1. Thế nào là dự báo khí tượng trong bảo đảm hoạt động bay?
Dự báo thời tiết, theo quy định tại khoản 26 Điều 4 của Thông tư 19/2017/TT-BGTVT, là một phân tích chi tiết về các điều kiện khí tượng dự kiến sẽ diễn ra không chỉ tại một thời điểm cụ thể mà còn trong một khoảng thời gian xác định, áp dụng cho một khu vực hoặc phần vùng trời cụ thể.
Điều này nhằm đảm bảo an toàn và hiệu quả trong hoạt động bay, bằng cách cung cấp thông tin chi tiết và chiến lược hành động dựa trên các điều kiện thời tiết dự kiến. Đồng thời, quy định này hỗ trợ việc quản lý rủi ro và tối ưu hóa quá trình quyết định trong lĩnh vực hàng không.
2. Các bản tin dự báo, cảnh báo thời tiết trong bảo đảm hoạt động bay
Tại Điều 118 Thông tư 19/2017/TT-BGTVT thì bộ dự báo và cảnh báo thời tiết đặc biệt thiết lập để đảm bảo an toàn và hiệu suất tối ưu trong các hoạt động bay được chia thành nhiều loại thông tin cung cấp chi tiết và đa dạng.
- Dự báo Thời tiết tại Sân bay (TAF, TAF AMD): Cung cấp dự báo chi tiết về điều kiện thời tiết dự kiến tại sân bay trong một khoảng thời gian xác định. Các bản tin TAF và TAF AMD đều được cập nhật định kỳ để đảm bảo thông tin mới nhất về các yếu tố thời tiết ảnh hưởng đến hoạt động bay.
- Dự báo Khí tượng cho cất cánh: Tập trung vào dự báo khí tượng tại độ cao và điều kiện thời tiết trong quá trình cất cánh. Cung cấp thông tin chi tiết về gió, tầng độ cao, và các yếu tố khác quan trọng ảnh hưởng đến quá trình cất cánh.
- Thông báo SIGMET (Significant Meteorological Information): Cảnh báo về các điều kiện thời tiết đặc biệt và nguy hiểm đối với các loại máy bay và tuyến đường bay. Bao gồm thông tin về bão lớn, đám mây đá và các điều kiện khí tượng đặc biệt đang diễn ra hoặc dự kiến.
- Thông báo AIRMET (Aircraft Meteorological Information): Cảnh báo về điều kiện thời tiết không đặc biệt nguy hiểm, nhưng có thể tạo ra những thách thức cho hoạt động bay. Bao gồm thông tin về đám mây, sương mù, gió mạnh và các yếu tố thời tiết khác có thể tác động đến an toàn và hiệu suất của máy bay.
- Dự báo TREND, một phần quan trọng của hệ thống dự báo thời tiết hàng không, được thực hiện thông qua sự hợp tác chặt chẽ giữa cơ sở khí tượng sân bay và trạm quan trắc khí tượng sân bay, nhằm cung cấp thông tin chính xác và đáng tin cậy cho các sân bay trong khu vực trách nhiệm.
+ Cơ sở khí tượng sân bay chủ động hợp tác chặt chẽ với trạm quan trắc khí tượng sân bay để đảm bảo sự đồng thuận và chất lượng thông tin dự báo TREND. Trách nhiệm cụ thể và phương thức liên lạc giữa hai đơn vị này được định rõ, nhằm tối ưu hóa quy trình thu thập và xử lý dữ liệu thời tiết.
+ Trạm quan trắc khí tượng sân bay có trách nhiệm chủ động hợp tác với cơ sở khí tượng sân bay, theo quy định tại khoản 1 của Điều này, để đảm bảo chất lượng cao của thông tin dự báo TREND. Sự đồng thuận trong việc đánh giá và dự báo xu hướng thời tiết là quan trọng để hạn chế rủi ro và đảm bảo sự an toàn trong quá trình hoạt động bay.
