1. Nghĩa vụ của Nhà nước đối với hoạt động bảo vệ mội trường hiện nay
Theo Điều 4 của Luật Bảo vệ Môi trường năm 2020, bảo vệ môi trường không chỉ là trách nhiệm của chính phủ mà còn là quyền, nghĩa vụ của mọi cơ quan, tổ chức, cộng đồng dân cư, hộ gia đình và cá nhân. Đây không chỉ là một nhiệm vụ đơn thuần mà còn là một điều kiện tiên quyết cho sự phát triển bền vững của nền kinh tế - xã hội.
Bảo vệ môi trường không thể tách rời khỏi việc bảo vệ quyền lợi của cộng đồng, an sinh xã hội, quyền trẻ em và bình đẳng giới. Mỗi hoạt động bảo vệ môi trường cần được thực hiện thường xuyên, công khai và minh bạch, kết hợp chặt chẽ với phát triển kinh tế và quản lý tài nguyên. Đồng thời, cần ưu tiên dự báo và phòng ngừa ô nhiễm, sự cố và suy thoái môi trường.
Quan trọng hơn, hoạt động bảo vệ môi trường phải điều chỉnh để phản ánh đặc điểm tự nhiên, văn hóa, lịch sử và cơ chế thị trường của địa phương. Điều này bao gồm việc thúc đẩy phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, tạo điều kiện cho họ hưởng lợi từ các biện pháp bảo vệ môi trường.
Mọi cơ quan, tổ chức và cá nhân đều chịu trách nhiệm đóng góp tài chính cho hoạt động bảo vệ môi trường. Ngược lại, những người gây ô nhiễm và suy thoái môi trường phải chịu trách nhiệm pháp lý, bao gồm việc chi trả, bồi thường thiệt hại và xử lý theo quy định của pháp luật.
Đặc biệt, bảo vệ môi trường cũng phải đảm bảo không ảnh hưởng tiêu cực đến chủ quyền, an ninh và lợi ích quốc gia. Nó cũng cần được kết nối chặt chẽ với các nỗ lực bảo vệ môi trường ở cấp địa phương, khu vực và toàn cầu để đảm bảo một môi trường lành mạnh cho tất cả mọi người.
2. Chính sách của Nhà nước trong việc bảo vệ môi trường như thế nào?
Dựa trên Điều 5 của Luật Bảo vệ Môi trường năm 2020, chính sách của nhà nước về bảo vệ môi trường không chỉ là việc tạo điều kiện thuận lợi cho sự tham gia của các cơ quan, tổ chức, cộng đồng dân cư, hộ gia đình và cá nhân, mà còn mở rộng ra nhiều khía cạnh quan trọng khác.
Chính sách này thúc đẩy việc tuyên truyền và giáo dục, kết hợp với các biện pháp hành chính, kinh tế và khác nhau để đảm bảo sự tuân thủ pháp luật về bảo vệ môi trường. Mục tiêu là xây dựng một văn hóa bảo vệ môi trường, nơi mọi công dân đều nhận thức được vai trò quan trọng của mình trong việc duy trì sự cân bằng giữa sự phát triển và bảo vệ môi trường.
Chính sách còn chú trọng vào việc bảo tồn đa dạng sinh học và bảo vệ môi trường di sản thiên nhiên. Nó khuyến khích khai thác và sử dụng tài nguyên thiên nhiên một cách hợp lý và tiết kiệm, cũng như thúc đẩy phát triển năng lượng sạch và tái tạo. Đồng thời, nhấn mạnh việc phát triển hạ tầng kỹ thuật bảo vệ môi trường để tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện các hoạt động bảo vệ môi trường.
Quan trọng hơn, chính sách này ưu tiên xử lý ô nhiễm môi trường và phục hồi hệ sinh thái tự nhiên bị suy thoái, với sự chú ý đặc biệt đến việc bảo vệ môi trường ở các khu dân cư. Nó cũng đề xuất đa dạng hóa nguồn vốn đầu tư cho bảo vệ môi trường và bảo đảm rằng ngân sách nhà nước sẽ có khoản chi riêng để hỗ trợ những nhiệm vụ quan trọng liên quan đến bảo vệ môi trường.
Chính sách này còn đặt ra một số cam kết khác nhau, bao gồm việc đảm bảo quyền lợi của các tổ chức, cộng đồng dân cư, hộ gia đình và cá nhân đóng góp cho hoạt động bảo vệ môi trường, thúc đẩy sản phẩm và dịch vụ thân thiện môi trường. Ngoài ra, nó còn tập trung vào nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ xử lý ô nhiễm, tái chế và xử lý chất thải, cũng như việc tăng cường đào tạo nguồn nhân lực trong lĩnh vực bảo vệ môi trường.
Cuối cùng, chính sách này hướng tới việc tôn vinh và khen ngợi những cơ quan, tổ chức, cộng đồng dân cư, hộ gia đình và cá nhân có đóng góp tích cực trong hoạt động bảo vệ môi trường, đồng thời mở rộng và tăng cường hội nhập, hợp tác quốc tế, thể hiện cam kết toàn cầu về bảo vệ môi trường.
