1. Hợp đồng tiền hôn nhân có những đặc điểm gì?
Nghiên cứu về hợp đồng tiền hôn nhân là một phần quan trọng trong lĩnh vực pháp luật và gia đình, nó giúp chúng ta hiểu rõ về cách mà hợp đồng này khác biệt và tương tự với các hợp đồng truyền thống khác. Hợp đồng tiền hôn nhân có những đặc điểm riêng biệt, bắt nguồn từ đặc thù của quan hệ hôn nhân và gia đình.
- Hình thức của hợp đồng là văn bản và phải được công chứng hoặc chứng thực theo quy định pháp luật hoặc theo yêu cầu của vợ và chồng: Điều này đòi hỏi rằng hợp đồng tiền hôn nhân phải được lập thành văn bản, bất kể là tài sản nào được thỏa thuận. Hơn nữa, văn bản này phải được công chứng hoặc chứng thực, tùy thuộc vào quy định của pháp luật tại địa phương. Sự công chứng hoặc chứng thực này đảm bảo tính chính thống và độ tin cậy của hợp đồng, và có thể thực hiện dưới sự chứng kiến của các quan chức có thẩm quyền hoặc trong một buổi lễ đặc biệt.
- Nội dung của hợp đồng là sự thỏa thuận của nam và nữ về các vấn đề liên quan đến tài sản: Hợp đồng tiền hôn nhân thường đề cập đến việc quản lý và phân chia tài sản trong trường hợp ly dị hoặc tàn phá quan hệ hôn nhân. Điều này bao gồm việc xác định rõ tài sản riêng, tài sản chung, và việc quản lý tài sản trong quá trình hôn nhân diễn ra. Hợp đồng có thể bao gồm cả việc xác định trách nhiệm tài chính và phân chia nợ nần.
- Thời điểm giao kết hợp đồng được thực hiện trước khi nam và nữ kết hôn và hợp đồng này chỉ phát sinh hiệu lực khi hai bên được cấp giấy chứng nhận đăng ký kết hôn: Hợp đồng tiền hôn nhân thường được ký kết trước thời điểm lễ kết hôn diễn ra. Tuy nhiên, hợp đồng này chỉ có hiệu lực sau khi cả nam và nữ được cấp giấy chứng nhận đăng ký kết hôn. Điều này đảm bảo rằng hợp đồng không có hiệu lực trước khi quan hệ hôn nhân chính thức được thiết lập.
- Chủ thể của hợp đồng là nam và nữ, đủ điều kiện kết hôn theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình: Chỉ những người đủ điều kiện kết hôn theo quy định của pháp luật có thể ký kết hợp đồng tiền hôn nhân. Điều này đòi hỏi rằng cả nam và nữ phải tuân theo các quy định về tuổi tối thiểu, tình trạng hôn nhân hiện tại (nếu có), và các yêu cầu pháp luật khác.
Tổng cộng, hợp đồng tiền hôn nhân là một công cụ quan trọng trong việc quản lý tài sản và định rõ quyền và trách nhiệm của cả nam và nữ trong mối quan hệ hôn nhân. Điều này giúp đảm bảo tính công bằng và trong sạch trong việc quản lý tài sản và phân chia tài sản trong trường hợp ly dị hoặc tàn phá quan hệ hôn nhân.
2. Hợp đồng tiền hôn nhân gồm những nội dung gì?
Theo pháp luật, các bên thường được phép tự thỏa thuận về nội dung của hợp đồng nói chung, và hợp đồng tiền hôn nhân nói riêng, theo nguyên tắc của pháp luật. Mặc dù điều này mang lại tính linh hoạt và phụ thuộc vào sự đồng thuận của cả hai bên, nhưng đối với một số loại hợp đồng cụ thể, pháp luật đề ra những nội dung bắt buộc cần phải có.
Luật Hôn nhân và Gia đình có quy định về chế độ tài sản của vợ chồng. Khoản 1 của Điều 28 của Luật này quy định vợ chồng có quyền lựa chọn áp dụng chế độ tài sản theo luật định hoặc chế độ tài sản theo thỏa thuận... Điều này nghĩa là vợ chồng có quyền lựa chọn áp dụng chế độ tài sản theo quy định của Luật hoặc chế độ tài sản theo thỏa thuận.
Điều 47 của cùng Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 quy định về thỏa thuận xác lập chế độ tài sản của vợ chồng như sau:
Trong trường hợp hai bên kết hôn lựa chọn chế độ tài sản theo thỏa thuận thì thỏa thuận này phải được lập trước khi kết hôn, bằng hình thức văn bản có công chứng hoặc chứng thực. Chế độ tài sản của vợ chồng theo thỏa thuận được xác lập kể từ ngày đăng ký kết hôn.
Điều này quy định rằng trong trường hợp vợ chồng muốn lựa chọn chế độ tài sản theo thỏa thuận, họ phải lập thỏa thuận này trước khi kết hôn, và thỏa thuận này phải được thực hiện bằng văn bản có công chứng hoặc chứng thực. Chế độ tài sản của vợ chồng theo thỏa thuận có hiệu lực kể từ ngày đăng ký kết hôn.
