1. Đối tượng hành nghề hoạt động xây dựng buộc phải có chứng chỉ hành nghề
Các quy định về các điều kiện năng lực của tổ chức và cá nhân hoạt động trong lĩnh vực xây dựng được quy định trong Luật Xây dựng năm 2014 và được sửa đổi bởi Luật Xây dựng sửa đổi năm 2020. Theo đó: Các chức danh và cá nhân hành nghề trong lĩnh vực xây dựng phải có chứng chỉ hành nghề theo quy định của Luật này, bao gồm:
- Giám đốc quản lý dự án đầu tư xây dựng. Đây là một trong những chức danh quan trọng trong lĩnh vực xây dựng. Người giữ chức này có trách nhiệm quản lý và điều hành các hoạt động liên quan đến dự án xây dựng từ giai đoạn lập kế hoạch đến hoàn thành công trình. Đây là người chịu trách nhiệm trực tiếp trước chủ đầu tư và cơ quan quản lý nhà nước về việc thực hiện dự án theo quy định của pháp luật và các tiêu chuẩn kỹ thuật, môi trường. Đồng thời, người giữ chức danh này cũng phải có trình độ chuyên môn và kỹ năng quản lý, lãnh đạo tốt để đảm bảo tiến độ và chất lượng công trình xây dựng.
- Chủ nhiệm, chủ trì lập thiết kế quy hoạch xây dựng. Đây là cá nhân đảm nhận vai trò quan trọng trong việc xác định và phát triển các kế hoạch, bản thiết kế liên quan đến quy hoạch xây dựng. Vị trí này đòi hỏi kiến thức chuyên môn sâu rộng về lĩnh vực xây dựng và quy hoạch đô thị, cũng như kỹ năng lãnh đạo và quản lý dự án.
- Chủ nhiệm khảo sát xây dựng. Đây là người có trách nhiệm tổ chức và thực hiện các hoạt động liên quan đến việc khảo sát địa hình, môi trường và các yếu tố kỹ thuật khác để đảm bảo tính khả thi và an toàn của dự án xây dựng. Vị trí này yêu cầu kiến thức chuyên môn vững về các phương pháp khảo sát địa chất, địa hình, môi trường và cơ sở hạ tầng kỹ thuật.
- Chủ nhiệm, chủ trì thiết kế, thẩm tra thiết kế xây dựng. Với vai trò quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng và an toàn của dự án xây dựng, chủ nhiệm hoặc người chủ trì thiết kế và thẩm tra thiết kế xây dựng cần phải có kiến thức chuyên môn sâu và kỹ năng lãnh đạo, quản lý tốt.
- Tư vấn giám sát thi công xây dựng. Đây là người hoặc tổ chức có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sự hiệu quả và chất lượng của quá trình thi công các công trình xây dựng. Vị trí này yêu cầu kiến thức chuyên môn sâu về các phương pháp xây dựng, vật liệu xây dựng, quy trình công nghệ, và quy định pháp luật liên quan.
- Chủ trì lập, thẩm tra và quản lý chi phí đầu tư xây dựng. Với vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính hiệu quả và thành công của dự án xây dựng, chủ trì lập, thẩm tra và quản lý chi phí đầu tư xây dựng cần có kiến thức chuyên môn sâu và kỹ năng quản lý tài chính và giao tiếp hiệu quả.
Chứng chỉ hành nghề được phân thành ba hạng: hạng I, hạng II và hạng III. Đây là cách phân loại nhằm xác định trình độ chuyên môn và kinh nghiệm của cá nhân trong ngành xây dựng, giúp đảm bảo tính chất lượng và an toàn của các công trình xây dựng được thực hiện. Cụ thể, các hạng chứng chỉ này có thể phản ánh mức độ kiến thức, kỹ năng và kinh nghiệm của người nghề nghiệp trong lĩnh vực xây dựng, từ các công việc chuyên môn cơ bản đến các công việc phức tạp và chuyên sâu hơn.
2. Điều kiện cần đáp ứng để được cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng
Để được cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng, cá nhân cần phải đáp ứng các điều kiện sau đây:
- Có trình độ chuyên môn phù hợp với nội dung đề nghị cấp chứng chỉ hành nghề. Điều này có nghĩa là cá nhân cần phải có kiến thức và kỹ năng chuyên môn đủ để thực hiện các nhiệm vụ và công việc liên quan đến lĩnh vực mà chứng chỉ hành nghề đề cập đến. Điều này đảm bảo rằng họ có khả năng thực hiện các nhiệm vụ một cách hiệu quả và an toàn, đồng thời đảm bảo tính chất lượng của công việc trong lĩnh vực xây dựng. Trình độ chuyên môn có thể bao gồm kiến thức về kỹ thuật xây dựng, quản lý dự án, quy trình thiết kế, kiểm tra và giám sát công trình, cũng như các quy định pháp luật và tiêu chuẩn ngành liên quan. Đối với mỗi loại công việc cụ thể, có thể có các yêu cầu cụ thể về trình độ và kỹ năng mà cá nhân cần phải đáp ứng.
