Nhà đầu tư và chủ đầu tư đều có ảnh hưởng quan trọng đến quá trình kinh doanh và tài chính. Nhưng trong thực tế, các khái niệm này đã được sử dụng đôi khi không chính xác hoặc lẫn lộn. Để hiểu rõ hơn về vai trò và trách nhiệm của nhà đầu tư và chủ đầu tư, hãy đọc bài viết này để tìm hiểu những khác biệt cụ thể giữa hai thuật ngữ này.
1. Nhà đầu tư là gì? Phân loại nhà đầu tư
Dựa trên việc thừa hưởng các quy định từ Luật Đầu tư năm 2014, Luật Đầu tư năm 2020 đã tiếp tục mở rộng không chỉ việc liệt kê những chủ thể được xem là nhà đầu tư như trước đây trong Luật Đầu tư năm 2005.
Theo đó, mục 18 của Điều 3 trong Luật Đầu tư năm 2020 đã giới thiệu một cách tổng quan về các loại nhà đầu tư, bao gồm cả:
1- Những người đầu tư hoạt động tại Việt Nam;
2- Những người đầu tư nước ngoài;
3- Những tổ chức kinh tế chứa đựng vốn đầu tư nước ngoài.
Trong đó,
Những người đầu tư hoạt động tại Việt Nam đề cập đến những cá nhân mang quốc tịch của Việt Nam, cùng với các tổ chức kinh tế không liên quan đến nhà đầu tư nước ngoài như là thành viên hoặc cổ đông. Điều này còn bao gồm cả các cấu trúc kinh tế như doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã và các tổ chức khác tham gia trong hoạt động đầu tư kinh doanh, như đã quy định trong mục 20 của Điều 3 trong Luật Đầu tư năm 2020.
Những người đầu tư nước ngoài liên quan đến các cá nhân mang quốc tịch nước ngoài, cùng với các tổ chức được thành lập theo quy định của pháp luật nước ngoài và thực hiện các hoạt động đầu tư kinh doanh tại Việt Nam, như đã nêu rõ trong mục 19 của Điều 3 trong Luật Đầu tư năm 2020.
Tổ chức kinh tế chứa đựng vốn đầu tư nước ngoài được hiểu là những tổ chức kinh tế có sự tham gia của nhà đầu tư nước ngoài trong tư cách thành viên hoặc cổ đông (cụ thể như Công ty TNHH, Công ty cổ phần, Công ty hợp danh), theo đúng quy định tại mục 22 của Điều 3 trong Luật Đầu tư năm 2020.
2. Các hình thức đầu tư theo Luật Đầu tư 2020
Dựa theo quy định tại Điều 21 của Luật Đầu tư số 61/2020/QH14, chúng ta có tới 05 cách thức đa dạng để tiến hành đầu tư, như sau:
- Đầu tư thông qua việc thành lập tổ chức kinh tế: Trong hình thức này, việc đầu tư được thể hiện thông qua việc sáng lập và tổ chức các cơ cấu kinh tế, mục đích chủ yếu là thúc đẩy hoạt động kinh doanh và phát triển kinh tế.
- Đầu tư thông qua việc góp vốn, mua cổ phần hoặc phần vốn góp: Đây là cách thức mà nhà đầu tư thể hiện sự tham gia vào doanh nghiệp bằng cách đóng góp vốn, mua cổ phần hoặc phần vốn góp, từ đó tạo điều kiện cho sự phát triển và mở rộng quy mô hoạt động kinh doanh.
- Thực hiện dự án đầu tư: Dự án đầu tư là một quá trình đòi hỏi sự lập kế hoạch, triển khai và quản lý nhằm đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế, thường bao gồm các công việc từ việc nghiên cứu khả thi cho đến thực hiện và vận hành dự án.
- Đầu tư theo hình thức hợp đồng BCC (Build-Operate-Transfer): Đây là một hình thức đầu tư công cộng, trong đó nhà đầu tư xây dựng, điều hành và vận hành một cơ sở hạ tầng công cộng, sau đó chuyển giao lại cho chính phủ sau một thời gian nhất định.
- Các hình thức đầu tư đa dạng và loại hình tổ chức kinh tế mới: Ngoài những hình thức truyền thống, Luật Đầu tư năm 2020 cũng khuyến khích sự sáng tạo và đa dạng hóa trong việc tiến hành đầu tư, cho phép xuất hiện các loại hình tổ chức kinh tế mới, từ đó thúc đẩy sự phát triển bền vững của nền kinh tế.
3. Phân biệt nhà đầu tư và chủ đầu tư
Như đã được trình bày ở phần trước đây, ta có thể thấy rằng những người tham gia vào việc đầu tư, kinh doanh đều bao gồm cả tổ chức và cá nhân, và chia thành ba nhóm chính: nhà đầu tư trong nước, nhà đầu tư nước ngoài và tổ chức kinh tế có nguồn vốn đầu tư từ nước ngoài.