Điều này có thể được coi là cơ sở pháp lý cho việc xây dựng hợp đồng tiền hôn nhân, tạo cơ hội pháp lý cho các vợ chồng ký kết hợp đồng tiền hôn nhân tại Việt Nam. Khi nam và nữ thỏa thuận với nhau về các vấn đề tài sản trước hôn nhân và thỏa thuận này được thể hiện bằng văn bản có công chứng hoặc chứng thực, điều này có thể được coi là một loại hợp đồng pháp lý.
Theo quy định tại Điều 48 của Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014, để thiết lập một chế độ tài sản dựa trên thỏa thuận, nội dung cơ bản của thỏa thuận về tài sản bao gồm:
- Tài sản được xác định là tài sản chung, tài sản riêng của vợ, chồng: Thỏa thuận cần xác định rõ ràng những tài sản nào thuộc về vợ, tài sản nào thuộc về chồng, và tài sản nào được xem là tài sản chung của họ.
- Quyền, nghĩa vụ của vợ chồng đối với tài sản chung, tài sản riêng và giao dịch có liên quan; tài sản để bảo đảm nhu cầu thiết yếu của gia đình: Thỏa thuận cần đi vào chi tiết về quyền và nghĩa vụ của cả hai vợ chồng đối với các tài sản, bao gồm cả việc quản lý, sử dụng và giao dịch tài sản này. Nó cũng cần xem xét việc tạo ra các tài sản dự phòng để đảm bảo nhu cầu thiết yếu của gia đình.
- Điều kiện, thủ tục và nguyên tắc phân chia tài sản khi chấm dứt chế độ tài sản: Thỏa thuận cần chỉ định rõ quy tắc và quy trình phân chia tài sản khi kết thúc quan hệ hôn nhân, bất kể thông qua ly dị hoặc bất kỳ hình thức chấm dứt nào khác.
- Nội dung khác có liên quan: Thỏa thuận có thể bao gồm những điều khoản khác mà cả hai vợ chồng đồng ý và xem xét là quan trọng trong việc quản lý tài sản và quyền lợi của họ.
Khi thực hiện chế độ tài sản theo thỏa thuận mà phát sinh những vấn đề chưa được vợ chồng thỏa thuận hoặc thỏa thuận không rõ ràng thì áp dụng quy định tại các điều 29, 30, 31 và 32 của Luật này và quy định tương ứng của chế độ tài sản theo luật định. Điều này đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong việc quản lý tài sản và giải quyết các vấn đề liên quan đến tài sản trong trường hợp mà thỏa thuận không đủ chi tiết hoặc không đảm bảo rõ ràng về các khía cạnh cụ thể.
Tóm lại, các quy định trong Điều 48 và các điều luật liên quan đã cho phép vợ chồng tự thỏa thuận về việc quản lý và phân chia tài sản trong hợp đồng tiền hôn nhân. Tuy nhiên, hiện tại, pháp luật Việt Nam chưa quy định về việc thỏa thuận các khía cạnh khác trong hợp đồng tiền hôn nhân, như quyền và nghĩa vụ của vợ chồng trong giai đoạn hôn nhân, con cái chung, con cái riêng, sau khi ly dị hoặc khi một trong hai bên qua đời.
3. Lưu ý khi thực hiện ký kết hợp đồng tiền hôn nhân
Hợp đồng tiền hôn nhân không chỉ áp dụng cho các cặp đôi có tài sản lớn, mà cả những cặp đôi chưa có tài sản cũng có thể lập hợp đồng này. Lý do là bởi dù ban đầu không có nhiều tài sản, thời gian và cuộc sống hôn nhân có thể dẫn đến tích lũy thêm tài sản sau này. Việc lập hợp đồng tiền hôn nhân ngay từ đầu có thể giúp dự đoán và quản lý tài sản trong tương lai.
Hơn nữa, hợp đồng tiền hôn nhân cũng giúp bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người thứ ba, tức những người liên quan đến chế độ tài sản của vợ chồng. Khi vợ chồng tham gia vào các giao dịch dân sự với bên thứ ba, như mua bán, tặng quà hoặc cầm cố tài sản, có sự tồn tại của hợp đồng tiền hôn nhân với các quy định rõ ràng và cụ thể về tài sản của vợ chồng, người thứ ba có thể đánh giá được mức độ rủi ro trong giao dịch này. Điều này giúp họ quyết định tham gia hoạt động mua bán hoặc cầm cố tài sản mà không phải lo lắng về các tranh chấp tài sản giữa vợ chồng sau này.
Hợp đồng tiền hôn nhân về tài sản không chỉ mang tính cá nhân mà còn giúp duy trì tính minh bạch và công bằng trong các giao dịch tài sản, bảo vệ quyền và lợi ích của tất cả các bên liên quan đến chế độ tài sản của vợ chồng trong quá trình hôn nhân và sau này.
Mọi thắc mắc quý khách hàng xin vui lòng gửi về số Hotline 1900.868644 hoặc địa chỉ email [email protected] để được giải đáp. Trân trọng!
