1. Chứng khoán phái sinh được hiểu như thế nào theo định nghĩa của Quốc tế
Chứng khoán phái sinh quốc tế, hay còn được gọi là chứng khoán thị trường CFD (Contract For Difference), là một loại chứng khoán phái sinh hoạt động trên thị trường chứng khoán quốc tế. Đây là một công cụ tài chính được sử dụng dưới dạng hợp đồng xác nhận quyền và nghĩa vụ giữa các bên tham gia, áp dụng theo pháp luật quốc tế hoặc pháp luật của quốc gia nơi mà giao dịch diễn ra.
Chứng khoán phái sinh quốc tế cho phép giao dịch và chuyển nhượng tài sản như cổ phiếu, trái phiếu, vàng, dầu mỏ và nhiều loại sản phẩm khác. Thông qua hợp đồng, các bên cam kết thanh toán tiền và chuyển nhượng tài sản vào một mức giá cụ thể trong khoảng thời gian hoặc một ngày cụ thể trong tương lai.
Lợi nhuận của nhà đầu tư trong chứng khoán phái sinh quốc tế phụ thuộc vào biến động giá cả của các sản phẩm. Biên độ chênh lệch giá của các sản phẩm này phụ thuộc vào tình trạng "sức mua" và "sức bán" của chúng trên thị trường. Nhà đầu tư có thể tạo ra lợi nhuận bằng cách mua và bán các hợp đồng phái sinh khi giá cả biến động thuận lợi.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng giao dịch chứng khoán phái sinh quốc tế mang theo mức độ rủi ro cao. Sự biến động của thị trường và các yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến giá cả của các sản phẩm phái sinh. Do đó, việc tham gia vào chứng khoán phái sinh quốc tế đòi hỏi sự hiểu biết và kỹ năng phân tích thị trường để đưa ra quyết định đầu tư thông minh.
2. Một số đặc điểm nổi bật của chứng khoán phái sinh
Chứng khoán phái sinh là một phân loại đặc biệt trong lĩnh vực chứng khoán, có những đặc điểm nổi bật như sau:
- Liên kết với tài sản cơ sở: Mỗi chứng khoán phái sinh được xây dựng dựa trên ít nhất một tài sản cơ sở và có giá trị phụ thuộc vào giá trị của tài sản đó. Thông qua hợp đồng phái sinh, người tham gia cam kết với nhau về việc thực hiện quyền và nghĩa vụ phát sinh từ tài sản cơ sở trong tương lai.
- Không xác nhận quyền sở hữu: Chứng khoán phái sinh không xác nhận quyền sở hữu đối với tài sản cơ sở, mà chỉ là sự cam kết về quyền và nghĩa vụ trong tương lai giữa các bên tham gia hợp đồng. Điều này cho phép các nhà đầu tư tham gia vào thị trường chứng khoán phái sinh mà không cần sở hữu trực tiếp tài sản cơ sở.
- Công cụ đòn bẩy tài chính: Chứng khoán phái sinh thường đi kèm với cơ chế đòn bẩy tài chính, cho phép nhà đầu tư kiểm soát một số lượng lớn tài sản với mức vốn nhỏ hơn. Điều này tạo ra tiềm năng sinh lời cao, nhưng cũng đồng nghĩa với mức độ rủi ro tương ứng.
- Đầu tư vào biến động giá trị: Trái với việc đầu tư vào tài sản thực tế, chứng khoán phái sinh tập trung vào việc đầu tư vào sự biến động giá trị của tài sản cơ sở. Nhà đầu tư có thể mua hoặc bán các hợp đồng phái sinh để tận dụng lợi nhuận từ sự thay đổi giá trị của tài sản cơ sở, mà không cần sở hữu trực tiếp tài sản đó.
Với những đặc điểm này, chứng khoán phái sinh mang đến những cơ hội đầu tư linh hoạt và tiềm năng sinh lời cao, nhưng cũng đòi hỏi sự hiểu biết và kỹ năng phân tích thị trường để đưa ra quyết định đầu tư chính xác.
3. Ví dụ về chứng khoán phái sinh
Một ví dụ cụ thể về chứng khoán phái sinh là hợp đồng phái sinh trên chỉ số chứng khoán. Giả sử có một nhà đầu tư quan tâm đến biến động giá trị của chỉ số chứng khoán VN30, đại diện cho 30 công ty niêm yết hàng đầu trên Sở giao dịch chứng khoán TP.HCM.
