1. Lắp đặt phòng thử nghiệm kiểm tra chỉ tiêu vi sinh vật trong mỹ phẩm
Theo quy định tại Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 13637:2023 (ISO 21148:2017) thì để đảm bảo an toàn và chất lượng cao trong quá trình thử nghiệm, việc thiết kế phòng thí nghiệm đóng một vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu rủi ro nhiễm bẩn từ bụi và vi sinh vật khác.
- Bề mặt nhẵn và dễ làm sạch: Tường, trần và sàn nhà cần phải được thiết kế nhẵn mịn, không có rỗ hoặc khe hở để đảm bảo dễ dàng trong quá trình làm sạch. Chất liệu sử dụng phải chịu được các chất tẩy rửa và các chất khử khuẩn thông dụng được sử dụng trong môi trường phòng thí nghiệm.
- Quản lý đường ống chất lỏng: Đảm bảo rằng các đường ống dẫn chất lỏng không đi ngang qua không gian làm việc trừ khi chúng được bọc kín, từ đó ngăn chặn rủi ro nhiễm bẩn.
- Hệ thống bảo vệ chống bức xạ mặt trời: Lắp đặt hệ thống bảo vệ chống bức xạ mặt trời bên ngoài cửa sổ để giảm thiểu ảnh hưởng của ánh sáng mặt trời đến các thử nghiệm.
- Cửa sổ và cửa ra vào thông minh: Thiết kế cửa sổ và cửa ra vào sao cho chúng có thể đóng khi đang thử nghiệm, ngăn chặn gió lùa và bụi từ môi trường bên ngoài. Cửa sổ và cửa ra vào cũng cần được thiết kế sao cho tránh tạo các bẫy bụi và dễ dàng trong quá trình lau rửa.
* Tạo điều kiện môi trường lý tưởng cho mỗi thử nghiệm là một yếu tố quan trọng để đảm bảo sự thành công và chính xác của quá trình nghiên cứu. Ngoài nhiệt độ được kiểm soát chặt chẽ, các yếu tố như chất lượng không khí (bao gồm nồng độ vi sinh, độ ẩm, tốc độ phát tán bụi, v.v.) cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình này. Để đáp ứng những yêu cầu khắt khe này, việc sử dụng các giải pháp công nghệ cao như hệ thống cấp khí sạch hay tủ an toàn sinh học là không thể phủ nhận. Cả hai giải pháp này đều giúp kiểm soát môi trường nghiên cứu theo cách tối ưu nhất:
- Hệ thống cấp khí sạch: Được thiết kế để cung cấp không khí với chất lượng cao và độ tinh khiết tối đa, hệ thống cấp khí sạch đảm bảo rằng không có tác nhân ngoại vi nào ảnh hưởng đến kết quả thử nghiệm. Điều này không chỉ bảo vệ mẫu thử nghiệm khỏi nhiễm bẩn mà còn tối ưu hóa điều kiện môi trường để đạt được kết quả chính xác và đáng tin cậy.
- Tủ an toàn sinh học: Với khả năng kiểm soát nồng độ vi sinh và các yếu tố khác liên quan đến an toàn sinh học, tủ an toàn sinh học là sự chọn lựa lý tưởng cho các thử nghiệm liên quan đến sinh học. Chúng không chỉ đảm bảo sự an toàn của người làm việc mà còn ngăn chặn sự lan truyền của các tác nhân gây bệnh và đảm bảo mức độ chính xác cao trong các nghiên cứu sinh học.
* Tạo ra một môi trường làm việc trong phòng thí nghiệm vừa an toàn vừa tiện lợi không chỉ đặt ra yêu cầu về công năng mà còn là vấn đề về thiết kế và vật liệu. Đối với bàn ghế và nội thất, việc chọn lựa vật liệu là một phần quan trọng trong quá trình này, đảm bảo sự thoải mái cho người làm việc và đồng thời tối ưu hóa quy trình vệ sinh.
- Vật liệu chất lượng cao: Bàn ghế và nội thất cần được làm bằng vật liệu nhẵn, không thấm nước và không xốp để đảm bảo dễ dàng làm sạch và khử khuẩn. Khả năng chống thấm nước không chỉ bảo vệ nội thất khỏi tác động của chất lỏng mà còn giữ cho môi trường làm việc khô ráo và an toàn.
- Chiều cao phù hợp: Nóc tủ và các thiết bị cần được thiết kế với độ thấp phù hợp để người làm việc có thể dễ dàng tiếp cận và vệ sinh mọi ngóc ngách một cách hiệu quả.
- Đồ nội thất có chân không cố định: Sử dụng đồ nội thất có chân không cố định giúp tạo ra không gian dễ dàng lau chùi và vệ sinh sàn nhà, đồng thời hỗ trợ trong quá trình duy trì sự sạch sẽ.