- Có thời gian và kinh nghiệm tham gia công việc phù hợp với nội dung đề nghị cấp chứng chỉ hành nghề. Thời gian và kinh nghiệm tham gia công việc phù hợp có thể bao gồm tham gia vào các dự án xây dựng, thực hiện các nhiệm vụ cụ thể như thiết kế, giám sát, hoặc quản lý dự án, và làm việc dưới sự hướng dẫn hoặc hợp tác với các chuyên gia trong lĩnh vực. Kinh nghiệm này không chỉ giúp cá nhân có kiến thức và kỹ năng thực tiễn mà còn giúp họ hiểu rõ hơn về các yêu cầu và thách thức trong ngành xây dựng
- Đã qua sát hạch kiểm tra kinh nghiệm nghề nghiệp và kiến thức pháp luật liên quan đến lĩnh vực hành nghề. Quá trình sát hạch và kiểm tra này thường bao gồm một loạt các bài kiểm tra, trắc nghiệm hoặc bài thi thực hành để đánh giá kiến thức và kỹ năng của cá nhân trong lĩnh vực cụ thể. Các nội dung kiểm tra có thể bao gồm kiến thức về quy trình xây dựng, kỹ thuật xây dựng, quản lý dự án, an toàn lao động và các quy định pháp luật liên quan. Việc này đảm bảo rằng những người được cấp chứng chỉ hành nghề trong lĩnh vực xây dựng không chỉ có kiến thức chuyên môn mà còn có khả năng áp dụng và tuân thủ các quy định pháp luật, giúp bảo đảm tính an toàn, chất lượng và tuân thủ quy định pháp luật của các dự án xây dựng mà họ tham gia.
Cơ quan có thẩm quyền sát hạch và cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng được quy định như sau:
- Cơ quan chuyên môn thuộc Bộ Xây dựng có thẩm quyền sát hạch và cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng hạng I. Việc cấp chứng chỉ hành nghề hạng I từ phía cơ quan chuyên môn thuộc Bộ Xây dựng đảm bảo rằng những người nhận được chứng chỉ này đã được kiểm tra và xác nhận là có đủ trình độ chuyên môn, kinh nghiệm và hiểu biết pháp luật liên quan để thực hiện các nhiệm vụ quan trọng và nhạy cảm trong ngành xây dựng.
- Sở Xây dựng, tổ chức xã hội - nghề nghiệp có đủ điều kiện theo quy định của Chính phủ có thẩm quyền sát hạch và cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng các hạng còn lại. Các cơ quan này hoặc tổ chức sẽ tiến hành sát hạch và đánh giá các cá nhân, sau đó cấp chứng chỉ hành nghề cho những người đạt yêu cầu. Quy trình này giúp đảm bảo rằng những người làm việc trong lĩnh vực xây dựng, từ các vị trí cấp quản lý đến các vị trí thực thi công việc, đều có đủ trình độ và kỹ năng cần thiết để thực hiện công việc của mình một cách an toàn và chuyên nghiệp.
Chứng chỉ hành nghề kiến trúc thực hiện theo quy định của pháp luật về kiến trúc.
3. Xử phat với cá nhân hành nghề hoạt động xây dựng mà không có chứng chỉ hành nghề
Mức xử phạt vi phạm hành chính đối với cá nhân hành nghề hoạt động xây dựng mà không có chứng chỉ hành nghề theo quy định được quy định như sau theo điểm b của khoản 1 Điều 24 Nghị định 16/2022/NĐ-CP: Vi phạm quy định về điều kiện năng lực hoạt động xây dựng sẽ bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng với các hành vi sau đây:
- Hoạt động xây dựng không đủ điều kiện hành nghề theo quy định;
- Hoạt động xây dựng không có chứng chỉ hành nghề hoặc chứng chỉ hành nghề đã hết hiệu lực hoặc hoạt động sai chứng chỉ hành nghề;
- Người nước ngoài hoặc người Việt Nam định cư ở nước ngoài hành nghề hoạt động xây dựng ở Việt Nam mà không thực hiện việc chuyển đổi chứng chỉ hành nghề theo quy định.
Đối với tổ chức hoạt động xây dựng, mức xử phạt là từ 30.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng với các hành vi tương tự như đã nêu ở trên.
Nếu có bất cứ vấn đề pháp lý nào cần hỗ trợ, vui lòng liên hệ tới bộ phận tư vấn pháp luật trực tuyến qua số điện thoại: 1900.868644 hoặc gửi yêu cầu qua địa chỉ email: [email protected]. Trân trọng!