3. Trách nhiệm của Bộ Tài nguyên và Môi trường trong việc bảo vệ môi trường
Theo Điều 166 của Luật Bảo vệ Môi trường 2020, Bộ Tài nguyên và Môi trường đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường. Trách nhiệm của Bộ này không chỉ đơn thuần là thực hiện theo sự chỉ đạo của Chính phủ mà còn bao gồm một loạt các nhiệm vụ quan trọng và đa dạng.
Bộ Tài nguyên và Môi trường, với vai trò chủ trì, đóng một vai trò quan trọng trong việc xây dựng và ban hành các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến bảo vệ môi trường. Trách nhiệm của Bộ không chỉ giới hạn ở việc tổ chức thực hiện những văn bản này mà còn bao gồm việc đề xuất và đưa ra ý kiến về nội dung đánh giá môi trường chiến lược.
Quy chuẩn kỹ thuật và tiêu chuẩn môi trường quốc gia cũng đều nằm trong lĩnh vực quản lý của Bộ. Bằng cách này, Bộ đảm bảo rằng mọi hoạt động liên quan đến môi trường đều tuân theo các tiêu chuẩn cao nhất, nhằm bảo vệ và duy trì sự cân bằng giữa sự phát triển và bảo vệ môi trường.
Ngoài việc xây dựng và quản lý các văn bản pháp luật, Bộ Tài nguyên và Môi trường còn phụ trách đánh giá tác động môi trường và tổ chức thẩm định báo cáo liên quan. Điều này nhằm đảm bảo rằng mọi dự án và hoạt động có thể ảnh hưởng đến môi trường sẽ được đánh giá một cách toàn diện và chính xác.
Với trách nhiệm lớn này, Bộ Tài nguyên và Môi trường không chỉ giữ vai trò quản lý mà còn đóng góp quan trọng vào việc xây dựng chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chương trình và dự án liên quan đến bảo vệ môi trường. Bằng cách này, Bộ đóng góp tích cực vào việc định hình hướng phát triển của đất nước, nhấn mạnh sự hài hòa giữa sự phồn thịnh kinh tế và sự bảo vệ môi trường.
Ngoài ra, Bộ chịu trách nhiệm về quản lý chất thải, kiểm soát nguồn ô nhiễm, cải tạo và phục hồi môi trường, bảo vệ môi trường di sản thiên nhiên và đa dạng sinh học. Việc tổ chức xây dựng và quản lý mạng lưới quan trắc môi trường quốc gia cũng nằm trong phạm vi trách nhiệm của Bộ.
Bên cạnh đó, Bộ Tài nguyên và Môi trường tham gia vào việc đề xuất chính sách về thuế và phí bảo vệ môi trường, cũng như huy động và sử dụng nguồn lực cho mục tiêu bảo vệ môi trường. Bộ này còn chịu trách nhiệm trong việc giáo dục và nâng cao nhận thức cộng đồng về bảo vệ môi trường, cũng như đào tạo chuyên môn và nghiệp vụ quản lý trong lĩnh vực này.
Một khía cạnh quan trọng của nhiệm vụ của Bộ Tài nguyên và Môi trường không chỉ giới hạn trong phạm vi nội địa mà còn mở rộng ra đối tác quốc tế. Bộ đóng góp tích cực vào các hoạt động quốc tế, tham gia vào tổ chức quốc tế và thực hiện các điều ước, thỏa thuận quốc tế liên quan đến bảo vệ môi trường.
Việc tham gia vào cộng đồng quốc tế về môi trường là bước đi quan trọng, hỗ trợ Việt Nam trong việc hiểu rõ hơn về những thách thức môi trường toàn cầu và tìm kiếm giải pháp có tầm ảnh hưởng rộng lớn. Bộ không chỉ là người nắm giữ trách nhiệm đối với bảo vệ môi trường tại quốc gia mình, mà còn trở thành đối tác có trách nhiệm trong việc xây dựng các chiến lược và chính sách môi trường quốc tế.
Qua việc thực hiện các điều ước và thỏa thuận quốc tế, Bộ Tài nguyên và Môi trường không chỉ thể hiện cam kết của Việt Nam đối với bảo vệ môi trường mà còn tăng cường hình ảnh và uy tín của quốc gia trên trường quốc tế. Việc này không chỉ là trách nhiệm pháp lý mà còn là sự chia sẻ trách nhiệm toàn cầu trong việc giữ gìn và bảo vệ tài nguyên tự nhiên chung của thế giới.
Điều này là một bước quan trọng trong việc đảm bảo rằng Việt Nam đang tích cực hợp tác và tham gia vào cộng đồng quốc tế để giải quyết những thách thức toàn cầu về bảo vệ môi trường. Đồng thời, Bộ cũng có trách nhiệm trong việc thanh tra, kiểm tra và giải quyết việc vi phạm pháp luật liên quan đến bảo vệ môi trường, bảo đảm tuân thủ và thực hiện chính sách của Nhà nước trong lĩnh vực này.
Liên hệ đến hotline 1900.868644 hoặc gửi thư tư vấn đến địa chỉ email: [email protected] để được tư vấn pháp luật
