1. Chỉ tham gia bảo hiểm y tế không tham gia bảo hiểm xã hội có được hay không?
Căn cư dựa theo quy định tại khoản 1 Điều 168 Bộ luật Lao động 2019 có quy định về tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp.
Người sử dụng lao động, người lao động phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp; người lao động được hưởng các chế độ theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp. Khuyến khích người sử dụng lao động, người lao động tham gia các hình thức bảo hiểm khác đối với người lao động. Điều này là một phần quan trọng của chính sách lao động và bảo hiểm xã hội trong nhiều quốc gia. Việc bắt buộc người sử dụng lao động và người lao động tham gia các chương trình bảo hiểm như bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp giúp đảm bảo rằng mọi người có đủ bảo vệ tài chính trong trường hợp khó khăn, bệnh tật, hoặc thất nghiệp. Các chế độ bảo hiểm này thường cung cấp các lợi ích như trợ cấp khi mất việc làm, chi phí y tế, và hỗ trợ tài chính khi người lao động gặp khó khăn do mất khả năng lao động. Điều này không chỉ bảo vệ quyền lợi của người lao động mà còn giúp duy trì ổn định kinh tế cho toàn xã hội. Ngoài ra, việc khuyến khích người lao động và người sử dụng tham gia các hình thức bảo hiểm khác cũng có thể giúp tăng cường an toàn tài chính. Các chương trình bảo hiểm như bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm tai nạn, hay các sản phẩm bảo hiểm khác có thể cung cấp bảo vệ linh hoạt cho cá nhân trong nhiều tình huống khác nhau. Chính sách này giúp xây dựng một hệ thống bảo hiểm mạnh mẽ và bền vững, đồng thời đảm bảo quyền lợi và an sinh xã hội cho cộng đồng lao động.
Theo đó thì người lao động có quyền và nghĩa vụ tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp
Ngoài ra thì căn cứ dựa theo quy định tại khoản 1 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014có quy định cụ thể về đối tượng tham gia bảo hiểm bắt buộc theo đó thì người lao động làm việc từ đủ 01 tháng trở lên phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc. Bên cạnh đó thì Luật Bảo hiểm y tế 2008 cũng quy định về đối tượng tham gia bảo hiểm y tế, theo đó thì đối tượng tham gia bảo hiểm y tế bao gồm các người lao động làm việc theo hợp đồng từ đủ 3 tháng trở lên.
Như vậy thì khi giao kết hợp đồng lao động từ 03 tháng trở lên sẽ bắt buộc phải đóng cả bảo hiểm xã hội và cả bảo hiểm y tế theo quy định của pháp luật.
2. Quy định về căn cứ đóng bảo hiểm y tế dựa vào tiền lương, tiền công, tiền trợ cấp
Căn cứ dựa theo quy định tại Điều 14 của Luật Bảo hiểm y tế 2008 có quy định cụ thể như sau về căn cứ đóng bảo hiểm y tế dựa vào tiền công, tiền lương, tiền trợ cấp như sau:
Người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định: Cơ sở đóng bảo hiểm y tế là tiền lương tháng theo ngạch bậc, cấp quân hàm và các khoản phụ cấp chức vụ, phụ cấp thâm niên vượt khung, phụ cấp thâm niên nghề (nếu có). Điều này giúp đảm bảo rằng người lao động thuộc đối tượng này đóng bảo hiểm y tế dựa trên toàn bộ các khoản thu nhập và các yếu tố khác liên quan đến công việc và vị thế xã hội của họ.
Người lao động hưởng tiền lương, tiền công theo quy định của người sử dụng lao động: Cơ sở đóng bảo hiểm y tế là tiền lương, tiền công tháng được ghi trong hợp đồng lao động. Theo đó thì theo quy định của Điều 14 của Luật Bảo hiểm y tế năm 2008 (đã được sửa đổi bởi khoản 8 của Điều 1 Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi năm 2014), người lao động hưởng tiền lương, tiền công theo quy định của người sử dụng lao động, cơ sở đóng bảo hiểm y tế là tiền lương, tiền công tháng được ghi trong hợp đồng lao động. Điều này có nghĩa là số tiền được tính làm cơ sở để đóng bảo hiểm y tế là số tiền lương hoặc tiền công mà người lao động nhận được theo thỏa thuận trong hợp đồng lao động hàng tháng. Điều này nhằm đảm bảo tính chính xác và minh bạch trong việc xác định cơ sở đóng bảo hiểm y tế cho người lao động này.
