1. Thời gian thông qua Luật Căn cước 2023 là vào ngày nào ?
Sự kiện quan trọng diễn ra vào sáng ngày 27/11/2023 tại Kỳ họp thứ 6 của Quốc hội đã chứng kiến sự chính thức thông qua Luật Căn cước 2023. Được hình thành với 7 chương và 46 điều, Luật Căn cước 2023 đặt ra nhiều quy định quan trọng về Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu căn cước; thẻ căn cước, căn cước điện tử; giấy chứng nhận căn cước; cũng như quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan.
Phạm vi ứng dụng của Luật Căn cước 2023 rộng lớn, bao gồm công dân Việt Nam, người gốc Việt Nam chưa xác định được quốc tịch và đang sinh sống tại Việt Nam, cũng như cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan. Điều này thể hiện sự chú ý đặc biệt đối với việc quản lý thông tin cá nhân và quản lý dân cư trong bối cảnh ngày càng phức tạp của xã hội hiện đại.
Luật Căn cước 2023 sẽ bắt đầu có hiệu lực từ ngày 01/7/2024, trừ trường hợp được quy định tại khoản 2 Điều này. Điều này làm nổi bật tầm quan trọng của quy định cụ thể trong việc thi hành và áp dụng Luật, đồng thời tạo điều kiện cho các bên liên quan chuẩn bị và thích ứng trước thời điểm luật có hiệu lực.
Quan trọng hơn, theo quy định tại Điều 79 của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015, ngày Quốc hội thông qua luật là ngày Quốc hội biểu quyết thông qua luật đó. Điều này đặt ra quy trình xác định thời điểm quyết định chính thức về sự chấp nhận và thi hành của một luật. Sự rõ ràng và minh bạch trong quy định này đồng thời thể hiện cam kết của hệ thống pháp luật Việt Nam đối với quy trình lập pháp và áp dụng pháp luật.
2. Luật Căn cước 2023 được công bố toàn văn chính thức khi nào ?
Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015, cùng với sửa đổi năm 2020, đã đề cập đến quy định về thời hạn công bố các luật và văn bản quy phạm pháp luật tại Việt Nam. Theo đó, Chủ tịch nước có trách nhiệm công bố luật chậm nhất là 15 ngày kể từ ngày luật được Quốc hội thông qua. Tuy nhiên, nếu đó là luật được xây dựng và ban hành theo trình tự, thủ tục rút gọn, thì thời hạn này giảm xuống còn 05 ngày kể từ ngày luật được thông qua (theo Khoản 1 Điều 80 của Luật).
Điều này làm nổi bật sự linh hoạt trong quy trình công bố luật, tùy thuộc vào đặc điểm và tính chất của từng loại luật. Trong trường hợp xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật theo trình tự, thủ tục rút gọn, Luật đã quy định một số trường hợp cụ thể. Các trường hợp này bao gồm tình trạng khẩn cấp theo quy định của pháp luật, đột xuất, khẩn cấp trong các tình huống như phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cháy, nổ; cũng như cấp bách để giải quyết những vấn đề phát sinh trong thực tế.
Ngoài ra, trường hợp ngưng hiệu lực toàn bộ hoặc một phần của văn bản quy phạm pháp luật để bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân cũng được đề cập. Điều này làm thấy rõ tầm quan trọng của việc áp dụng văn bản quy phạm pháp luật một cách linh hoạt và kịp thời, nhất là trong các tình huống khẩn cấp và đòi hỏi sự ứng xử nhanh chóng và linh hoạt của cơ quan lập pháp.
Luật cũng đề cập đến trường hợp sửa đổi ngay để phù hợp với văn bản quy phạm pháp luật mới, ban hành ngay văn bản quy phạm pháp luật để thực hiện điều ước quốc tế có liên quan, và cần bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật không còn phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội.
Tuy nhiên, Luật Căn cước 2023 không thuộc vào trường hợp phải xây dựng, ban hành theo trình tự, thủ tục rút gọn, do đó, thời hạn công bố toàn văn Luật Căn cước 2023 sẽ tuân theo quy định chung, chậm nhất là 15 ngày kể từ ngày Quốc hội thông qua. Điều này làm thấy rõ sự cân nhắc và linh hoạt của hệ thống pháp luật Việt Nam, nhằm đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong quá trình lập pháp và thi hành pháp luật.
3. Nghị định và thông tư hướng dẫn Luật Căn cước 2023 có thời hạn ban hành khi nào?
Ngày 08/01/2024, Thủ tướng Chính phủ đã chính thức ban hành Quyết định số 19/QĐ-TTg về việc công bố Danh mục và phân công cơ quan chủ trì soạn thảo văn bản hướng dẫn thi hành các Luật, Nghị quyết đã được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp 6. Quyết định này quy định rõ các thông tin liên quan đến tên luật, ngày có hiệu lực, tên luật, ngày có hiệu lực, tên văn bản quy định chi tiết, cơ quan chủ trì, cơ quan phối hợp, và thời hạn trình/ ban hành.
Theo Quyết định, một trong những văn bản được quy định chi tiết là Luật Căn cước 2023, sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 01/7/2024. Đồng thời, Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Công an làm cơ quan chủ trì trong việc soạn thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành của Luật Căn cước.
