Luật sư trả lời:
Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Công ty Luật Hòa Nhựt. Nội dung câu hỏi của bạn đã được đội ngũ luật sư của Chúng tôi nghiên cứu và tư vấn cụ thể như sau:
1. Cơ sở pháp lý về lựa chọn nhà thầu
Luật Đấu thầu năm 2013;
Nghị định số 63/2014/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà thầu.
2. Thông báo kết quả lựa chọn nhà thầu được quy định như thế nào ?
Việc thông báo kết quả lựa chọn nhà thầu được quy định tại Mục 32 Chương 1 Phần thứ nhất Thông tư 01/2015/TT-BKHĐT quy định chi tiết lập Hồ sơ mời quan tâm, Hồ sơ mời thầu, Hồ sơ yêu cầu dịch vụ tư vấn do Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư ban hành, cụ thể như sau:
1. Sau khi có quyết định phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu, bên mời thầu đăng tải thông tin về kết quả lựa chọn nhà thầu lên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia hoặc Báo đấu thầu, đồng thời gửi văn bản thông báo kết quả lựa chọn nhà thầu tới các nhà thầu tham dự thầu (bao gồm cả nhà thầu trúng thầu và nhà thầu không trúng thầu). Nội dung thông báo kết quả lựa chọn nhà thầu bao gồm:
a) Tên nhà thầu trúng thầu;
b) Giá trúng thầu;
c) Loại hợp đồng;
d) Thời gian thực hiện hợp đồng;
đ) Các nội dung cần lưu ý (nếu có);
e) Danh sách nhà thầu không được lựa chọn và tóm tắt lý do không được lựa chọn của từng nhà thầu;
g) Kế hoạch hoàn thiện, ký kết hợp đồng với nhà thầu được lựa chọn.
2. Bên mời thầu gửi thông báo trúng thầu bằng văn bản đến nhà thầu trúng thầu kèm theo dự thảo hợp đồng theo Mẫu hợp đồng tại Chương VI đã được ghi các thông tin cụ thể của gói thầu và kế hoạch hoàn thiện hợp đồng, trong đó nêu rõ thời gian, địa điểm và những vấn đề cần trao đổi khi hoàn thiện hợp đồng.
3. Thời hạn thông báo kết quả lựa chọn nhà thầu là bao lâu ?
- Khoản 6 Điều 20 của Nghị định số 63/2014/NĐ-CP (hiệu lực từ ngày 15/8/2014) quy định: Sau khi có quyết định phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu, bên mời thầu phải đăng tải thông tin về kết quả lựa chọn nhà thầu theo quy định (…); gửi văn bản thông báo kết quả lựa chọn nhà thầu cho các nhà thầu tham dự thầu trong thời hạn quy định tại Điểm n Khoản 1 Điều 12 của Luật Đấu thầu. Nội dung thông báo kết quả lựa chọn nhà thầu bao gồm:
+ Thông tin về tên nhà thầu trúng thầu, giá trúng thầu, loại hợp đồng, thời gian thực hiện hợp đồng;
+ Danh sách nhà thầu không được lựa chọn và tóm tắt về lý do không được lựa chọn của từng nhà thầu;
+ Kế hoạch hoàn thiện, ký kết hợp đồng với nhà thầu được lựa chọn;
+ Các nội dung cần lưu ý (nếu có)
- Điểm n Khoản 1 Điều 12 của Luật Đấu thầu có nêu: Thời hạn gửi văn bản thông báo kết quả lựa chọn nhà thầu cho các nhà thầu tham dự thầu theo đường bưu điện, fax là 05 ngày làm việc, kể từ ngày kết quả lựa chọn nhà thầu được phê duyệt.
Như vậy, Văn bản thông báo kết quả lựa chọn nhà thầu cho các nhà thầu tham dự thầu sẽ được gửi theo đường bưu điện, fax trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày kết quả lựa chọn nhà thầu được phê duyệt bởi cá nhân, tổ chức có thẩm quyền.
4. Thông báo kết quả lựa chọn nhà thầu có phải nêu lý do nhà thầu không trúng thầu không ?
Việc minh bạch thông tin sẽ góp phần rất lớn vào chống tham nhũng, tiêu cực trong đấu thầu. Các quy định mới về đấu thầu có nhiều nội dung nhằm tăng cường hơn nữa tính minh bạch, công khai trong đấu thầu, trong đó có quy định liên quan đến thông báo kết quả lựa chọn nhà thầu.
Theo quy định của Điều 41 Luật Đấu thầu số 61/2005/QH11 và Khoản 13 Điều 2 của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật liên quan đến đầu tư xây dựng cơ bản số 38/2009/QH12, ngay sau khi phê duyệt kết quả đấu thầu, chủ đầu tư cần gửi văn bản thông báo kết quả đấu thầu đến các nhà thầu tham dự thầu và trong thông báo kết quả đấu thầu, không phải giải thích lý do đối với nhà thầu không trúng thầu.