Nhà đầu tư này có thể tham gia giao dịch hợp đồng phái sinh trên chỉ số VN30. Hợp đồng này được xác định với một giá trị cơ sở, tức là giá trị của chỉ số VN30. Nhà đầu tư có thể mua hoặc bán hợp đồng này, tùy thuộc vào dự đoán về biến động giá trị của chỉ số.
Ví dụ, nếu nhà đầu tư tin rằng giá trị của VN30 sẽ tăng trong tương lai, anh ta có thể mua hợp đồng phái sinh trên chỉ số này. Nếu dự đoán của anh ta chính xác và giá trị VN30 tăng, anh ta có thể bán hợp đồng phái sinh với giá cao hơn để thu được lợi nhuận.
Ngược lại, nếu nhà đầu tư dự đoán giá trị VN30 sẽ giảm, anh ta có thể bán hợp đồng phái sinh trên chỉ số này. Nếu dự đoán của anh ta chính xác, giá trị VN30 giảm, anh ta có thể mua lại hợp đồng phái sinh với giá thấp hơn để kiếm lợi nhuận từ sự chênh lệch giá.
Với ví dụ trên, nhà đầu tư có thể tận dụng chứng khoán phái sinh để đầu tư vào biến động giá trị của chỉ số chứng khoán mà không phải sở hữu trực tiếp các cổ phiếu trong danh mục VN30. Điều này mang lại linh hoạt và tiềm năng sinh lời cho nhà đầu tư, đồng thời cũng đòi hỏi sự hiểu biết và quản lý rủi ro trong việc giao dịch chứng khoán phái sinh.
4. Ngày nào là ngày đáo hạn chứng khoán phái sinh
Ngày đáo hạn chứng khoán phái sinh (expiration date) là ngày cuối cùng mà hợp đồng phái sinh (hợp đồng tương lai hoặc hợp đồng quyền chọn) có hiệu lực. Trước hoặc trong ngày này, nhà đầu tư phải đưa ra quyết định về vị trí của mình.
Trước khi đáo hạn một hợp đồng quyền chọn, người nắm giữ hợp đồng có thể chọn thực hiện quyền chọn, đóng vị trí để ghi nhận lợi nhuận hoặc để hợp đồng vô giá trị đáo hạn.
Khác với thị trường chứng khoán cơ sở, mỗi hợp đồng tương lai trong chứng khoán phái sinh có một ngày đáo hạn cụ thể. Vào ngày này, giao dịch hợp đồng sẽ dừng lại và được chuyển đổi thành thanh toán bằng tiền mặt.
Lúc này, khách hàng có thể mua thêm hoặc bán đi các hợp đồng này cho đến ngày giao dịch cuối cùng (tương đương với ngày đáo hạn hợp đồng). Khi ngày đáo hạn đến, tất cả các vị trí mở trong hợp đồng đáo hạn sẽ được coi là đóng cửa vào cuối ngày đó. Tất cả lợi nhuận hoặc lỗ sẽ được thanh toán vào tài khoản của nhà đầu tư vào ngày tiếp theo.
Ngày đáo hạn hợp đồng tương lai được quy định là thứ Năm trong tuần thứ ba của tháng đáo hạn. Các tháng đáo hạn được xác định lần lượt là tháng hiện tại, tháng tiếp theo và tháng cuối cùng của hai quý gần nhất.
5. Phân biệt được chứng khoán phái sinh và chứng khoán cơ sở
Chứng khoán phái sinh và chứng khoán cơ sở là hai loại tài sản tài chính phổ biến trong lĩnh vực đầu tư. Dưới đây là sự phân biệt giữa chứng khoán phái sinh và chứng khoán cơ sở:
Chứng khoán cơ sở:
- Chứng khoán cơ sở đề cập đến các tài sản tài chính gốc, thường là các cổ phiếu hoặc trái phiếu của một công ty cụ thể.
- Giá trị của chứng khoán cơ sở phụ thuộc vào hiệu suất và giá trị của công ty phát hành.
- Người đầu tư mua chứng khoán cơ sở sẽ trở thành cổ đông hoặc chủ sở hữu trái phiếu của công ty tương ứng.