Nghị định thứ nhất:
Nghị định nêu rõ một loạt các điều khoản cụ thể trong Luật Căn cước cần được thi hành, bao gồm Khoản 26 Điều 9, Khoản 11 Điều 10, Khoản 4 Điều 12, Khoản 2 Điều 16, Khoản 5 Điều 16, Khoản 6 Điều 22, Khoản 5 Điều 23, Khoản 5 Điều 25, Khoản 6 Điều 29, Khoản 6 Điều 30, Khoản 4 Điều 41. Đây là những điều cần được thực hiện một cách cụ thể và chặt chẽ để đảm bảo việc triển khai hiệu quả của Luật Căn cước.
Bộ Công an sẽ không chỉ đóng vai trò chủ trì mà còn phối hợp chặt chẽ với Văn phòng Chính phủ, Bộ Tư pháp và các bộ, ngành, cơ quan có liên quan. Điều này nhằm đảm bảo rằng quá trình soạn thảo và triển khai văn bản hướng dẫn sẽ diễn ra một cách suôn sẻ, đồng thời đáp ứng đầy đủ các yếu tố pháp lý và quản lý.
Thời hạn trình/ ban hành của Nghị định được đặt ra là trước ngày 01/5/2024, là một cam kết về tính chất chủ động và hiệu quả trong quá trình triển khai. Điều này cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đẩy nhanh tiến độ soạn thảo và thi hành, nhằm đảm bảo rằng hệ thống pháp luật được cập nhật và điều chỉnh theo đúng quy định, từ đó tạo ra một môi trường pháp luật thuận lợi cho cả cộng đồng và doanh nghiệp.
Nghị định thứ hai:
Nghị định quy định về định danh và xác thực điện tử, là một phần quan trọng trong quá trình thực hiện và thi hành luật này. Ngày 08/01/2024, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 19/QĐ-TTg, công bố Danh mục và phân công cơ quan chủ trì soạn thảo văn bản hướng dẫn các luật, trong đó có Luật Căn cước 2023. Trong danh mục này, văn bản hướng dẫn về định danh và xác thực điện tử được giao cho Bộ Công an làm cơ quan chủ trì.
Nghị định nêu rõ nhiều điều khoản chi tiết nhằm thực hiện hiệu quả những quy định của Luật Căn cước 2023. Cụ thể, Khoản 5 Điều 31, Khoản 5 Điều 34, Khoản 4 Điều 41 của Nghị định tập trung vào vấn đề quan trọng về định danh và xác thực điện tử, một phần quan trọng đối với sự phát triển của hệ thống quản lý thông tin cá nhân và bảo mật trong xã hội hiện đại.
Bộ Công an, được giao làm cơ quan chủ trì, sẽ đảm nhận trách nhiệm soạn thảo và hướng dẫn thi hành về định danh và xác thực điện tử. Điều này đồng nghĩa với việc Bộ Công an phải tiếp tục đào tạo và nâng cao năng lực cho cán bộ, công an nhân dân về các quy định mới, từ đó đảm bảo sự hiểu rõ và chính xác trong quá trình triển khai.
Ngoài ra, để đảm bảo tính thống nhất và hỗ trợ các đơn vị triển khai, Quyết định 19/QĐ-TTg cũng yêu cầu sự hợp tác chặt chẽ từ Văn phòng Chính phủ, Bộ Tư pháp và các bộ, ngành, cơ quan có liên quan. Sự phối hợp này cần được thực hiện một cách linh hoạt và hiệu quả, đặc biệt là trong việc đảm bảo rằng văn bản hướng dẫn sẽ được ban hành đúng hạn, trước ngày 01/5/2024, như đã quy định.
Thông tư của Bộ trưởng Bộ Công an:
Ngoài Nghị định, Thông tư của Bộ trưởng Bộ Công an cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc chi tiết hóa và thực hiện các quy định của Luật Căn cước 2023. Thông tư này quy định chi tiết về một số điều và biện pháp thi hành của Luật, như Khoản 4 Điều 18 và Khoản 5 Điều 41, tập trung vào các khía cạnh như bảo mật thông tin, quản lý cơ sở dữ liệu và các biện pháp bảo vệ thông tin cá nhân.
Trước ngày 15/5/2024, là thời hạn được đặt ra cho việc ban hành Thông tư này. Điều này đặt ra áp lực và cam kết về tính chủ động trong quá trình soạn thảo và đồng thời giúp bảo đảm rằng các hướng dẫn chi tiết sẽ sớm được triển khai và áp dụng trong thực tế, mang lại lợi ích và tính công bằng cho cả cộng đồng và doanh nghiệp.
Quyết định 19/QĐ-TTg không chỉ là một bước quan trọng trong việc tăng cường tính minh bạch và hiệu quả của quá trình lập pháp mà còn thể hiện sự quan tâm và cam kết của Chính phủ đối với việc xây dựng một hệ thống pháp luật hoàn chỉnh, phù hợp với tình hình phát triển của đất nước.
Liên hệ qua 1900.868644 hoặc qua [email protected]