+ Bản tin dự báo TREND được kèm theo bản tin quan trắc thời tiết sân bay và có hiệu lực trong khoảng thời gian 02 giờ tính từ thời điểm báo cáo. Chi tiết về dự báo TREND cụ thể được thực hiện theo các quy định trong Phụ ước 3 của ICAO về khí tượng hàng không, nhằm đảm bảo tính nhất quán và chính xác trong thông tin cung cấp.
- Dự báo thời tiết trên đường bay và khu vực bay không chỉ là một khía cạnh quan trọng mà còn là trách nhiệm lớn của cơ sở khí tượng sân bay. Thông tin được dự đoán bao gồm nhiều khía cạnh của điều kiện thời tiết để đảm bảo an toàn và hiệu suất tối đa trong các hoạt động hàng không.
+ Bao gồm tin tức chi tiết về gió trên cao, nhiệt độ trên cao, hiện tượng thời tiết nguy hiểm trên đường bay và mây đối lưu. Thông tin này không chỉ đáp ứng nhu cầu cơ bản của điều kiện thời tiết, mà còn tập trung vào những yếu tố đặc biệt ảnh hưởng đến quá trình điều hành và an toàn.
+ Cơ sở khí tượng sân bay dựa vào số liệu dự báo từ trung tâm dự báo thời tiết toàn cầu (WAFC) để đảm bảo tính chính xác và đồng nhất của thông tin dự báo. Sự hợp tác với WAFC giúp cập nhật và kiểm soát thông tin dự báo theo thời gian thực, giúp nâng cao khả năng dự báo và quản lý rủi ro.
+ Cung cấp bản tin dự báo chi tiết trên đường bay và khu vực bay cho tổ lái, cơ sở ATS và các bên liên quan khác. Bản đồ dự báo thời tiết giúp hình dung rõ ràng hơn về các điều kiện thời tiết trên quỹ đạo và khu vực bay cụ thể.
+ Bản tin dự báo thời tiết bổ sung được lập khi có sự khác biệt đáng kể so với thông tin dự báo ban đầu. Điều này đảm bảo rằng các bên liên quan có được thông tin cập nhật và chính xác, giúp họ thực hiện quyết định thông minh và linh hoạt trong quản lý hoạt động hàng không.
- Cảnh báo thời tiết tại sân bay, được biết đến với tên gọi AD WRNG (Aerodrome Weather Warning), không chỉ là một thông điệp ngắn gọn mà còn là bước đột phá quan trọng trong việc thông báo về các điều kiện thời tiết nguy hiểm đối với tàu bay, hệ thống kỹ thuật, trang bị và dịch vụ tại cảng hàng không, sân bay.
+ AD WRNG không chỉ đơn giản là một cảnh báo thời tiết, mà là một thông điệp ngắn gọn nhưng toàn diện về các điều kiện thời tiết nguy hiểm đang hoặc sắp xuất hiện tại sân bay. Thông điệp này không chỉ giới hạn trong việc thông báo mà còn nhấn mạnh sự cần thiết của các biện pháp phòng ngừa và sẵn sàng.
+ Cơ sở khí tượng sân bay đảm nhiệm trách nhiệm quan trọng trong việc phát AD WRNG cho các sân bay nằm trong phạm vi quản lý của họ. Thông điệp được kích thích bởi sự xuất hiện hoặc dự báo của các tình huống thời tiết nguy hiểm như xoáy thuận nhiệt đới, giông, mưa đá, gió mạnh, gió giật và xoáy lốc.
+ AD WRNG không chỉ đơn thuần thông báo sự xuất hiện của điều kiện thời tiết nguy hiểm mà còn cung cấp thông tin chi tiết về tác động và mức độ nguy hiểm của mỗi hiện tượng. Điều này giúp tối ưu hóa sự hiểu biết của người quản lý và nhân viên sân bay, đồng thời khuyến khích các biện pháp an toàn phù hợp.