Thực tiễn trong những năm qua, phóng viên Báo Đấu thầu đã nhận được nhiều chia sẻ từ các nhà thầu tham gia đấu thầu nhưng không trúng thầu. Nhiều nhà thầu không rõ lý do vì sao trượt thầu, trong khi hồ sơ dự thầu đáp ứng yêu cầu của hồ sơ mời thầu và giá rất cạnh tranh, đã rất bức xúc, thậm chí đặt nghi vấn gian lận, thông thầu. Cũng có những chủ đầu tư, vì không đấu thầu một cách minh bạch, cố tình lựa chọn nhà thầu “thân quen”, nên đã loại nhà thầu có đủ năng lực, đáp ứng tốt hơn điều kiện của gói thầu. Và các nhà thầu bị loại nói trên dù có nghi vấn cũng không có đủ thông tin để kiến nghị.
Nghị định số 63/2014/NĐ-CP (có hiệu lực từ ngày 15/8/2014), quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà thầu có nhiều nội dung mới nhằm tăng cường tính minh bạch về thông tin trong đấu thầu. Cụ thể, về thông báo kết quả lựa chọn nhà thầu, Khoản 6 Điều 20 của Nghị định 63/2014/NĐ-CP nêu rõ: Sau khi có quyết định phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu, bên mời thầu phải đăng tải thông tin về kết quả lựa chọn nhà thầu theo quy định (…); gửi văn bản thông báo kết quả lựa chọn nhà thầu cho các nhà thầu tham dự thầu trong thời hạn quy định tại Điểm n Khoản 1 Điều 12 của Luật Đấu thầu. Nội dung thông báo kết quả lựa chọn nhà thầu bao gồm: tên nhà thầu trúng thầu, giá trúng thầu, loại hợp đồng, thời gian thực hiện hợp đồng; danh sách nhà thầu không được lựa chọn và tóm tắt về lý do không được lựa chọn của từng nhà thầu; kế hoạch hoàn thiện, ký kết hợp đồng với nhà thầu được lựa chọn; các nội dung cần lưu ý (nếu có).
Quy định này nhận được sự đánh giá rất cao của nhiều nhà thầu tham gia đấu thầu một cách thực sự. Nhiều nhà thầu nhận xét, việc nêu lý do không trúng thầu của từng nhà thầu tham dự thầu sẽ giúp minh bạch, công khai hơn về quá trình đánh giá, lựa chọn nhà thầu và khiến chủ đầu tư không thể “một tay che cả bầu trời”, tùy tiện trong đánh giá, lựa chọn nhà thầu. Nhà thầu không trúng thầu cũng có thể “tâm phục khẩu phục” khi bị loại, nếu chủ đầu tư lựa chọn đúng, hoặc có đủ thông tin để kiến nghị, phản ánh.
Theo Giáo sư Daniel Gordon, Phó Trưởng khoa Nghiên cứu Luật Mua sắm công, Đại học George Washington (Hoa Kỳ), quy định này cũng rất phù hợp với thông lệ quốc tế. Giáo sư Daniel Gordon cho biết, một trong những yếu tố để đảm bảo cạnh tranh trong đấu thầu là cần phải có một khoảng thời gian “nghỉ” giữa thời điểm công bố người trúng thầu và thời điểm ký kết hợp đồng. Những nhà thầu không được lựa chọn phải được cung cấp đầy đủ thông tin vì sao không trúng thầu để chuẩn bị kiến nghị và thông tin phải được cung cấp trong khoảng thời gian “nghỉ” nếu có.
Tuy nhiên, dù Nghị định 63/2014/NĐ-CP đã có hiệu lực, nhưng phóng viên Báo Đấu thầu vẫn nhận được phản ánh từ một số nhà thầu cho biết, trong nhiều thông báo kết quả lựa chọn nhà thầu, chủ đầu tư chưa nêu lý do không được lựa chọn của từng nhà thầu. Theo phản ánh của một nhà thầu, ngày 25/8/2014, chủ đầu tư một gói thầu trị giá 37 tỷ đồng tại Hưng Yên đã có thông báo kết quả lựa chọn nhà thầu gửi tới nhà thầu, nhưng trong thông báo, chủ đầu tư chỉ nêu tên nhà thầu trúng thầu, giá trúng thầu, hình thức và thời gian thực hiện hợp đồng, mà không nêu lý do không trúng thầu của các nhà thầu. Nhà thầu không trúng thầu đã kiến nghị, đề nghị chủ đầu tư làm rõ tại sao nhà thầu chào giá dự thầu thấp hơn nhà thầu trúng thầu đến 7 tỷ đồng lại không trúng thầu ?
