1. Chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời là gì?
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở & tài sản gắn liền với đất là một tài liệu pháp lý cực kỳ quan trọng trong lĩnh vực quản lý bất động sản. Chính phủ ban hành tài liệu này để xác nhận và bảo vệ quyền của cá nhân và tổ chức pháp nhân đối với đất đai và tài sản kết nối với nó. Nó không chỉ là một văn bản pháp lý thông thường mà còn là biểu tượng của sự đảm bảo về tính hợp pháp và ổn định trong lĩnh vực bất động sản.
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời là một loại tài liệu pháp lý được cấp cho những người muốn sử dụng một mảnh đất cụ thể trong một thời gian nhất định, nhưng nó không đồng nghĩa với quyền sở hữu vĩnh viễn của đất đó. Thông thường, giấy chứng nhận này được cấp trong các tình huống sau:
- Phát triển dự án: Trong trường hợp cần sử dụng một phần đất cụ thể để triển khai một dự án bất động sản hoặc công trình, người quản lý dự án có thể được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời để sử dụng đất cho mục đích cụ thể của dự án trong thời gian diễn ra dự án.
- Công trình tạm thời: Các công trình tạm thời, như triển lãm, sự kiện thể thao hoặc triển lãm nghệ thuật, có thể yêu cầu giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời để sử dụng đất trong thời gian tổ chức sự kiện.
- Nghiên cứu hoặc thử nghiệm: Khi cần tiến hành nghiên cứu hoặc thử nghiệm tại một vị trí cụ thể, người tiến hành nghiên cứu có thể được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời để thực hiện các hoạt động này.
- Kinh doanh tạm thời: Người kinh doanh có thể đăng ký giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời để mở cửa hàng hoặc doanh nghiệp tại một vị trí cụ thể trong một khoảng thời gian nhất định.
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời thường đi kèm với các thời hạn và điều kiện cụ thể mà người sử dụng đất phải tuân thủ. Khi thời hạn kết thúc, quyền sử dụng đất có thể được gia hạn hoặc chuyển đổi thành quyền sở hữu vĩnh viễn nếu các điều kiện được đáp ứng.
2. Chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời có phải quyết định hành chính?
Dựa trên Mục 2 Phần 4 của Công văn 196/TANDTC-PC 2023, hướng dẫn như sau:
Theo quy định tại khoản 1 Điều 100 của Luật Đất đai năm 2013, hộ gia đình và cá nhân đang sử dụng đất ổn định, đồng thời đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời, được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, mà không phải đóng tiền sử dụng đất.
Căn cứ theo khoản 1 Điều 203 và khoản 2 Điều 203 của Luật Đất đai năm 2013, việc giải quyết tranh chấp đất đai sau khi đã qua quá trình hòa giải tại Ủy ban nhân dân cấp xã và không có kết quả tích cực sẽ tuân theo các nguyên tắc sau đây:
- Trong trường hợp tranh chấp đất đai liên quan đến người đã có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc các tài sản gắn liền với đất, thì vụ việc sẽ được giải quyết bởi Tòa án nhân dân.
- Đối với những tranh chấp đất đai không liên quan đến người đã có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc các tài sản gắn liền với đất, các bên tranh chấp có thể chọn một trong hai phương án giải quyết tranh chấp đất đai theo quy định sau đây:
Tại khoản 1 của Điều 75, khoản 1 của Điều 79, và khoản 1 của Điều 80 trong Luật Đất đai năm 2013 đã quy định rõ các trường hợp bồi thường về đất khi nhà nước thu hồi đất và đáp ứng các điều kiện cần thiết để cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Với các quy định nêu trên, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời được xem xét là một quyết định hành chính do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành. Nó có thể tạo ra, sửa đổi, hạn chế hoặc chấm dứt quyền và lợi ích hợp pháp của hộ gia đình và cá nhân sử dụng đất. Do đó, theo quy định tại khoản 3 của Điều 3 trong Luật Tố tụng hành chính năm 2015, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời được xem xét là một quyết định hành chính và thuộc vào lĩnh vực của vụ kiện hành chính (nếu còn thời hạn khởi kiện vụ kiện hành chính).
3. Chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời có phải là đối tượng khởi kiện vụ án hành chính?
Pháp lệnh Thủ tục giải quyết vụ án hành chính năm 1996, sau đó là Luật Tố tụng hành chính năm 2010 và Luật Tố tụng hành chính năm 2015 đều không cung cấp định nghĩa hoặc sử dụng thuật ngữ "đối tượng khởi kiện". Thuật ngữ này chỉ xuất hiện sau Nghị quyết số 02/2011/NQ-HĐTP ngày 29/7/2011 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, hướng dẫn về việc thi hành một số điều của Luật Tố tụng hành chính năm 2010. Từ đó, Tòa án nhân dân tối cao đã liên tục ban hành các văn bản giải thích về việc xác định "đối tượng khởi kiện" trong các Vụ án hành chính (VAHC).
Tương tự với quan điểm hướng dẫn của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao cũng đã phát hành Công văn số 22/HD-VKSTC ngày 05/6/2020 để hướng dẫn về một số khía cạnh liên quan đến việc kiểm sát việc giải quyết các VAHC trong lĩnh vực đất đai, trong đó có các hướng dẫn về việc xác định "đối tượng khởi kiện".
Từ những nghiên cứu và quy định trên, "đối tượng khởi kiện" có thể được hiểu là các quyết định hành chính, hành vi hành chính bị kiện trong các VAHC, và một số đối tượng khác thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án nhân dân theo loại việc quy định tại Điều 30 của Luật Tố tụng hành chính năm 2015.
Quyết định hành chính (QĐHC) đại diện cho ý chí của Nhà nước, và khi Nhà nước ban hành QĐHC, chủ thể quản lý hành chính có thể xem xét, lấy ý kiến của các đối tượng bị ảnh hưởng bởi quyết định, nhưng ý kiến đó chỉ có giá trị tham khảo và không thay đổi tính pháp lý của QĐHC. Mục tiêu chính của QĐHC là thể hiện ý chí của Nhà nước một cách tập trung nhất. Do đó, các quyết định do Nhà nước ban hành đều mang giá trị pháp lý cao.
Tóm lại, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời là một quyết định hành chính được cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành, tạo ra, sửa đổi, hạn chế hoặc chấm dứt quyền và lợi ích hợp pháp của hộ gia đình và cá nhân sử dụng đất. Do đó, theo quy định tại khoản 3 của Điều 3 của Luật Tố tụng hành chính năm 2015, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời là một quyết định hành chính và thuộc vào phạm vi khởi kiện vụ án hành chính (nếu vụ án còn trong thời hạn khởi kiện).
Khoản 8 Điều 2 của Luật Khiếu nại năm 2011đã định rõ rằng Quyết định hành chính (QĐHC) là một loại văn bản, được ban hành bởi cơ quan hành chính nhà nước hoặc người được ủy quyền trong cơ quan hành chính nhà nước, để quyết định một vấn đề cụ thể trong quá trình quản lý hành chính nhà nước, và nó được áp dụng một lần đối với một hoặc một số đối tượng cụ thể. Điều này cũng được thể hiện tại khoản 1 Điều 3 của Luật Tố tụng hành chính năm 2010. Tuy nhiên, đã có sự thay đổi định nghĩa QĐHC khi Luật Tố tụng hành chính năm 2015 được áp dụng. Theo đó, khoản 1 của Điều 3 của Luật Tố tụng hành chính năm 2015 đã mô tả QĐHC như sau: "Quyết định hành chính là văn bản do cơ quan hành chính nhà nước, hoặc cơ quan, tổ chức được giao thực hiện quản lý hành chính nhà nước ban hành hoặc người có thẩm quyền trong cơ quan, tổ chức đó ban hành quyết định về một vấn đề cụ thể trong hoạt động quản lý hành chính, và nó chỉ được áp dụng một lần đối với một hoặc một số đối tượng cụ thể."
Có thể thấy, theo quá trình quản lý và thực tiễn xét xử, định nghĩa của QĐHC đã được pháp luật điều chỉnh và bổ sung để phản ánh đầy đủ những đặc điểm và dấu hiệu liên quan. Nhờ điều này, các tổ chức và cơ quan quản lý hành chính có thể xác định chính xác đối tượng khởi kiện cũng như xác định rõ phạm vi giải quyết trong các Vụ án hành chính, giúp khắc phục nhiều sai sót trong quá trình khởi kiện và xử lý Vụ án hành chính.
Mọi thắc mắc quý khách hàng xin vui lòng gửi về số Hotline 1900.868644 hoặc địa chỉ email [email protected] để được giải đáp. Trân trọng!