Người hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động, trợ cấp thất nghiệp hằng tháng: Cơ sở đóng bảo hiểm y tế là tiền lương hưu, trợ cấp mất sức lao động, trợ cấp thất nghiệp hằng tháng. Điều này có nghĩa là số tiền được tính làm cơ sở để đóng bảo hiểm y tế cho những người này là số tiền họ nhận được hàng tháng từ lương hưu, trợ cấp mất sức lao động, hoặc trợ cấp thất nghiệp. Điều này nhằm đảm bảo rằng người hưởng các loại trợ cấp này cũng đóng bảo hiểm y tế, góp phần vào hệ thống bảo hiểm y tế chung.
Các đối tượng khác: Cơ sở đóng bảo hiểm y tế là mức lương cơ sở.
Mức tiền lương tháng tối đa để tính số tiền đóng bảo hiểm y tế: Mức lương tháng tối đa để tính số tiền đóng bảo hiểm y tế là 20 lần mức lương cơ sở. Điều này có nghĩa là người lao động, bất kỳ đối tượng nào có cơ sở đóng bảo hiểm y tế là tiền lương (hoặc các khoản tương đương) không được tính dựa trên mức lương cao hơn 20 lần mức lương cơ sở. Giới hạn này được áp dụng để đảm bảo tính công bằng và tránh những đóng góp quá mức đối với những khoản thu nhập cao.
Điều này giúp xác định mức cơ sở đóng bảo hiểm y tế cho mỗi đối tượng, đồng thời hạn chế mức tiền lương tháng tối đa được sử dụng để tính số tiền đóng bảo hiểm y tế. Điều này nhằm đảm bảo tính công bằng và bền vững của hệ thống bảo hiểm y tế.
3. Nếu như người lao động không tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc thì bị xử lý thế nào?
Theo quy định tại khoản 1 Điều 39 của Nghị định 12/2022/NĐ-CP, đối với vi phạm quy định về đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc và bảo hiểm thất nghiệp, có các quy định phạt cụ thể như sau:
Phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng: Đối với người lao động có hành vi thỏa thuận với người sử dụng lao động không tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp, tham gia không đúng đối tượng hoặc tham gia không đúng mức quy định.
Điều này nhấn mạnh việc trừng phạt đối với hành vi không tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc và bảo hiểm thất nghiệp, nhằm đảm bảo tính bền vững và hiệu quả của hệ thống bảo hiểm xã hội, cũng như bảo vệ quyền lợi và an sinh xã hội cho người lao động.
Đảm bảo tính bền vững của hệ thống bảo hiểm xã hội: Việc tất cả người lao động tham gia đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc giúp tăng cường nguồn lực tài chính cho hệ thống bảo hiểm xã hội, đồng thời giảm thiểu rủi ro đối với sự cân đối và bền vững của hệ thống này.
Tăng hiệu quả của hệ thống bảo hiểm xã hội: Sự đồng đều trong việc đóng bảo hiểm giúp hệ thống hoạt động hiệu quả hơn, giảm thiểu các khuyết điểm trong việc cung cấp các quyền lợi và trợ cấp.
Bảo vệ quyền lợi và an sinh xã hội cho người lao động: Việc đảm bảo tất cả người lao động tham gia đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc giúp đảm bảo rằng mọi người đều được hưởng các quyền lợi và an sinh xã hội khi cần thiết, bao gồm bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp.
Như vậy, biện pháp trừng phạt không chỉ là một biện pháp pháp lý mà còn là một công cụ quan trọng để đảm bảo tính công bằng, hiệu quả và bền vững của hệ thống bảo hiểm xã hội.
Nếu như các bạn còn có những thắc mắc vui lòng liên hệ với chúng tôi thông qua số điện thoại tổng đài 1900.868644 hoặc [email protected] để được giải đáp thêm nhiều thông tin hữu ích hơn nữa về bảo hiểm xã hội cũng như bảo hiểm y tế.
