1. Tầm quan trọng của việc đọc báo cáo tài chính
Khi bạn không biết cách đọc báo cáo tài chính, mọi thông tin mà bạn thu thập về một công ty thường chỉ bắt nguồn từ bảng giá chứng khoán và các nguồn tin như truyền thông, lời đồn, hoặc mạng xã hội. Thông tin này thường là gián tiếp, không tin cậy và có thể chứa nhiều sai sót. Cuối cùng, bạn sẽ không thể hiểu rõ hơn về hoạt động thực tế của công ty.
Học cách đọc báo cáo tài chính là cách để bạn có được thông tin trực tiếp từ doanh nghiệp, thông tin này đã được kiểm tra và xác nhận bởi các kiểm toán viên độc lập. Điều này giúp bạn đưa ra quyết định đầu tư dựa trên nguồn thông tin chính xác và đáng tin cậy.
Thậm chí khi đầu tư không mang lại kết quả như bạn kỳ vọng, bạn cũng sẽ hiểu được tại sao mình đã sai lầm. Điều này giúp bạn tránh xa khỏi việc đầu tư dựa trên cảm tính, thiếu sự chuẩn bị, hoặc mạo hiểm mà không có cơ sở.
2. Cách đọc báo cáo tài chính trong đầu tư chứng khoán
Việc đọc báo cáo tài chính có thể gây khó khăn đối với những người không có kiến thức chuyên sâu. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn qua những bước cơ bản để bắt đầu. Tuy nhiên, khi bạn đã nắm vững những bước này, đừng quên tiếp tục nghiên cứu để có đánh giá chính xác hơn.
2.1. Báo cáo của công ty kiểm toán độc lập
Nhiệm vụ của kiểm toán viên là xác minh tính hợp lý và trung thực của báo cáo tài chính.
Để bắt đầu, bạn nên đọc ý kiến của kiểm toán viên để hiểu mức độ đáng tin cậy của thông tin trong báo cáo. Có 4 mức độ về tính trung thực:
- Chấp nhận toàn phần
- Ngoại trừ
- Không chấp nhận
- Từ chối
Mẹo đầu tiên là, khi bạn là một người mới đầu tư, hãy chỉ quan tâm đến báo cáo tài chính được kiểm toán viên 'chấp nhận toàn phần', hoặc nếu không, 'ngoại trừ'. Nếu ý kiến của kiểm toán viên là 'Từ chối', thì bạn nên xem xét lựa chọn đầu tư vào công ty đó hay không. Hãy tập trung vào những biến động lớn về giá trị và các khoản chiếm tỷ trọng lớn.
2.2. Bảng cân đối kế toán
Phần này thể hiện tình hình tài chính của một doanh nghiệp tại một thời điểm cụ thể. Đọc thông tin này giúp bạn hiểu rõ tài sản và vốn của doanh nghiệp đang tập trung ở lĩnh vực nào và chúng đến từ nguồn nào.
Để đánh giá tình hình tài chính, quan trọng phải xem xét sự cân đối. Khi tài chính mất cân đối, doanh nghiệp có thể đối mặt với nguy cơ không đủ vốn để duy trì các dự án dài hạn.
Để nhận biết sự mất cân đối tài chính, bạn có thể sử dụng chỉ số vốn lưu động thuần, được tính theo công thức sau:
Số vốn lưu động thuần = Tài sản ngắn hạn - Nợ ngắn hạn
Nếu số vốn lưu động này có xu hướng giảm dần, đặc biệt là khi chuyển sang số âm lớn, thì đó là dấu hiệu nguy cơ mất cân đối tài chính ngày càng cao.
2.3. Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh
Phần này tập trung vào tổng hợp doanh thu và chi phí hoạt động của doanh nghiệp trong kỳ báo cáo. Nó bao gồm các khía cạnh sau:
* Hoạt động kinh doanh chính:
Đây là phần quan trọng để hiểu lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp. Để trả lời câu hỏi này, bạn cần tính toán biên lợi nhuận gộp, được tính như sau: Biên lợi nhuận gộp = Lợi nhuận gộp / Doanh thu thuần (giá vốn hàng bán) Dấu hiệu tích cực là khi chỉ số này duy trì ổn định ở mức cao trong dài hạn.
* Hoạt động tài chính:
Các con số trong phần này giúp bạn tính lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh. Lợi nhuận thuần có thể tính như sau: Lợi nhuận thuần = Lợi nhuận gộp + Doanh thu thuần - Chi phí thuế chuyển nhượng - Chi phí bảo hiểm, quản lý đầu tư. Với lợi nhuận thuần, bạn có thể tính được lợi nhuận trước thuế và sau thuế. Nếu bạn có chiến lược đầu tư để nhận cổ tức, thì lợi nhuận sau thuế là một chỉ số quan trọng, vì nó ảnh hưởng đến khả năng nhận cổ tức từ doanh nghiệp.
Mục tiêu của việc phân tích này là hiểu rõ hơn về cách doanh nghiệp hoạt động và có cái nhìn chi tiết về hiệu suất tài chính của họ.
