Đến tuổi nghỉ hưu có được tham gia BHXH tự nguyện hay không?

Bảo hiểm xã hội tự nguyện là loại hình bảo hiểm xã hội do Nhà nước tổ chức mà người tham gia bảo hiểm được quyền lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với tài chính và thu nhập của mình. Vậy khi NLĐ đến tuổi nghỉ hưu có được tham gia BHXH tự nguyện hay không?

1. Có giới hạn độ tuổi tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện hay không?

Tại khoản 1 và khoản 4 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, quy định rõ về đối tượng áp dụng và người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện. Theo đó, người lao động là công dân Việt Nam thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc được xác định rộng rãi, bao gồm nhiều đối tượng đặc biệt khác nhau.

Trước hết, nhóm người lao động bắt buộc tham gia bảo hiểm xã hội bao gồm những người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn, cũng như hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ 03 tháng đến dưới 12 tháng. Điều đặc biệt là cả hợp đồng lao động ký kết giữa người sử dụng lao động với người đại diện theo pháp luật của người dưới 15 tuổi cũng được xem xét là đối tượng bắt buộc tham gia.

Ngoài ra, danh sách mở rộng đến cán bộ, công chức, viên chức; công nhân quốc phòng, công nhân công an, người làm công tác khác trong tổ chức cơ yếu; sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân; hạ sĩ quan, chiến sĩ quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân phục vụ có thời hạn; học viên quân đội, công an, cơ yếu đang theo học được hưởng sinh hoạt phí; người đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng quy định tại Luật người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng; người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã có hưởng tiền lương; người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn.

Đối với người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, quy định tại khoản 4 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 rõ ràng chỉ áp dụng cho công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng quy định tại khoản 1. Điều này đặt ra một tùy chọn hợp pháp cho những người muốn tham gia bảo hiểm xã hội mà không bị buộc bởi các điều kiện cụ thể như đối tượng bắt buộc.

Theo quy định, đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện là những công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng bắt buộc tham gia bảo hiểm xã hội. Một điểm đáng chú ý là pháp luật không đặt ra hạn chế về độ tuổi tối đa cho việc tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện. Điều này mang lại sự linh hoạt và lựa chọn cho người dân, kích thích ý thức cá nhân về quản lý tài chính và bảo vệ an sinh.

Quy định không giới hạn độ tuổi tối đa làm cho bảo hiểm xã hội tự nguyện trở thành một phương tiện an sinh linh hoạt và có thể thích ứng với các giai đoạn khác nhau của cuộc sống. Điều này tạo điều kiện cho người già, người nghỉ hưu hoặc những người ở giai đoạn cuộc sống cụ thể có thể tham gia và hưởng các chính sách bảo hiểm một cách dễ dàng và thuận tiện.

Việc không áp đặt hạn chế về độ tuổi tối đa cũng thể hiện tinh thần của pháp luật trong việc khuyến khích mọi công dân tham gia vào hệ thống bảo hiểm xã hội tự nguyện nhằm đảm bảo sự chăm sóc và hỗ trợ cho tất cả các thành viên trong cộng đồng, đồng thời tạo ra một môi trường an sinh toàn diện và bền vững.

 

2. Khi đã đến tuổi nghỉ hưu có được tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện hay không?

Theo quy định tại khoản 2 Điều 9 Nghị định 134/2015/NĐ-CP, việc đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện đối với những người đã đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định nhưng còn thiếu thời gian đóng bảo hiểm xã hội trên 10 năm được thực hiện theo một số phương thức cụ thể.

Trong trường hợp người lao động đã đủ tuổi nghỉ hưu nhưng không đủ số năm đóng bảo hiểm xã hội để nhận lương hưu, có thể lựa chọn phương thức đóng một lần cho những năm còn thiếu. Điều này cho phép người lao động tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện theo một trong các phương thức được quy định tại các Điểm a, b, c, d và đ Khoản 1 Điều 9 Nghị định trên. Bằng cách này, người lao động có thể đảm bảo đủ thời gian đóng bảo hiểm xã hội để hưởng lương hưu theo quy định tại Điểm e Khoản 1 Điều 9 Nghị định.

