1. Sẽ sửa đổi, bổ sung quy định về tiền lương và phụ cấp cho giáo viên
Vào ngày 14/8/2023, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết 686/NQ-UBTVQH15 năm 2023 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, nhằm theo dõi tiến trình thực hiện Nghị quyết 88/2014/QH13 và Nghị quyết 51/2017/QH14 của Quốc hội, liên quan đến việc cải cách chương trình và sách giáo khoa dành cho giáo dục phổ thông. Khoản 1 của Điều 2 trong Nghị quyết 686/NQ-UBTVQH15 năm 2023 đã đề cập đến việc điều chỉnh cơ cấu và chính sách như sau: Sửa đổi và bổ sung các quy định về chế độ và chính sách về tiền lương, phụ cấp và ưu đãi, đồng thời điều chỉnh quy định về đào tạo và bồi dưỡng đối với những giáo viên phù hợp với chiến lược và kế hoạch cải cách về tiền lương mà Đảng và Nhà nước đã đề ra.
Sửa đổi và bổ sung quy định về tiền lương và phụ cấp cho giáo viên là cần thiết vì một số lý do sau:
+ Thích nghi với môi trường kinh tế xã hội: Khi tình hình kinh tế xã hội thay đổi, việc điều chỉnh tiền lương và phụ cấp giúp đảm bảo rằng giáo viên có thể duy trì mức sống phù hợp và đáp ứng được các yêu cầu cuộc sống hàng ngày.
+ Hấp dẫn và duy trì đội ngũ giáo viên chất lượng: Để thu hút và duy trì đội ngũ giáo viên chất lượng, chế độ tiền lương và phụ cấp phải cạnh tranh với thị trường lao động. Nếu không, có nguy cơ mất giáo viên tài năng cho các công việc khác có lương cao hơn.
+ Khắc phục tình trạng thiếu giáo viên: Sửa đổi và bổ sung chế độ tiền lương và phụ cấp có thể giúp tạo điều kiện thu hút giáo viên vào các vị trí thiếu hụt, đặc biệt là trong các lĩnh vực giáo dục đặc biệt như môn học mới hoặc môn học tích hợp.
+ Khuyến khích đào tạo và phát triển nghề nghiệp: Một chính sách tiền lương và phụ cấp cạnh tranh có thể khuyến khích giáo viên tham gia vào các khóa đào tạo và hoàn thiện năng lực, giúp nâng cao chất lượng giảng dạy.
+ Tạo động lực và tạo sự công bằng: Một hệ thống tiền lương và phụ cấp công bằng giúp tạo động lực cho giáo viên làm việc hiệu quả và tận tâm hơn trong công việc giảng dạy.
+ Đảm bảo sự bình đẳng và công bằng: Sửa đổi chính sách tiền lương có thể giúp loại bỏ sự bất bình đẳng giữa các giáo viên ở các vùng và lĩnh vực khác nhau, giúp tạo ra môi trường công bằng hơn trong hệ thống giáo dục.
Với tình hình hiện tại, một trong những vấn đề quan trọng cần được tập trung giải quyết là khắc phục tình trạng thiếu giáo viên. Do đó, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đã đề nghị điều chỉnh và bổ sung các quy định liên quan đến chế độ tiền lương và các phụ cấp ưu đãi cho cộng đồng giáo viên. Đồng thời, họ cũng tập trung vào việc đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ giáo viên sao cho phù hợp với chiến lược và kế hoạch cải cách tiền lương mà Đảng và Nhà nước đã đề ra.
2. Tình trạng thừa, thiếu giáo viên hiện nay
Kết thúc năm học 2021 - 2022, tổng số giáo viên trung học phổ thông trên toàn quốc đã đạt con số 857.993, tăng thêm 6.199 giáo viên so với năm học 2018 - 2019. Trong giai đoạn từ năm 2022 - 2026, Bộ Chính trị đã chấp thuận việc tăng cường đội ngũ giáo viên thông qua việc tạo thêm 65.980 vị trí giáo viên mới. Trong đó, dự kiến sẽ bổ sung 14.835 giáo viên trung học phổ thông trong năm học 2022 - 2023. Chất lượng của đội ngũ giáo viên trung học phổ thông đã được cải thiện, từng bước đạt chuẩn và vượt qua tiêu chuẩn về trình độ đào tạo theo quy định của Luật Giáo dục 2019. Tuy nhiên, Đoàn giám sát đã đánh giá rằng hiện tại, đội ngũ giáo viên vẫn chưa thực sự đáp ứng được các yêu cầu đặt ra.