Để hiểu rõ hơn về sự phân biệt giữa các khái niệm, ta cũng có thể so sánh với quy định tại khoản 4 của Điều 4 trong Luật Đấu thầu năm 2013. Theo đó, chủ đầu tư được định nghĩa là tổ chức sở hữu vốn hoặc tổ chức được giao trách nhiệm thay mặt chủ sở hữu vốn, thậm chí còn là tổ chức mà tự thân vay vốn để tiến hành quản lý quá trình thực hiện dự án đầu tư.
Nhìn chung, chúng ta có thể thấy rằng khái niệm nhà đầu tư bao hàm cả tổ chức và cá nhân tham gia vào việc cấp vốn đầu tư để thúc đẩy hoạt động kinh doanh. Trái lại, khái niệm chủ đầu tư nêu ra sự quản lý trực tiếp của tổ chức sở hữu vốn, tổ chức được ủy quyền thay mặt, thậm chí cả tổ chức vay vốn, trong quá trình triển khai dự án đầu tư.
4. Việc phân biệt nhà đầu tư và chủ đầu tư có ý nghĩa gì?
Việc phân biệt giữa nhà đầu tư và chủ đầu tư trong lĩnh vực đầu tư và kinh doanh có ý nghĩa quan trọng trong việc xác định vai trò, trách nhiệm và quyền hạn của các bên liên quan đến một dự án hay hoạt động kinh doanh cụ thể. Sự phân biệt này giúp tạo ra sự rõ ràng và sự hiểu biết chính xác về người hay tổ chức nào đang tham gia vào hoạt động cụ thể, cũng như định rõ trách nhiệm và quyền lợi của mỗi bên. Dưới đây là một số ý nghĩa quan trọng của việc phân biệt nhà đầu tư và chủ đầu tư:
- Rõ ràng về trách nhiệm: Khi phân biệt rõ ràng giữa nhà đầu tư và chủ đầu tư, mọi người tham gia có thể hiểu rõ vai trò và trách nhiệm của mỗi bên. Nhà đầu tư thường là người hoặc tổ chức cung cấp vốn đầu tư cho mục tiêu kinh doanh, trong khi chủ đầu tư là người hoặc tổ chức chịu trách nhiệm quản lý, triển khai và điều hành dự án hoặc hoạt động kinh doanh.
- Phân chia quyền lực và quản lý: Phân biệt giữa nhà đầu tư và chủ đầu tư giúp xác định quyền lực và quản lý của từng bên trong quá trình thực hiện dự án hoặc hoạt động kinh doanh. Chủ đầu tư thường có quyền quyết định và kiểm soát các khía cạnh thực hiện dự án, trong khi nhà đầu tư thường có quyền yêu cầu thông tin và theo dõi tiến trình.
- Bảo vệ lợi ích: Phân biệt rõ ràng giữa nhà đầu tư và chủ đầu tư giúp bảo vệ lợi ích của các bên tham gia. Nhà đầu tư có thể đảm bảo rằng vốn đầu tư được sử dụng đúng mục đích, trong khi chủ đầu tư chịu trách nhiệm đảm bảo tiến độ và chất lượng của dự án hoặc hoạt động kinh doanh.
- Thuận lợi trong quản lý rủi ro: Sự phân biệt giữa nhà đầu tư và chủ đầu tư giúp trong việc quản lý rủi ro. Các rủi ro tài chính, hợp đồng và quản lý có thể được phân chia rõ ràng giữa các bên liên quan, từ đó giúp tối thiểu hóa tác động tiêu cực đối với toàn bộ quá trình.
- Tạo điều kiện cho hợp tác: Sự rõ ràng về vai trò và trách nhiệm giữa nhà đầu tư và chủ đầu tư tạo điều kiện thuận lợi cho việc hợp tác và giao tiếp hiệu quả giữa các bên. Điều này có thể đồng tình về mục tiêu chung, phân chia công việc một cách hiệu quả và tăng khả năng thành công của dự án hoặc hoạt động kinh doanh.
Tóm lại, việc phân biệt nhà đầu tư và chủ đầu tư có ý nghĩa quan trọng trong việc tạo ra sự rõ ràng, xác định trách nhiệm và quyền hạn, bảo vệ lợi ích và tạo điều kiện cho hợp tác hiệu quả trong lĩnh vực đầu tư và kinh doanh.
Mọi thắc mắc quý khách hàng xin vui lòng gửi về số Hotline 1900.868644 hoặc địa chỉ email [email protected] để được giải đáp. Trân trọng!
