1. Bộ Tài chính là đơn vị kế toán cấp 1 có phải không?
Theo quy định của Thông tư 99/2018/TT-BTC, các đơn vị kế toán cấp 1 được xác định dựa trên trách nhiệm và phạm vi hoạt động của chúng. Điều 5 của Thông tư này quy định rõ các đối tượng thuộc đơn vị kế toán cấp 1, trong đó có trách nhiệm của đơn vị dự toán cấp 1. Theo đó, đơn vị dự toán cấp 1 bao gồm các Bộ, ngành và các tổ chức tương đương tại trung ương, các sở, ban ngành và các đơn vị tương đương thuộc cấp tỉnh, cũng như các đơn vị cấp phòng và tương đương thuộc cấp huyện. Những đơn vị này phải lập và nộp báo cáo tài chính tổng hợp cho cơ quan tài chính và Kiểm toán Nhà nước đồng cấp theo quy định.
- Với quy định trên, có thể khẳng định rằng Bộ Tài chính cũng thuộc vào danh sách các đơn vị kế toán cấp 1. Bộ Tài chính là một tổ chức tương đương tại trung ương, có trách nhiệm quản lý và điều hành các hoạt động tài chính của Nhà nước. Vì vậy, Bộ Tài chính không chỉ tham gia vào việc xây dựng chính sách tài chính mà còn có trách nhiệm lập và nộp báo cáo tài chính tổng hợp theo quy định của Thông tư 99/2018/TT-BTC.
- Tuy nhiên, việc xác định Bộ Tài chính là đơn vị kế toán cấp 1 không chỉ dựa trên quy định của Thông tư 99/2018/TT-BTC mà còn phụ thuộc vào cơ cấu và tổ chức của hệ thống kế toán của đất nước. Do đó, để xác định chính xác trạng thái của Bộ Tài chính trong hệ thống kế toán cấp 1, cần xem xét cả các quy định và hướng dẫn khác liên quan đến lĩnh vực này.
Tổng kết lại, Bộ Tài chính có thể được coi là một đơn vị kế toán cấp 1 theo quy định của Thông tư 99/2018/TT-BTC vì nó thuộc vào danh sách các tổ chức tương đương tại trung ương, có trách nhiệm lập và nộp báo cáo tài chính tổng hợp cho cơ quan tài chính và Kiểm toán Nhà nước đồng cấp. Tuy nhiên, để có cái nhìn toàn diện hơn về vị trí và vai trò của Bộ Tài chính trong hệ thống kế toán của đất nước, cần xem xét các quy định và hướng dẫn khác liên quan.
2. Bộ Tài chính được đưa tình hình dự trữ nhà nước vào trong Báo cáo tài chính tổng hợp của bộ không?
Bộ Tài chính có được đưa tình hình dự trữ nhà nước vào Báo cáo tài chính tổng hợp của bộ hay không? Câu hỏi này có thể được trả lời dựa trên quy định của Thông tư 99/2018/TT-BTC, theo đó:
- Thông tư này áp dụng cho các đơn vị kế toán nhà nước, bao gồm cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập, tổ chức và đơn vị sử dụng ngân sách nhà nước, ban quản lý dự án có tư cách pháp nhân do cơ quan nhà nước hoặc đơn vị sự nghiệp công lập thành lập, cơ quan và tổ chức quản lý quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách nhà nước, cùng các tổ chức được nhà nước cấp vốn để hoạt động theo mục tiêu chính trị-xã hội cụ thể.
Tuy nhiên, Thông tư này không áp dụng cho các đơn vị đã có quy định riêng về lập báo cáo tài chính tổng hợp (hợp nhất).
- Điểm quan trọng là Quỹ dự trữ nhà nước không được tổng hợp vào báo cáo của Bộ Tài chính (đơn vị dự toán cấp 1). Thay vào đó, Bộ Tài chính phải tổng hợp riêng báo cáo về tình hình dự trữ nhà nước để Kho bạc nhà nước (viết tắt là KBNN) sử dụng và tổng hợp báo cáo tài chính nhà nước.
Từ các quy định trên, có thể kết luận rằng Quỹ dự trữ nhà nước không được bao gồm trong Báo cáo tài chính tổng hợp của Bộ Tài chính. Thay vào đó, Bộ Tài chính phải tổng hợp riêng báo cáo về tình hình dự trữ nhà nước để gửi cho Kho bạc nhà nước và để tổng hợp vào Báo cáo tài chính nhà nước.