2.4. Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
Báo cáo tài chính cung cấp thông tin về việc doanh nghiệp thu và chi tiền trong kỳ báo cáo, cùng sự so sánh với kỳ trước đó. Nó là một cách đơn giản để theo dõi luồng tiền vào và tiền ra từ năm trước đến năm nay.
- Dòng tiền kinh doanh: Phần này chia thành ba mục chính, trong đó, mục quan trọng nhất là "Lưu chuyển tiền từ hoạt động kinh doanh." Nó thể hiện khả năng doanh nghiệp kiếm tiền thực tế. Để đánh giá hiệu suất kinh doanh, quan trọng nhất là so sánh con số trong mục này qua nhiều kỳ báo cáo liên tiếp để nhận biết xu hướng.
+ Xu hướng tích cực: Khi dòng tiền từ hoạt động kinh doanh liên tục dương, nghĩa là doanh nghiệp đang tiếp tục tạo ra luồng tiền thuận lợi.
+ Dấu hiệu tiêu cực: Khi dòng tiền này liên tục âm, tức là doanh nghiệp đang cần phải vay tiền để bù đắp khoản thiếu hụt.
- Cổ tức và lợi nhuận đã trả: Điều này quan trọng khi xem xét cách doanh nghiệp trả cổ tức cho cổ đông. Trong thời kỳ tăng trưởng nhanh, một số doanh nghiệp có thể không trả cổ tức hoặc trả bằng cổ phiếu thay vì tiền mặt.
Ngoài trường hợp này, khi doanh nghiệp có lãi, việc trả cổ tức bằng tiền mặt cho cổ đông (như các nhà đầu tư) là quan trọng. Nếu doanh nghiệp duy trì một chính sách ổn định và đều đặn trong việc trả cổ tức bằng tiền, đó là dấu hiệu của một doanh nghiệp có luồng tiền mạnh mẽ và lợi nhuận thực sự.
2.5. Thuyết minh báo cáo tài chính
Phần thuyết minh báo cáo tài chính cung cấp thông tin quan trọng về ngành nghề, hoạt động và chu kỳ kinh doanh của doanh nghiệp, đồng thời giải thích các yếu tố này. Việc đọc phần thuyết minh báo cáo tài chính nên đi đôi với việc xem xét bảng cân đối kế toán và báo cáo kinh doanh để hiểu được bối cảnh thực tế xung quanh các con số.
Thông qua việc này, bạn có thể đánh giá xem các chỉ số tài chính có phù hợp với tình hình kinh doanh của doanh nghiệp hay không. Để làm điều này, đọc phần thuyết minh báo cáo tài chính đòi hỏi kiến thức về ngành nghề và cách doanh nghiệp trong ngành hoạt động. Chính vì vậy, bạn nên ưu tiên đầu tư vào các ngành mà bạn hiểu biết để tránh những hiểu lầm không cần thiết.
3. Ý nghĩa của việc phân tích báo cáo tài chính với nhà đầu tư chứng khoán
Phân tích Báo cáo tài chính (BCTC) là bước quan trọng cần thực hiện trước khi quyết định đầu tư vào cổ phiếu của một doanh nghiệp cụ thể, đặc biệt đối với những nhà đầu tư theo phương pháp phân tích cơ bản. Từ góc độ của nhà đầu tư chứng khoán, việc đọc và phân tích BCTC mang đến những ý nghĩa quan trọng như sau:
- Đánh giá tài chính: Phân tích BCTC giúp nhà đầu tư đánh giá chính xác tình hình tài chính hiện tại và khả năng thanh toán của doanh nghiệp, cũng như tính hợp lý của cấu trúc tài chính.
- Phát hiện rủi ro: Bằng cách xem xét BCTC, nhà đầu tư có thể phát hiện các dấu hiệu tiềm ẩn về rủi ro của doanh nghiệp và từ đó đưa ra quyết định tránh xa những đầu tư không mong muốn. Đồng thời, BCTC cung cấp thông tin để nhận biết các cơ hội đầu tư có thể làm tăng giá cổ phiếu trong tương lai gần.
- Dự báo tài chính: Thông qua phân tích BCTC, nhà đầu tư có khả năng dự báo dòng tiền, khả năng sinh lời, doanh thu, lợi nhuận và triển vọng phát triển trong tương lai của doanh nghiệp. Điều này giúp họ xây dựng chiến lược đầu tư thông minh và cân nhắc kỹ lưỡng.
- Định giá cổ phiếu: Phân tích BCTC là cơ sở quan trọng để xác định giá trị thực của cổ phiếu. Từ đó, nhà đầu tư theo phương pháp cơ bản có thể đưa ra quyết định mua hoặc bán cổ phiếu một cách thông minh và căn cứ vào thông tin cơ bản về doanh nghiệp.
Luật Hòa Nhựt xin tiếp nhận yêu cầu tư vấn của quý khách hàng thông qua số hotline: 1900.868644 hoặc email: [email protected]. Xin trân trọng cảm ơn!
