1. Quy định pháp luật về truy thu thuế thu nhập cá nhân
Truy thu thuế thu nhập cá nhân là hoạt động của cơ quan thuế khi tiến hành thu các khoản thuế thu nhập cá nhân mà người nộp thuế có nghĩa vụ thực hiện nhưng chậm trễ do lỗi cố ý hoặc vô ý được quy định cụ thể tại khoản 3 Điều 17 Luật Quản lý thuế 2019. Một số hành vi sẽ bị truy thu thuế như sau:
- Việc kê khai thu nhập và không thực hiện nghĩa vụ thuế
- Không báo cáo tất cả thu nhập kiếm được trong năm tính thuế
- Bỏ qua việc khai thuế trong năm tính thuế nhất định
Pháp luật phải đặt ra những quy định về việc truy thu thuế để nhằm xử lý những trường hợp trốn thuế thu nhập cá nhân hiện nay để ngăn chặn những hành vi trốn thuế, đảm bảo nguồn ngân sách nhà nước. Ngoài ra việc truy thu thuế còn đảm bảo sự công bằng và phát triển của xã hội.
Tuy nhiên, nhà nước cũng có những chính sách nhân đạo trong trường hợp người lao động đang thực sự gặp phải các khủng hoảng tài chính, không đủ điều kiện để thanh toán khoản tiền thuế cho nhà nước đúng quy định. Tùy trường hợp cụ thể, cơ quan thuế sẽ có những chế tài nhất định trên tinh thần hỗ trợ người nộp thuế để giúp họ gia hạn khoản thuế với thời gian lựa chọn. Điều này làm tăng thêm nhiều sự lựa chọn cho người nộp thuế và giúp họ tránh được những cáo buộc hình sự. Hiện nay việc trốn thuế là một tình trạng phổ biến trong nền kinh tế Việt Nam nói riêng cũng như trong toàn nền kinh tế nói chung. Chính vì vậy, cơ quan Nhà nước cần tăng cường thực hiện công tác kiểm tra, giám sát, đôn đốc các cá nhân hoàn thành tốt nghĩa vụ thuế của mình đối với nhà nước.
2. Mức truy thu thuế thu nhập cá nhân là bao nhiêu năm 2023?
Mức thuế thu nhập cá nhân là mức thuế suất được áp dụng theo quy định pháp luật để tính mức thuế mà mỗi cá nhân phải đóng. Cụ thể tạiĐiều 22, Điều 23 Luật Thuế thu nhập cá nhân năm 2007 thì biểu thuế được tồn tại dưới hai hình thức, biểu thuế lũy tiến từng phần và biểu thuế toàn phần. Vậy nên có hai phương pháp tính mức thuế thu nhập cá nhân.
Đối với biểu thuế lũy tiến từng phần áp dụng với những thu nhập tính thuế từ hoạt động kinh doanh, tiền lương, tiền công sau khi đã lược bỏ đi các khoản đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp và các khoản giảm trừ khác.