Quy định này mang lại sự linh hoạt và hỗ trợ cho những người đã đủ tuổi nghỉ hưu nhưng muốn bổ sung thời gian đóng bảo hiểm xã hội để tăng cường chế độ an sinh của mình. Đồng thời, nó cũng giúp bảo đảm rằng họ sẽ nhận được chế độ lương hưu đầy đủ theo quy định khi đủ điều kiện.

 

3. Phương thức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện hiện nay như thế nào?

Theo quy định của Khoản 2 Điều 87 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 và hướng dẫn của Điều 9 Nghị định 134/2015/NĐ-CP, người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện có quyền lựa chọn giữa nhiều phương thức đóng để đóng góp vào quỹ hưu trí và tử tuất. Cụ thể, các phương thức đóng bao gồm:

- Đóng hằng tháng: Người tham gia có thể chọn phương thức này để đóng góp mỗi tháng vào quỹ hưu trí và tử tuất.

- Đóng 03 tháng một lần: Là lựa chọn đóng góp qua mỗi quý.

- Đóng 06 tháng một lần: Phương thức đóng góp hàng nửa năm.

- Đóng 12 tháng một lần: Là cách đóng góp hàng năm.

- Đóng một lần cho nhiều năm về sau nhưng không quá 5 năm một lần: Người tham gia có thể chọn đóng góp một lần cho một khoảng thời gian dài nhất định.

- Đóng một lần cho những năm còn thiếu đối với người đủ điều kiện về tuổi để hưởng lương hưu: Trường hợp người đã đủ tuổi nghỉ hưu nhưng còn thiếu thời gian đóng bảo hiểm xã hội, có thể chọn đóng góp một lần để đảm bảo đủ thời gian để hưởng lương hưu.

Điều này mang lại sự linh hoạt và lựa chọn đa dạng cho người tham gia, giúp họ điều chỉnh phương thức đóng phù hợp với tình hình tài chính và nhu cầu cá nhân. Đồng thời, quy định cũng chú trọng đến việc tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện cho những người đã đủ tuổi nghỉ hưu nhưng còn thiếu thời gian đóng bảo hiểm, nhằm tối ưu hóa quyền lợi hưởng lương hưu của họ.

 

4. Quy định về thủ tục để hưởng lương hưu khi tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện như thế nào?

Theo quy định tại Điều 6 của Quy trình giải quyết các chế độ BHXH, chi trả các chế độ BHXH, BHTN theo Quyết định 166/QĐ-BHXH 2019, việc hưởng lương hưu sau khi tham gia BHXH tự nguyện đòi hỏi việc chuẩn bị một hồ sơ đầy đủ và theo quy định. Dưới đây là các giấy tờ cần thiết mà người lao động bạn cần chuẩn bị:

- Sổ BHXH: Đây là bằng chứng quan trọng để chứng minh việc tham gia BHXH tự nguyện.

- Đơn đề nghị theo mẫu số 14-HSB: Đơn này sẽ là yêu cầu chính của người lao động để hưởng lương hưu. Việc điền đơn đúng mẫu và đầy đủ thông tin là rất quan trọng.

- Biên bản giám định mức suy giảm khả năng lao động: Đây là một yếu tố quan trọng, đặc biệt nếu người lao đồng nghỉ hưu do suy giảm khả năng lao động. Biên bản này cần được lập bởi Hội đồng giám định y khoa và nếu đã có biên bản giám định từ trước (để hưởng các chính sách khác), có thể thay thế bằng bản sao.

Hồ sơ hoàn chỉnh và đầy đủ này sau đó cần được nộp tới cơ quan Bảo hiểm xã hội cấp huyện nơi người lao động đang cư trú. Trong quá trình nộp hồ sơ, người lao động cần xuất trình chứng minh nhân dân/căn cước công dân và sổ hộ khẩu/sổ tạm trú để xác minh thông tin. Việc này giúp đảm bảo rằng quá trình xử lý hồ sơ diễn ra thuận lợi và chính xác theo quy định pháp luật.

Trên đây là toàn bộ nội dung bài viết của Luật Hòa Nhựt về nội dung: Đến tuổi nghỉ hưu có được tham gia BHXH tự nguyện hay không?. Luật Hòa Nhựt xin tiếp nhận yêu cầu tư vấn của quý khách hàng thông qua số hotline: 1900.868644 hoặc email: [email protected]. Xin trân trọng cảm ơn quý bạn đọc đã quan tâm theo dõi!