Đây không phải là trường hợp duy nhất phản ánh về hiện tượng này sau thời điểm Nghị định 63/2014/NĐ-CP có hiệu lực. Trong nhiều trường hợp, câu trả lời của chủ đầu tư là do chưa nắm được quy định mới. Vì thế, các đơn vị cần nhanh chóng cập nhật các nội dung đổi mới của pháp luật về đấu thầu, nghiêm túc triển khai để công tác đấu thầu thực sự minh bạch, cạnh tranh và hiệu quả.
5. Trình tự, thủ tục đăng tải kết quả lựa chọn nhà thầu trên mạng đấu thầu quốc gia
Đầu tiên khi muốn đăng tải bất kỳ một thông tin nào lên trên hệ thông mạng đấu thầu quốc gia không chỉ là kết quả lựa chọn nhà thầu thì bên mời thầu phải đã được đăng ký trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia để có được chứng thư số nhà thầu. Chứng thư số chính là chứng thư điện tử để thực hiện đầu thấu qua mạng trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia do tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký số cấp.
5.1 Thủ tục để tham gia hệ thống mạng đấu thầu quốc gia như sau:
Căn cứ theo Thông tư liên tịch 07/2015/TTLT-BKHĐT-BTC có quy định về hồ sơ và trình tự thủ tục để cấp chứng thư số bên mời thầu như sau:
+) Hồ sơ đăng ký bao gồm:
- Đơn để đăng ký tham gia của bên mời thầu;
-Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh hoặc Quyết định thành lập..của bên mời thầu;
- Giấy CMND hoặc CCCD của người đại diện của bên mời thầu theo pháp luật;
Khi có đầy đủ hồ sơ giấy tờ bên mời thầu sẽ lên trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia để thực hiện thao tác đăng ký và gửi hồ sơ như trên lên trên đó, sau đó kiểm tra trạng thái phê duyệt, nếu được phê duyệt khi đã có đầy đủ hồ sơ giấy tờ thì nhận chứng thư số, xong rồi đăng ký thông tin về người nhận chứng thư số.
5.2 Quy định về đăng tải thông tin kết quả lựa chọn nhà thầu:
Căn cứ theo quy đinh tại Điều 7 Nghị định 63/2014/NĐ-CP Hướng dẫn Luật đấu thầu có quy định về trách nhiệm đăng tải kết quả lựa chọn nhà thầu như sau:
-Bên mời thầu có trách nhiệm đăng tải thông tin Kết quả lựa chọn nhà thầu lên trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia.
- Theo Công văn 5186/BKHĐT-QLĐT năm 2014 có quy định bên mời thầu sẽ tự đăng tải thông tin liên quan đến kết quả lựa chọn nhà thầu lên mạng đấu thầu quốc gia, nếu bên mời thầu chưa đủ điều kiện để đăng tải thông tin kết quả lựa chọn nhà thầu thì bên mời thầu sẽ cung cấp thông tin hợp lệ cho Báo đấu thầu quốc gia đăng tải lên trên Báo đấu thầu, khi đã đăng tải lên đó rôi thì trong hai ngày làm việc báo thầu sẽ thực hiện công việc đăng tải lên trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia.
Căn cứ theo quy định tại Điều 17 Thông tư 11/2019/TT-BKHĐT Đăng tải thông tin lên mạng đấu thầu quốc gia có quy định về Thời gian đăng tải như sau:
- Kể từ ngày phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu thì bên mời thầu có trách nhiệm đăng tải kết quả lựa chọn nhà thầu lên mạng đấu thầu quốc gia trong thời hạn 07 ngày làm việc, trong hồ sơ đăng tải cần đính kèm theo những tài liệu như sau:
Quyết định phê duyệt về kết quả lựa chọn nhà thầu đối với nhà thầu trúng thầu;
Bên cạnh đó, đối với gói thầu mà thuộc gói mua sắm hàng hóa thì cần phải có thông tin liên quan đến hạng mục hàng hóa của gói thầu một cách chi tiết.
- Các bước để đăng tải kết quả lựa chọn nhà thầu sẽ thực hiện trên trang đấu thầu quốc gia và có các bước đê thực hiện, người đăng tải chỉ cần thực hiện theo các bước hướng dẫn.
Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ Luật sư tư vấn pháp luật đấu thầu trực tuyến qua tổng đài điện thoại, gọi ngay số: 1900.868644 hoặc địa chỉ email luathoanhut.vn@gmail.com để được giải đáp. Trân trọng cảm ơn!