Bậc | Phần thu nhập tính thuế theo năm | Phần thu nhập tính thuế theo tháng | Thuế suất |
1 | Đến 60 triệu đồng | Đến 05 triệu đồng | 5% |
2 | Trên 60 - 120 triệu đồng | Trên 05 - 10 triệu đồng | 10% |
3 | Trên 120 - 216 triệu đồng | Trên 10 - 18 triệu đồng | 15% |
4 | Trên 216 - 384 triệu đồng | Trên 18 - 32 triệu đồng | 20% |
5 | Trên 384 - 624 triệu đồng | Trên 32 - 52 triệu đồng | 25% |
6 | Trên 624 - 960 triệu đồng | Trên 52 - 80 triệu đồng | 30% |
7 | Trên 960 triệu đồng | Trên 80 triệu đồng | 35% |
Ta có phương pháp rút gọn dùng để tính thuế suất áp dụng trong tính thuế thu nhập cá nhân:
Bậc | Thu nhập tính thuế (triệu đồng - tr)/ tháng | Thuế suất | Tính số thuế phải nộp | |
Cách 1 | Cách 2 | |||
1 | Đến 5 triệu | 5% | 0 triệu + 5% thu nhập tính thuế | 5% thu nhập tính thuế |
2 | Trên 05 đến 10 triệu | 10% | 0,25 triệu + 10% Thu nhập cá nhân trên 5 triệu | 10% thu nhập tính thuế - 0,25 triệu đồng |
3 | Trên 10 đến 18 triệu | 15% | 0,75 triệu + 15% Thu nhập tính thuế trên 10 triệu đồng | 15 % thu nhập tính thuế - 0,75 triệu |
4 | Trên 18 đến 32 triệu | 20 % | 1,95 triệu + 20% Thu nhập tính thuế trên 18 triệu | 20% thu nhập tính thuế - 1,65 triệu |
5 | Trên 32 đến 52 triệu | 25% | 4,75 triệu + 25% Thu nhập tính thuế trên 32 triệu | 25% thu nhập tính thuế- 3,25 triệu |
6 | Trên 52 đến 80 triệu | 30% | 9,75 triệu + 30% thu nhập tính thuế trên 52 triệu | 30% thu nhập tính thuế - 5,85 triệu |
7 | Trên 80 triệu | 35% | 18,15 triệu + 35% thu nhập tính thuế trên 80 triệu | 35% thu nhập tính thuế - 9,85 triệu |
Ngoài ra còn có biểu thế toàn phần được áp dụng cho các thu nhập tính thuế từ đầu tư vốn, chuyển nhượng vốn hoặc bất động sản, trúng thưởng, tiền bản quyền, nhượng quyền thương mại, nhận thừa kế, quà tặng. Cụ thể được quy định như sau:
Thu nhập tính thuế | Thuế suất |
Từ đầu tư vốn | 5% |
Từ bản quyền, nhượng quyền thương mại | 5% |
Từ trúng thưởng | 10% |
Từ thừa kế, quà tặng | 10% |
Từ chuyển nhượng vốn | 20% |
Từ chuyển nhượng chứng khoán | 0,1% |
Từ chuyển nhượng bất động sản | 2% |
Căn cứ theo Điều 17 Nghị định 125/2020/NĐ-CP quy định mức truy thu thuế tùy vào hành vi vi phạm cụ thể như sau:
Phạt tiền 1 lần số thuế trốn đối với người nộp thuế có từ một tình tiết giảm nhẹ trở lên thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:
- Không thực hiện các hoạt động nộp hồ sơ đăng ký thuế, nộp hồ sơ khai thuế hoặc nộp hồ sơ khai thuế sau 90 ngày kể từ ngày hết thời hạn hoặc kể từ ngày hết thời hạn gia hạn. Trừ những trường hợp được pháp luật quy định.
- Không ghi chép trong sổ kế toán các khoản thu liên quan đến xác định số tiền thuế phải nộp, không khai, khai sai dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp hoặc tăng số tiền thuế được hoàn, miễn giảm thuế trừ những trường hợp được pháp luật quy định.
- Không lập hóa đơn khi bán hàng hóa, dịch vụ, trừ trường hợp người nộp thuế đã khai thuế đối với giá trị hàng hóa, dịch vụ đã bán, đã cung ứng vào kỳ tính thuế tương ứng. Lập hóa đơn bán hàng hóa, dịch vụ sai về số lượng, giá trị hàng hóa, dịch vụ để khai thuế thấp hơn thực tế và bị phát hiện sau thời hạn nộp hồ sơ khai thuế.
- Sử dụng hóa đơn không hợp pháp; sử dụng không hợp pháp hóa đơn để khai thuế làm giảm số thuế phải nộp hoặc tăng số tiền thuế được hoàn, được miễn, giảm.
