi nhóm hành vi "khiêu khích, trêu ghẹo, xúc phạm, lăng mạ, bôi nhọ danh dự, nhân phẩm của người khác." Điều này không chỉ giúp chính xác hóa và cụ thể hóa các trường hợp phạm tội mà còn tăng cường khả năng xử lý theo đúng tính chất và mức độ nghiêm trọng của từng hành vi.
Bằng cách này, việc xử phạt không chỉ là biện pháp trừng phạt mà còn là biện pháp ngăn chặn và đặt ra rõ ràng những giới hạn xã hội về sự tôn trọng và an toàn, đảm bảo một xã hội với mức độ nhân quyền cao và bảo vệ quyền lợi của mỗi cá nhân.
Như vậy thì đối với hành vi sàm sỡ các cá nhân có thể bị xử phạt đến 8 triệu đồng theo quy định của pháp luật. Việc xử phạt nặng nhằm mang tính răn đe đối với các cá nhân có hành vi vi phạm và nhằm hạn chế những cá nhân có những hành vi không đúng chuẩn mực. Ngoài việc bị xử phạt tiền từ 5 triệu đồng đến 8 triệu đồng thì các cá nhân còn buộc phải xin lỗi công khai đối với hành vi vi phạm.
3. Sàm sỡ người khác có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?
Hiện nay, trước thực trạng sàm sỡ người khác, vẫn chưa có quy định cụ thể về trách nhiệm hình sự của người gây ra hành vi này. Tuy nhiên, có một số điều cần lưu ý và cơ sở pháp lý mà người bị sàm sỡ có thể sử dụng để bảo vệ quyền và lợi ích cá nhân. Nếu có chứng cứ cho thấy hành vi sàm sỡ đã gây tổn thương nghiêm trọng đến nhân phẩm và danh dự của người bị hại, có thể áp dụng các quy định tại Điều 155 của Bộ luật Hình sự 2015. Theo đó, người gây sàm sỡ có thể bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.
Ngoài ra, nếu hành vi sàm sỡ thuộc một số trường hợp nhất định, hình phạt có thể nặng hơn. Đối với các trường hợp như việc phạm tội lần thứ hai trở đi, hành vi sàm sỡ đối với hai người trở lên, lợi dụng chức vụ, quyền hạn, hoặc sử dụng mạng máy tính và mạng viễn thông để thực hiện hành vi phạm tội, hình phạt có thể là tù từ 03 tháng đến 02 năm. Theo đó thì chính sách hình phạt trong trường hợp sàm sỡ cũng có sự linh hoạt để đáp ứng với mức độ nghiêm trọng của hành vi và các tình huống đặc biệt. Đối với những trường hợp đặc biệt và có yếu tố tăng nặng, hình phạt có thể được áp dụng một cách nghiêm túc hơn, nhằm tăng cường sự trừng phạt và ngăn chặn lặp lại hành vi phạm tội. Nếu người phạm tội đã từng bị kết án vì hành vi sàm sỡ, hình phạt có thể tăng lên, đặc biệt là khi họ tái phạm. Phạm tội lần thứ hai trở đi thường sẽ đối mặt với mức hình phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm, mức cao hơn so với những trường hợp đầu tiên. Điều này nhằm tăng cường sự trừng phạt và tạo ra một ngưỡng hạn nghiêm túc hơn cho những người đã có lịch sử vi phạm. Hành vi sàm sỡ đối với hai người trở lên cũng được coi là một yếu tố gia tăng nghiêm trọng. Trong trường hợp này, đối tượng có thể phải đối mặt với mức hình phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm, nhấn mạnh đến việc bảo vệ không chỉ quyền lợi cá nhân mà còn sự an toàn của cộng đồng. Nếu người phạm tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn, hoặc sử dụng mạng máy tính và mạng viễn thông để thực hiện hành vi sàm sỡ, hình phạt tù cũng có thể nặng hơn, tùy thuộc vào độ nghiêm trọng của hành vi và mức độ ảnh hưởng đối với nạn nhân. Những biện pháp linh hoạt này trong chính sách hình phạt không chỉ nhằm tăng cường sự công bằng mà còn làm tăng cường sự nguy cơ và trách nhiệm cá nhân đối với hành vi sàm sỡ, góp phần vào việc bảo vệ quyền lợi và an toàn của người bị hại.
Còn đối với các trường hợp nghiêm trọng hơn, như gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân với tỉ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên hoặc khiến nạn nhân tự sát, hình phạt có thể là tù từ 02 năm đến 05 năm.
Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm. Cấm đảm nhiệm chức vụ có thể áp dụng trong trường hợp người phạm tội sàm sỡ sử dụng chức vụ, quyền hạn để thực hiện hành vi xâm phạm. Cấm hành nghề và làm công việc nhất định nhằm ngăn chặn người phạm tội tiếp cận các môi trường làm việc hoặc hoạt động nghề nghiệp có thể tạo ra cơ hội cho họ lặp lại hành vi phạm tội. Những biện pháp phạt này không chỉ nhằm đến trách nhiệm cá nhân của người phạm tội mà còn đưa ra một thông điệp mạnh mẽ về việc xử lý nghiêm các hành vi quấy rối tình dục và sàm sỡ. Điều này có thể giúp tăng cường ý thức xã hội về việc bảo vệ quyền lợi và an toàn của người bị hại
Tuy nhiên, để đảm bảo quyền lợi và bảo vệ bản thân, người bị sàm sỡ cũng cần nhanh chóng báo cáo vụ án và hợp tác với cơ quan công an trong quá trình điều tra. Việc này giúp tăng cường khả năng xác định trách nhiệm của người gây hại và đồng thời bảo vệ xã hội khỏi những hành vi xâm phạm đạo đức và pháp luật.
Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của Luật Hòa Nhựt về vấn đề trên. Nếu quý khách hàng còn có bất kỳ vướng mắc nào xin vui lòng liên hệ 1900.868644 hoặc luathoanhut.vn@gmail.com để được hỗ trợ tư vấn. Xin trân trọng cảm ơn!