1. Quy định mới về nguyên tắc bồi thường, hỗ trợ khi thu hồi đất
Nguyên tắc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất là một quy trình phức tạp và cần phải tuân thủ nhiều nguyên tắc và quy định chi tiết. Điều 91 của Luật Đất đai 2024 đã cung cấp một khung pháp lý chi tiết để đảm bảo rằng quá trình này diễn ra một cách công bằng và minh bạch.
Một số điểm quan trọng của nguyên tắc này bao gồm:
- Bảo đảm tính dân chủ và công bằng: Quy trình bồi thường, hỗ trợ, tái định cư phải được thực hiện trong bối cảnh dân chủ và công bằng, đảm bảo quyền lợi của tất cả các bên liên quan và tuân thủ chặt chẽ các quy định pháp luật.
- Việc bồi thường về đất được thực hiện bằng việc giao đất có cùng mục đích sử dụng với loại đất thu hồi, trường hợp không có đất để bồi thường thì được bồi thường bằng tiền theo giá đất cụ thể của loại đất thu hồi do Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền quyết định tại thời điểm phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Trường hợp người có đất thu hồi được bồi thường bằng đất, bằng nhà ở mà có nhu cầu được bồi thường bằng tiền thì được bồi thường bằng tiền theo nguyện vọng đã đăng ký khi lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Trường hợp người có đất thu hồi nếu có nhu cầu và địa phương có điều kiện về quỹ đất, quỹ nhà ở thì được xem xét bồi thường bằng đất khác mục đích sử dụng với loại đất thu hồi hoặc bằng nhà ở.
- Chủ sở hữu tài sản theo quy định của pháp luật dân sự mà bị thiệt hại về tài sản thì được bồi thường thiệt hại; chủ cơ sở sản xuất, kinh doanh phải ngừng sản xuất, kinh doanh do Nhà nước thu hồi đất thì được xem xét hỗ trợ.
- Nhà nước có trách nhiệm hỗ trợ cho người có đất thu hồi, chủ sở hữu tài sản để tạo điều kiện cho người có đất thu hồi, chủ sở hữu tài sản có việc làm, có thu nhập, ổn định đời sống, sản xuất.
- Khu tái định cư phải hoàn thiện các điều kiện về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội đồng bộ theo quy hoạch chi tiết được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt; đồng thời phải phù hợp với truyền thống văn hóa, phong tục, tập quán của cộng đồng dân cư nơi có đất thu hồi. Khu tái định cư có thể bố trí cho một hoặc nhiều dự án.
- Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, Ủy ban nhân dân cấp huyện có trách nhiệm tổ chức lập và thực hiện dự án tái định cư để bảo đảm chủ động trong việc bố trí tái định cư cho người có đất thu hồi. Việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và việc bố trí tái định cư phải được hoàn thành trước khi có quyết định thu hồi đất.
- Khi Nhà nước thu hồi đất theo quy định tại Điều 78 và Điều 79 Luật Đất đai 2024 mà phần diện tích còn lại của thửa đất sau khi thu hồi nhỏ hơn diện tích tối thiểu theo quy định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh về diện tích tối thiểu tại khoản 2 Điều 220 Luật Đất đai 2024, nếu người sử dụng đất đồng ý thu hồi đất thì Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền quyết định thu hồi đất và thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ, quản lý diện tích đất này theo quy định của pháp luật.
Kinh phí bồi thường, hỗ trợ trong trường hợp thu hồi đất quy định trên được tính vào kinh phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của dự án đầu tư.
Như vậy, trên đây là một số nguyên tắc khi bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất
2. Từ 2025, có cơ chế thưởng đố với người có đất thu hồi mà bàn giao trước thời hạn
Theo quy định mới trong Khoản 7 của Điều 113 Luật Đất đai 2024, người sử dụng đất ở bị thu hồi để thực hiện các dự án đầu tư xây dựng khu đô thị sẽ được bồi thường bằng đất ở hoặc nhà ở tại chỗ. Điều này đồng nghĩa với việc họ sẽ không phải chuyển đến nơi ở mới mà tiếp tục ở lại tại vị trí hiện tại. Trong thời gian chờ đợi để được bố trí tái định cư, họ có thể được sắp xếp vào nhà ở tạm hoặc nhận được hỗ trợ tiền thuê nhà ở. Thời gian và mức độ hỗ trợ cụ thể sẽ được quy định bởi Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, điều này giúp phù hợp với tình hình cụ thể tại địa phương.