- Khu vực lưu trữ sách và tài liệu: Tổ chức khu vực lưu trữ cho sách và tài liệu không thường xuyên sử dụng ngoại vi khu vực làm việc để giảm thiểu nguy cơ ô nhiễm và duy trì sự gọn gàng.
2. Lưu ý khi làm việc trong phòng thí nghiệm kiểm tra chỉ tiêu vi sinh vật trong mỹ phẩm
Cũng tại Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 13637:2023 (ISO 21148:2017) thì để đảm bảo quy trình kiểm tra chỉ tiêu vi sinh trong mỹ phẩm diễn ra một cách chính xác và an toàn, nhân viên phòng thí nghiệm cần tuân thủ một số quy định cụ thể. Điều này không chỉ đảm bảo sự chính xác của kết quả thử nghiệm mà còn ngăn chặn nguy cơ nhiễm bẩn mẫu thử và môi trường nuôi cấy, đồng thời giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm sang con người.
- Áo choàng phòng thí nghiệm: Nhân viên cần mặc áo choàng phòng thí nghiệm sáng màu, sạch sẽ và có tình trạng tốt. Áo choàng nên được sản xuất từ loại sợi hạn chế nguy cơ cháy và không được mang ra khỏi khu vực làm việc để đảm bảo tính chất an toàn và vệ sinh.
- Chăm sóc móng tay: Móng tay cần được giữ sạch và nhẵn nhụi, và tốt nhất là được cắt ngắn để tránh sự tích tụ bụi bẩn và vi khuẩn. Biện pháp này không chỉ bảo vệ mẫu thử mà còn giảm nguy cơ nhiễm bẩn trong quá trình thao tác.
- Hành động vệ sinh tay: Rửa tay trước và sau khi thử nghiệm vi sinh để đảm bảo sự sạch sẽ và ngăn chặn lây nhiễm. Sử dụng khăn giấy hoặc khăn tay một lần để làm khô tay ngay sau khi rửa, giúp ngăn chặn sự truyền nhiễm qua tay.
- Tránh hoặc nói khi thao tác cầy truyền: Tránh bất kỳ hoặc nói năng không cần thiết trong quá trình thực hiện các bước cầy truyền để ngăn chặn nguy cơ nhiễm bẩn và giữ cho môi trường làm việc yên tĩnh để tập trung cao nhất.
- Hạn chế hút thuốc, uống nước, hoặc ăn trong khu vực thử nghiệm: Để đảm bảo vệ sinh và ngăn chặn sự tiếp xúc vô tình giữa hóa chất và các chất khác không mong muốn, nhân viên cần kiên trì không hút thuốc, uống nước hoặc ăn trong không gian làm việc.
- Quản lý thực phẩm đúng cách: Không để thực phẩm trong tủ lạnh chuyên dụng của phòng thí nghiệm để tránh nguy cơ ô nhiễm và duy trì tính vệ sinh của không gian lưu trữ.
- Chú ý đối với những người có bệnh lý liên quan: Đặc biệt lưu ý đối với những người có khuẩn da hoặc đang mắc các vấn đề về sức khỏe, vì họ có thể truyền nhiễm vi sinh vật sang mẫu thử và gây sai lệch kết quả thử nghiệm.
3. Biện pháp giữ vệ sinh khi thử nghiệm kiểm tra chỉ tiêu vi sinh vật trong mỹ phẩm
Biện pháp duy trì vệ sinh trong quá trình thử nghiệm, được đề cập trong tiểu mục 11.1 của Mục 11 - Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 13637:2023 (ISO 21148:2017), không chỉ là một quy định mà còn là một bước quan trọng để đảm bảo tính chính xác và độ tin cậy của kết quả thử nghiệm. Dưới đây là những biện pháp chi tiết nhằm duy trì môi trường làm việc vô khuẩn:
- Đảm bảo điều kiện vô khuẩn: Thực hiện công việc trong môi trường không khí sạch, không gió lùa bằng cách đóng kín cửa chỉnh và cửa sổ, giúp ngăn chặn sự xâm nhập của bụi và vi khuẩn từ môi trường bên ngoài.
- Khử nhiễm bề mặt làm việc: Trước và sau mỗi công việc, tiến hành khử nhiễm bề mặt làm việc bằng chất sát khuẩn được chọn lựa một cách thích hợp, nhằm đảm bảo không gian làm việc luôn đạt đến tiêu chuẩn vệ sinh cao nhất.
- Chuẩn bị cần thiết trước công việc: Trước khi bắt đầu công việc, đảm bảo tất cả các dụng cụ và vật dụng cần thiết đã được chuẩn bị sẵn, giúp tăng cường hiệu suất và giảm nguy cơ nhiễm bẩn.