+ AD WRNG được thiết kế để linh hoạt và kịp thời, giúp người nhận thông điệp có thể nhanh chóng và hiệu quả đưa ra các quyết định phù hợp với tình hình thời tiết thay đổi. Sự linh hoạt này là chìa khóa để đảm bảo an toàn và hiệu suất trong mọi tình huống.
- Cảnh báo về hiện tượng gió đứt tại sân bay, thường được biết đến dưới tên gọi WS WRNG (Wind Shear Warning), không chỉ là một thông báo ngắn gọn mà còn là một cơ sở thông tin quan trọng về sự xuất hiện hoặc dự kiến xuất hiện của gió đứt trong phạm vi từ bề mặt đường cất hạ cánh lên đến độ cao 500 mét. Hiện tượng này có khả năng tác động tiêu cực đối với tàu bay đang cất cánh để đạt đến độ cao và khi tiếp cận quá trình hạ cánh.
+ WS WRNG không chỉ đơn giản là một cảnh báo, mà là một thông điệp chi tiết về sự xuất hiện của gió đứt, với tầm ảnh hưởng đặc biệt từ bề mặt đường cất hạ cánh lên đến độ cao 500 mét. Sự chi tiết này giúp tàu bay và nhân viên sân bay hiểu rõ về tình hình và thực hiện các biện pháp an toàn.
+ Nội dung và cách thức lập bản tin cảnh báo gió đứt tại sân bay tuân thủ nghiêm túc theo quy định và hướng dẫn của ICAO (Tổ chức Hàng không Dân dụ). Sự tuân thủ này đảm bảo tính nhất quán và chính xác trong việc cung cấp thông tin, đồng thời đặt ra tiêu chuẩn chất lượng cao.
+ Đài kiểm soát tại sân bay và cơ sở kiểm soát tiếp cận đều đảm nhận trách nhiệm quan trọng trong việc xử lý thông tin cảnh báo WS WRNG. Điều này bao gồm việc chuyển ngay bản tin cảnh báo từ cơ sở MET đến tàu bay đang tiếp cận hạ cánh hoặc cất cánh lấy độ cao, cũng như chuyển ngay báo cáo về hiện tượng gió đứt từ tàu bay đến cơ sở MET liên quan.
3. Quy định về bản tin dự báo khí tượng cho cất cánh
Điều 121 Thông tư 19/2017/TT-BGTVT, được sửa đổi bởi Điều 1 Thông tư 32/2021/TT-BGTVT quy định bản tin dự báo thời tiết đối với quá trình cất cánh của tàu bay không chỉ là một tài liệu thông tin, mà còn là một khía cạnh quan trọng của sự hợp tác chặt chẽ giữa cơ sở khí tượng sân bay và những người điều hành tàu bay.
- Cơ sở khí tượng sân bay không chỉ đơn thuần lập mà còn chịu trách nhiệm cung cấp bản tin dự báo khí tượng, đảm bảo rằng mỗi tàu bay cất cánh từ sân bay nằm trong phạm vi trách nhiệm được phục vụ một cách chi tiết và chính xác. Sự hợp tác này thường được định rõ trong các thỏa thuận giữa cơ sở khí tượng sân bay và những người điều hành tàu bay, tạo ra một hệ thống liên kết mạnh mẽ.
- Trạm quan trắc khí tượng sân bay không chỉ đơn thuần thực hiện các nhiệm vụ quan trắc, mà còn chịu trách nhiệm phối hợp chặt chẽ với cơ sở khí tượng sân bay. Họ không chỉ là người nhận thông tin, mà còn là đối tác trong quá trình nhận và cung cấp thông tin dự báo, đáp ứng nhanh chóng mọi yêu cầu từ tổ lái và nhân viên hành lý hàng không.
Còn khúc mắc, liên hệ 1900.868644hoặc gửi email tới: [email protected] để được hỗ trợ. Xin cảm ơn.