Trong trường hợp đất ở bị thu hồi để phục vụ các mục đích khác, như phát triển hạ tầng hay dự án công cộng, người sử dụng đất sẽ vẫn được bồi thường bằng đất ở hoặc nhà ở tại chỗ, miễn là tại khu vực thu hồi đất có sẵn quỹ đất hoặc nhà tái định cư. Điều đáng chú ý là ưu tiên vị trí thuận lợi sẽ được đưa ra cho các hộ gia đình và cá nhân sử dụng đất ở kết hợp với hoạt động kinh doanh dịch vụ. Hơn nữa, người có đất thu hồi và có đóng góp cách mạng sẽ được ưu tiên trong quy trình bồi thường và tái định cư.
Đặc biệt, có một cơ chế thưởng đặc biệt dành cho những người sở hữu đất thu hồi nếu họ đồng ý bàn giao mặt bằng trước thời hạn. Cơ chế này sẽ được thiết lập và quản lý bởi Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, với mục đích khuyến khích sự hợp tác và sự chủ động từ phía các bên liên quan.
Tóm lại, việc thiết lập cơ chế thưởng này không chỉ làm nổi bật sự công bằng và minh bạch trong quá trình thu hồi đất mà còn thúc đẩy sự hợp tác và tích cực từ các cộng đồng và các chủ thể liên quan. Điều này góp phần tạo ra một môi trường phát triển bền vững và hòa bình trong xã hộ
3. Quy định mới về ưu tiên vị trí tái định cư thuận lợi cho người có đất ở kết hợp kinh doanh dịch vụ
Quy định mới được đề xuất trong Khoản 7 của Điều 111 Luật Đất đai 2024 đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc đảm bảo rằng việc tái định cư được thực hiện một cách công bằng và đáp ứng các nhu cầu cụ thể của cộng đồng dân cư. Theo đó, một trong những điểm nổi bật của quy định mới này là sự ưu tiên vị trí tái định cư thuận lợi cho những người sử dụng đất ở kết hợp với hoạt động kinh doanh dịch vụ. Điều này có ý nghĩa rằng từ ngày 01/01/2025, những người đang sử dụng đất để kinh doanh dịch vụ và đất của họ bị thu hồi sẽ được ưu tiên chọn vị trí tái định cư tại những khu vực thuận lợi nhất.
Theo khoản 2 của Điều 110 Luật Đất đai 2024, các khu tái định cư phải đảm bảo một loạt các điều kiện cụ thể để đảm bảo sự phát triển bền vững và cải thiện chất lượng cuộc sống cho những người dân chuyển đổi. Trong đó, hạ tầng kỹ thuật được coi là một yếu tố then chốt, đòi hỏi phải đạt tiêu chuẩn cao về hạ tầng giao thông, điện, nước, thông tin liên lạc và xử lý môi trường. Điều này đảm bảo rằng cư dân mới có thể tiếp cận các dịch vụ cơ bản và giao thông thuận tiện để liên kết với cộng đồng lân cận.
Ngoài ra, hạ tầng xã hội cũng được đặt ra để đáp ứng các nhu cầu văn hóa, giáo dục, y tế, thể thao, thương mại và giải trí của cư dân mới. Điều này bao gồm cung cấp các tiện ích như trường học, bệnh viện, chợ, cơ sở văn hóa và thể thao, tạo điều kiện cho cuộc sống xã hội đa dạng và phong phú.
Một điểm quan trọng nữa trong việc tái định cư là sự phù hợp với phong tục, tập quán và điều kiện của từng vùng, miền. Điều này đảm bảo rằng các khu tái định cư không chỉ là một nơi ở mới mà còn là một môi trường sống phản ánh và tôn trọng văn hóa địa phương, giúp cư dân cảm thấy thoải mái và hòa nhập vào cộng đồng mới một cách nhanh chóng và dễ dàng hơn.
Tóm lại, việc ưu tiên vị trí tái định cư thuận lợi cho những người sử dụng đất ở kết hợp với hoạt động kinh doanh dịch vụ, cùng với việc đảm bảo các tiêu chuẩn về hạ tầng kỹ thuật và xã hội, là một bước quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển đồng đều và bền vững trong các khu vực tái định cư. Điều này mang lại lợi ích lâu dài cho cả cộng đồng và những người dân được tái định cư, tạo nên một môi trường sống tốt đẹp và phát triển cho tương lai
Liên hệ đến hotline 1900.868644 hoặc email: [email protected] để được tư vấn