- Sử dụng chứng từ không hợp pháp; sử dụng không hợp pháp chứng từ, tài liệu không phản ánh đúng bản chất giao dịch hoặc giá trị giao dịch thực tế để xác định sai số tiền thuế phải nộp, miễn, giảm hay số tiền thuế được hoàn. Lập thủ tục, hồ sơ hủy vật tư, hàng hóa không đúng thực tế làm giảm số thuế phải nộp hoặc làm tăng số thuế được hoàn, được miễn, được giảm.
- Sử dụng hàng hóa thuộc đối tượng không chịu thuế, miễn thuế không đúng mục đích sử dụng mà không khai báo với cơ quan thuế.
- Có hoạt động kinh doanh trong thời gian xin ngừng, tạm ngừng hoạt động kinh doanh nhưng không thông báo với cơ quan thuế.
Ngoài ra nếu người nộp thuế thực hiện một trong các hành vi vi phạm nêu trên mà không có tình tiết tăng nặng hay giảm nhẹ thù phạt tiền gấp 1,5 lần số tiền trốn thuế.
Người nộp thuế thực hiện một trong các hành vi vi phạm nêu trên mà có tình tiết tăng nặng thù phạt tiền 2 lần số thuế trốn.
Người nộp thuế thực hiện một trong các hành vi vi phạm nêu trên và có hai tình tiết tăng nặng thì gấp 2,5 lần tiền thuế trốn
Người nộp thuế thực hiện các hành vi vi phạm nêu trên và có ba tình tiết tăng nặng trở lên thì phạt tiền 3 lần số tiền thuế trốn.
3. Những khoản thu nhập được miễn thuế thu nhập cá nhân
Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản giữa:
- Vợ với chồng
- Cha đẻ, mẹ đẻ với con đẻ
- Cha nuôi, mẹ nuôi với con nuôi
- Cha chồng, mẹ chồng với con dâu
- Cha vợ, mẹ vợ với con rể
- Ông nội, bà nội với cháu nội
- Ông ngoại, bà ngoại với cháu ngoại
- Anh, chị em ruột với nhau.
Thu nhập từ chuyển nhượng nhà ở, đất ở trong trường hợp chỉ có 1 nhà hoặc đất để ở duy nhất
Thu nhập từ quyền sử dụng đất do Nhà nước giao
Thu nhập từ việc thừa kế, nhận quà tặng là bất động sản giữa:
- Vợ và chồng
- Cha đẻ, mẹ đẻ và con đẻ
- Cha nuôi, mẹ nuôi - con nuôi
- Cha chồng, mẹ chồng - con dâu
- Cha vợ, mẹ vợ - con rể
- Ông nội, bà nội - cháu nội
- Ông ngoại, bà ngoại - cháu ngoại
- Anh, chị, em ruột
Thu nhập trực tiếp từ hoạt động sản xuất nông lâm ngư nghiệp
Thu nhập từ việc chuyển đổi đất nông nghiệp
Thu nhập từ lãi tiền gửi tại tổ chức tín dụng hoặc hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
Thu nhập từ nguồn kiều hối
Thu nhập là tiền lương làm việc ban đêm, làm thêm giờ được trả cao hơn so với tiền lương làm việc ban ngày hoặc làm trong giờ theo quy định của luật lao động.
Khoản tiền lương hưu của cá nhân do Bảo hiểm xã hội chi trả
Thu nhập từ học bổng của cá nhân
Thu nhập từ các khoản bồi thường theo quy định pháp luật
Thu nhập từ quỹ từ thiện theo quy định pháp luật
Thu nhập từ nguồn viện trợ nhân đạo nước ngoài
Thu nhập của thuyền viên, chủ tàu, người sử dụng tàu, người làm việc trên tàu
Mọi thắc mắc quý khách hàng xin vui lòng gửi về số Hotline 1900.868644 hoặc địa chỉ email [email protected] để được giải đáp. Trân trọng!