- Sử dụng găng tay hoặc sát khuẩn tay trong tủ cấy vi sinh: Trong trường hợp công việc diễn ra trong tủ cấy vi sinh, đeo găng tay vô khuẩn hoặc sát khuẩn tay trước khi bắt đầu, giúp duy trì sự trong sạch và an toàn của môi trường làm việc.
- Bảo quản mẫu ở vị trí nghiêng nhất có thể khi không sử dụng tủ cấy vi sinh: Khi không làm việc trong tủ cấy vi sinh, giữ vật chứa mẫu ở gần ngọn lửa và giữ chúng ở vị trí nghiêng nhất có thể, giảm nguy cơ nhiễm bẩn và duy trì tính chính xác của mẫu thử.
- Thực hiện công việc nhanh chóng: Đặt ưu tiên vào việc hoàn thành công việc một cách nhanh chóng mà không làm thêm bất kỳ thao tác không cần thiết nào, giúp tăng cường hiệu suất và giảm thời gian làm việc.
- Bảo quản dụng cụ đã sử dụng một cách kín đáo: Khi không sử dụng hết pipet, đĩa Petri, hay các dụng cụ khác, đảm bảo bao gói được đóng kín sau khi lấy ra, giữ cho chúng không bị nhiễm bẩn từ môi trường xung quanh.
- Tiệt khuẩn que cấy thẳng và vòng một cách cẩn thận: Trước và sau mỗi sử dụng, tiệt khuẩn que cấy thẳng và vòng bằng cách đốt chúng trên ngọn lửa, đồng thời nên sử dụng lò đốt dây điện khi có thể để tránh phát tán chất và vi sinh vật không mong muốn.
- Ngâm dụng cụ trong chất khử khuẩn thích hợp: Trước khi xử lý, ngâm pipet, thìa, và các dụng cụ khác trong thùng chứa chất khử khuẩn thích hợp, như dung dịch natri hypochlorit cho pipet, để đảm bảo chúng được làm sạch và an toàn.
- Chuẩn bị thiết bị tái sử dụng cho việc tiệt khuẩn và rửa: Đặt thiết bị tái sử dụng chứa vi sinh vật vào thùng chứa trước khi tiệt khuẩn và rửa, đảm bảo sự vệ sinh và tránh sự lẫn lộ giữa các mẫu.
- Đặt dụng cụ một lần trong bình chứa thích hợp: Trước khi tiệt khuẩn hoặc đốt, đặt mọi dụng cụ sử dụng một lần vào bình chứa thích hợp, tạo điều kiện cho quá trình xử lý một cách dễ dàng và hiệu quả (theo mục 8.6).
- Lau sạch và khử nhiễm bề mặt làm việc: Ngay lập tức sau khi các chất lỏng bị đổ, sử dụng khăn bông hoặc vật liệu tẩm chất khử khuẩn thích hợp để lau sạch. Tiếp theo, thực hiện quá trình làm sạch và khử nhiễm bề mặt làm việc để đảm bảo sự an toàn và sạch sẽ trước khi tiếp tục công việc.
* Thao tác với các sản phẩm và môi trường có khả năng chứa vi khuẩn có thể tạo ra một môi trường tiềm ẩn nguy cơ bệnh tật, vì vậy, việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa đặc biệt là cực kỳ quan trọng. Dưới đây là những hướng dẫn chi tiết và khuyến nghị để đảm bảo an toàn và sạch sẽ trong quá trình thử nghiệm:
- Thực hiện thử nghiệm trong tủ cấy vi sinh: Đối với mọi thao tác liên quan đến vi khuẩn, nên thực hiện chúng trong tủ cấy vi sinh để ngăn chặn sự xâm nhập của khí dung và giữ cho môi trường làm việc không bị nhiễm bẩn.
- Sử dụng pipet tự động thay vì hút bằng miệng: Tránh hút pipet bằng miệng, thay vào đó, sử dụng pipet tự động để giảm nguy cơ nhiễm khuẩn từ đường hô hấp và duy trì tính an toàn của mẫu thử.
Chú ý: Hạn chế hình thành khí dung: Nguyên nhân chính gây nhiễm bẩn và nhiễm khuẩn là khí dung. Để giảm thiểu sự hình thành khí dung, cần lưu ý đến các hoạt động như sử dụng bộ lắc, ống tiêm, và các thiết bị khác. Hạn chế sự hình thành khí dung bằng cách tránh thổi khi làm rỗng pipet, sử dụng cẩn thận khi tiệt khuẩn que cấy ướt, và kiểm soát quá trình sử dụng bộ lắc và ống tiêm.
Còn khúc mắc, liên hệ 1900.868644hoặc gửi email tới: luathoanhut.vn@gmail.com để được hỗ trợ. Xin cảm ơn.