Cụ thể, việc số lượng giáo viên chưa đủ theo quy định là một thực tế không thể phủ nhận. Tình trạng thừa và thiếu giáo viên đã trở nên phổ biến ở nhiều địa phương, đặc biệt là giáo viên dạy các môn học tích hợp hoặc môn học mới như tiếng Anh, tin học, âm nhạc và mỹ thuật. Tuy đã có nỗ lực để khắc phục tình trạng này, nhưng vẫn còn nhiều khó khăn do nhiều yếu tố khác nhau. Tổng cộng, cả nước hiện đang thiếu 106.945 giáo viên, trong đó có 62.877 giáo viên trung học phổ thông và thừa hơn 5.091 giáo viên tại một số địa phương. Việc tuyển dụng và thu hút đội ngũ giáo viên đang gặp khó khăn, đặc biệt là trong trường hợp giáo viên dạy các môn học tích hợp hoặc môn học mới, vì chưa có đủ nguồn giáo viên được đào tạo cho những môn này. Chế độ và chính sách đãi ngộ hiện vẫn chưa đủ mạnh để hấp dẫn giáo viên làm việc tại các thành phố lớn và các vùng miền núi, vùng dân tộc thiểu số, cũng như các khu vực kinh tế - xã hội khó khăn. Trong năm học 2021 - 2022, tổng cộng có 16.265 giáo viên đã nghỉ việc hoặc chuyển sang ngành khác, rời khỏi ngành giáo dục. Trong giai đoạn từ nay đến năm học 2024 - 2025, tình hình thiếu giáo viên đang diễn ra tại các cấp học như sau: tại cấp tiểu học, có thiếu 6.621 giáo viên môn Tin học và 5.780 giáo viên môn Ngoại ngữ. Trong khi đó, tại cấp trung học cơ sở, việc thiếu giáo viên diễn ra ở các môn như Lịch sử và Địa lý (thiếu 6.631 giáo viên) cùng với sự thừa hạn chế 375 giáo viên; Khoa học tự nhiên (thiếu 2.366 giáo viên) và thừa hạn chế 4.627 giáo viên; Nghệ thuật (thiếu 4.321 giáo viên) cùng với sự thừa hạn chế 885 giáo viên. Tình trạng cơ cấu đội ngũ giáo viên đang tồn tại sự mất cân đối giữa các môn học tại cùng một cấp học và giữa các vùng miền. Cảnh chưa đồng bộ về giáo viên đặc biệt rõ ràng tại cấp trung học cơ sở và cấp trung học phổ thông, đặc biệt là đối với một số môn học mới.
3. Một số chính sách khác có liên quan trong Nghị quyết 686/NQ-UBTVQH15
Nghị quyết đã trình bày một loạt điểm tích cực, hạn chế, cũng như các nhiệm vụ và biện pháp quan trọng liên quan đến việc cải cách chương trình và sách giáo khoa dành cho giáo dục phổ thông. Ngoài việc sửa đổi và bổ sung các quy định liên quan đến tiền lương, phụ cấp, và ưu đãi cho giáo viên, Quốc hội đã đề ra nhiều chính sách khác để cải thiện hệ thống giáo dục phổ thông. Điều này bao gồm việc sửa đổi, bổ sung quy định về khung vị trí việc làm, định mức số lượng nhân công tối thiểu, và áp dụng lộ trình phù hợp với tình hình thực tế và đặc thù từng vùng, miền, và địa phương. Các biện pháp tăng cường điều kiện bảo đảm triển khai cải cách giáo dục phổ thông bao gồm:
+ Phân bổ và quản lý biên chế giáo viên: Thực hiện quyết định số 72-QĐ/TW ngày 17/8/2022 của Bộ Chính trị về biên chế các cơ quan Đảng, Mặt trận Tổ quốc, và tổ chức chính trị tại các cấp, để đảm bảo sự tối ưu hóa của việc phân bổ, quản lý, và sử dụng biên chế giáo viên.
+ Tuyển dụng theo biên chế: Tập trung vào tuyển dụng đủ lượng giáo viên theo biên chế đã được phân bổ. Đồng thời, loại bỏ các rào cản và khó khăn trong việc tuyển dụng giáo viên dạy các môn học mới.
+ Đào tạo giáo viên: Nâng cao chất lượng đào tạo cho ngành sư phạm và đảm bảo rằng có đủ nguồn giáo viên có khả năng giảng dạy các môn học mới. Bồi dưỡng và tập huấn cán bộ quản lý giáo dục và giáo viên để nâng cao hiệu quả giảng dạy.
+ Hỗ trợ giáo viên ngoài công lập: Cung cấp chính sách hỗ trợ giáo viên ngoài công lập để họ có cơ hội tham gia các khóa tập huấn và bồi dưỡng về việc đổi mới chương trình và sách giáo khoa giáo dục phổ thông. Những biện pháp này nhằm đảm bảo rằng hệ thống giáo dục có đủ giáo viên chất lượng và đáp ứng được các thách thức và yêu cầu hiện đại trong lĩnh vực giáo dục.
. Nếu có bất cứ vấn đề thắc mắc nào về vấn đề này hay gặp phải bất kì vấn đề pháp lý nào khác, vui lòng liên hệ tới bộ phận tư vấn pháp luật trực tuyến qua số điện thoại: 1900.868644 hoặc gửi yêu cầu trực tiếp qua địa chỉ email: [email protected] để được giải đáp nhanh chóng. Cảm ơn quý bạn đọc đã quan tâm theo dõi bài viết. Trân trọng!