- Chứng khoán cơ sở thường được niêm yết và giao dịch trên sàn giao dịch chứng khoán.
Chứng khoán phái sinh:
- Chứng khoán phái sinh là các hợp đồng tài chính có giá trị phụ thuộc vào giá trị của tài sản gốc, được gọi là tài sản cơ sở.
- Chứng khoán phái sinh không đại diện trực tiếp cho tài sản gốc mà phụ thuộc vào hiệu suất hoặc biến động giá trị của tài sản cơ sở trong tương lai.
- Các loại chứng khoán phái sinh bao gồm hợp đồng tương lai (futures), hợp đồng quyền chọn (options), hợp đồng chênh lệch (swaps), và hợp đồng chứng khoán phái sinh khác.
- Chứng khoán phái sinh được giao dịch trên sàn giao dịch phái sinh hoặc trong các thị trường tài chính.
Tóm lại, chứng khoán cơ sở đại diện cho cổ phiếu hoặc trái phiếu của một công ty cụ thể, trong khi chứng khoán phái sinh là các hợp đồng tài chính phụ thuộc vào giá trị của tài sản cơ sở. Chứng khoán cơ sở được giao dịch trên sàn giao dịch chứng khoán, trong khi chứng khoán phái sinh thường được giao dịch trên sàn giao dịch phái sinh hoặc thị trường tài chính tương tự.
6. Có nên chơi chứng khoán phái sinh?
Việc chơi chứng khoán phái sinh là một quyết định cá nhân và có nhiều yếu tố cần được xem xét trước khi tham gia. Dưới đây là một số lợi và hạn chế khi chơi chứng khoán phái sinh để bạn có thể đưa ra quyết định:
Lợi ích:
- Đòn bẩy lợi nhuận: Chứng khoán phái sinh cho phép bạn đầu tư một khoản vốn nhỏ để kiểm soát một lượng lớn tài sản. Điều này có thể tăng khả năng sinh lời nhanh chóng nếu các dự đoán của bạn chính xác.
- Đa dạng hóa: Chứng khoán phái sinh cung cấp nhiều loại hợp đồng, cho phép bạn tham gia vào nhiều lĩnh vực và thị trường khác nhau. Điều này giúp bạn đa dạng hóa danh mục đầu tư và giảm rủi ro.
- Bảo vệ rủi ro: Chứng khoán phái sinh cung cấp các công cụ phái sinh như hợp đồng bảo hiểm (options) để giảm thiểu rủi ro trong một số tình huống nhất định. Bạn có thể sử dụng chúng để bảo vệ danh mục đầu tư của mình khỏi biến động giá.
Hạn chế:
- Rủi ro tài chính: Chứng khoán phái sinh là một hình thức đầu tư rủi ro cao. Nếu các dự đoán của bạn không chính xác, bạn có thể mất một phần hoặc toàn bộ vốn đầu tư.
- Phức tạp và cần hiểu biết: Để tham gia chứng khoán phái sinh, bạn cần có kiến thức và hiểu biết về các công cụ và chiến lược phái sinh. Nếu không, có thể dễ dàng gặp khó khăn và gánh chịu các rủi ro không mong muốn.
- Giao dịch phụ thuộc vào thị trường: Chứng khoán phái sinh được giao dịch trên thị trường, và giá trị của chúng sẽ phụ thuộc vào sự biến động của tài sản cơ sở và yếu tố thị trường khác. Thị trường có thể bất ổn và khó đoán trước, gây ra rủi ro cho các giao dịch phái sinh.
Trước khi chơi chứng khoán phái sinh, quan trọng để bạn có kiến thức và hiểu rõ về nó. Nếu bạn mới bắt đầu, hãy tìm hiểu và nắm vững các nguyên tắc và chiến lược phái sinh. Ngoài ra, hãy đặt một mức rủi ro hợp lý và chỉ sử dụng số tiền mà bạn có thể mất. Nếu bạn không tự tin hoặc không có đủ kiến thức, hãy tìm sự tư vấn từ chuyên gia hoặc nhờ sự hỗ trợ từ các chuyên gia đầu tư chứng khoán.
Hãy liên hệ hotline 1900.868644 hoặc gửi thư tư vấn đến email: [email protected] khi có thắc mắc về quy định pháp luật cần giải đáp