3. Ai chịu trách nhiệm khi Báo cáo tài chính tổng hợp lập sai biểu mẫu?
Trong trường hợp Báo cáo tài chính tổng hợp bị sai sót về biểu mẫu, câu hỏi đặt ra là liệu công chức lập biểu mẫu hay Thủ trưởng Bộ Tài chính sẽ chịu trách nhiệm. Để tìm hiểu vấn đề này, chúng ta có thể tham khảo Điều 5, Thông tư 99/2018/TT-BTC, quy định về người chịu trách nhiệm đối với biểu mẫu báo cáo. Theo quy định này, có các đối tượng chịu trách nhiệm như sau:
- Các đơn vị dự toán cấp 1: Đơn vị này có trách nhiệm quyết định việc giao nhiệm vụ cho đơn vị kế toán trung gian cấp dưới để lập báo cáo tài chính tổng hợp. Đơn vị dự toán cấp 1 tại trung ương có thể tổ chức một hoặc nhiều đơn vị kế toán trung gian lập báo cáo tài chính tổng hợp. Trong khi đó, đơn vị dự toán cấp 1 tại địa phương (tỉnh, huyện) chỉ được tổ chức tối đa một đơn vị kế toán trung gian lập báo cáo tài chính tổng hợp. Việc giao nhiệm vụ cho đơn vị kế toán trung gian cấp dưới phải tuân theo mô hình tổ chức, yêu cầu quản lý của đơn vị và các quy định hiện hành. Đơn vị kế toán trung gian cũng đồng thời là đơn vị dự toán cấp trên trong trường hợp đơn vị kế toán trung gian được giao dự toán NSNN và chịu trách nhiệm phân bổ ngân sách cho đơn vị cấp dưới. Việc xác định đơn vị trung gian để giao nhiệm vụ lập báo cáo tài chính tổng hợp được hướng dẫn cụ thể tại Phụ lục số 04 "Xác định đơn vị kế toán trung gian lập báo cáo tài chính tổng hợp".
- Đơn vị dự toán cấp 1: Đơn vị này định thời hạn nộp báo cáo tài chính, báo cáo tài chính tổng hợp, báo cáo bổ sung thông tin tài chính của các đơn vị kế toán cấp dưới để đảm bảo thời gian tổng hợp và nộp báo cáo cho cơ quan tài chính và Kho bạc Nhà nước đồng cấp theo quy định.
- Thủ trưởng đơn vị dự toán cấp 1: Thủ trưởng đơn vị này chịu trách nhiệm về tính đúng đắn, nội dung và hình thức của các biểu mẫu báo cáo đã tổng hợp theo quy định tại Thông tư. Vì vậy, trong trường hợp Báo cáo tài chính tổng hợp có sai sót về biểu mẫu (tính đúng đắn, nội dung và hình thức), Thủ trưởng Bộ Tài chính sẽ là người phải chịu trách nhiệm.
Trên cơ sở quy định trong Thông tư 99/2018/TT-BTC, có thể kết luận rằng trách nhiệm chịu trách nhiệm về sai sót trong việc lập biểu mẫu báo cáo tài chính tổng hợp thuộc về Thủ trưởng Bộ Tài chính. Điều này có nghĩa là Thủ trưởng Bộ Tài chính sẽ phải chịu trách nhiệm về tính đúng đắn, nội dung và hình thức của các biểu mẫu báo cáo đã được tổng hợp theo quy định. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc chịu trách nhiệm trong việc lập biểu mẫu báo cáo tài chính tổng hợp không chỉ dừng lại ở Thủ trưởng Bộ Tài chính. Trách nhiệm cũng đặt ra cho các đơn vị dự toán cấp 1 và đơn vị kế toán trung gian cấp dưới. Các đơn vị dự toán cấp 1 phải quyết định việc giao nhiệm vụ cho đơn vị kế toán trung gian cấp dưới để lập báo cáo tài chính tổng hợp. Việc giao nhiệm vụ này phải tuân thủ mô hình tổ chức, yêu cầu quản lý của đơn vị và các quy định hiện hành. Đồng thời, đơn vị kế toán trung gian cũng đồng thời là đơn vị dự toán cấp trên nếu nhận dự toán ngân sách nhà nước và chịu trách nhiệm phân bổ ngân sách cho đơn vị cấp dưới. Việc xác định đơn vị trung gian để giao nhiệm vụ lập báo cáo tài chính tổng hợp được hướng dẫn cụ thể tại Phụ lục số 04 "Xác định đơn vị kế toán trung gian lập báo cáo tài chính tổng hợp".
Do đó, việc chịu trách nhiệm trong việc lập biểu mẫu báo cáo tài chính tổng hợp không chỉ dừng lại ở Thủ trưởng Bộ Tài chính mà còn đối với các đơn vị dự toán cấp 1 và đơn vị kế toán trung gian cấp dưới. Quy định này nhằm đảm bảo tính chính xác và đúng quy định của báo cáo tài chính tổng hợp, từng bước tăng cường trách nhiệm và giám sát trong việc lập báo cáo tài chính, đảm bảo quản lý tài chính công khẩn trương và minh bạch hơn.
Liên hệ hotline 1900.868644 hoặc email: [email protected] để được tư vấn pháp luật
