1. Tìm hiểu về nhà thầu, nhà đầu tư
Đấu thầu là một quy trình quan trọng và phức tạp trong việc lựa chọn nhà thầu để tiến hành ký kết và thực hiện các hợp đồng liên quan đến cung cấp dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, mua sắm hàng hóa, xây lắp, và lựa chọn nhà đầu tư để thực hiện các dự án đầu tư kinh doanh. Quá trình đấu thầu được thực hiện dựa trên nguyên tắc bảo đảm cạnh tranh, công bằng, minh bạch, hiệu quả kinh tế và trách nhiệm giải trình.
Nhà đầu tư là các tổ chức hoặc cá nhân tham gia vào quá trình đấu thầu, có tên và trực tiếp ký kết và thực hiện hợp đồng nếu được lựa chọn. Nhà đầu tư có thể là các nhà đầu tư độc lập hoặc tham gia dưới hình thức liên danh.
Nhà thầu là các tổ chức, cá nhân hoặc sự kết hợp giữa các tổ chức hoặc cá nhân theo hình thức liên danh, tham gia vào quá trình đấu thầu, có tên và trực tiếp ký kết và thực hiện hợp đồng nếu được lựa chọn. Trong trường hợp liên danh, các thành viên của liên danh phải thỏa thuận rõ ràng về trách nhiệm của từng thành viên và trách nhiệm chung của toàn bộ liên danh đối với phạm vi gói thầu.
Nhà thầu phụ là các tổ chức hoặc cá nhân ký kết hợp đồng với nhà thầu chính để tham gia vào việc thực hiện các công việc xây lắp, tư vấn, phi tư vấn và cung cấp hàng hóa liên quan đến gói thầu. Nhà thầu phụ đặc biệt là nhà thầu phụ thực hiện các nhiệm vụ quan trọng trong gói thầu, được đề xuất bởi nhà thầu trong hồ sơ dự thầu hoặc hồ sơ đề xuất, dựa trên yêu cầu về năng lực và kinh nghiệm đã được ghi trong hồ sơ mời thầu và hồ sơ yêu cầu.
Các nhà thầu nước ngoài và nhà đầu tư nước ngoài là các tổ chức được thành lập theo pháp luật nước ngoài hoặc cá nhân có quốc tịch nước ngoài tham gia vào quá trình đấu thầu.
Các nhà thầu trong nước và nhà đầu tư trong nước là các tổ chức được thành lập theo pháp luật Việt Nam hoặc cá nhân có quốc tịch Việt Nam tham gia vào quá trình đấu thầu.
2. Điều kiện nhà thầu, nhà đầu tư là tổ chức có tư cách hợp lệ từ 01/01/2024
Theo quy định tại khoản 1 Điều 5 của Luật Đấu thầu 2023, nhà thầu và nhà đầu tư sẽ được coi là tổ chức có tư cách hợp lệ kể từ ngày 01/01/2024. Để được xem là có tư cách hợp lệ, nhà thầu và nhà đầu tư phải đáp ứng đủ các điều kiện sau đây:
Đối với nhà thầu và nhà đầu tư trong nước, đó có thể là doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã, tổ hợp tác, đơn vị sự nghiệp công lập hoặc tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài đã đăng ký thành lập và hoạt động theo quy định của pháp luật Việt Nam. Đối với nhà thầu và nhà đầu tư nước ngoài, họ cần phải đăng ký thành lập và hoạt động theo pháp luật của nước ngoài.
Các nhà thầu và nhà đầu tư phải có hạch toán tài chính độc lập.
Họ không được đang trong quá trình thực hiện thủ tục giải thể hoặc bị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã, tổ hợp tác. Hơn nữa, họ cũng không được mất khả năng thanh toán theo quy định của pháp luật về phá sản.
Tên của nhà thầu và nhà đầu tư phải xuất hiện trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia trước khi kết quả lựa chọn nhà thầu và nhà đầu tư được phê duyệt.
Họ phải bảo đảm cạnh tranh trong quá trình đấu thầu theo quy định tại Điều 6 của Luật Đấu thầu 2023.
Nhà thầu và nhà đầu tư không được trong thời gian bị cấm tham dự thầu theo quyết định của người có thẩm quyền, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan khác ở Trung ương, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, theo quy định tại khoản 3 Điều 87 của Luật Đấu thầu 2023.
Họ không được đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Tên của họ phải có trong danh sách ngắn đối với các trường hợp đã được lựa chọn danh sách ngắn.
Đối với nhà thầu nước ngoài, họ phải liên danh với nhà thầu trong nước hoặc sử dụng nhà thầu phụ trong nước, trừ trường hợp nhà thầu trong nước không đủ năng lực tham gia vào bất kỳ phần công việc nào của gói thầu, khi tham dự thầu quốc tế tại Việt Nam.
Hiện tại, theo quy định tại khoản 1 Điều 5 của Luật Đấu thầu 2013, nhà thầu và nhà đầu tư được coi là có tư cách hợp lệ khi đáp ứng các điều kiện sau đđây:
Họ phải có đăng ký thành lập và hoạt động do cơ quan có thẩm quyền của nước mà nhà thầu và nhà đầu tư đang hoạt động cấp.
Họ phải có hạch toán tài chính độc lập.
Họ không được đang trong quá trình giải thể. Hơn nữa, họ cũng không được kết luận đang lâm vào tình trạng phá sản hoặc nợ không có khả năng chi trả theo quy định của pháp luật.
Tên của họ phải đã đăng ký trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia.
Họ phải bảo đảm cạnh tranh trong quá trình đấu thầu theo quy định tại Điều 6 của Luật Đấu thầu 2013.
Họ không được trong thời gian bị cấm tham dự thầu.
Tên của họ phải có trong danh sách ngắn đối với các trường hợp đã được lựa chọn danh sách ngắn.
Đối với nhà thầu nước ngoài khi tham dự thầu quốc tế tại Việt Nam, họ phải liên danh với nhà thầu trong nước hoặc sử dụng nhà thầu phụ trong nước, trừ trường hợp nhà thầu trong nước không đủ năng lực tham gia vào bất kỳ phần công việc nào của gói thầu.
Từ ngày 01/01/2024, Luật Đấu thầu 2023 sẽ thay thế Luật Đấu thầu 2013 trong việc quy định các điều kiện cần thiết để nhà thầu và nhà đầu tư được xem là có tư cách hợp lệ. Những sự thay đổi này nhằm tăng cường quản lý và đảm bảo tính minh bạch, công bằng, và cạnh tranh trong hoạt động đấu thầu tại Việt Nam.
3. Điều kiện nhà thầu, nhà đầu tư là cá nhân có tư cách hợp lệ từ 01/01/2024
Theo quy định tại khoản 3 Điều 5 của Luật Đấu thầu 2023, nhà thầu và nhà đầu tư cá nhân sẽ được coi là có tư cách hợp lệ từ ngày 01/01/2024 khi thỏa mãn các điều kiện sau đây:
Có đầy đủ năng lực hành vi dân sự theo quy định của pháp luật nước mà cá nhân đó là công dân.
Có chứng chỉ chuyên môn phù hợp (nếu có quy định).
Đáp ứng các điều kiện quy định tại điểm e và điểm g khoản 1 Điều 5 của Luật Đấu thầu 2023:
Không đang trong thời gian bị cấm tham dự thầu theo quyết định của người có thẩm quyền, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan khác ở Trung ương, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, theo quy định tại khoản 3 Điều 87 của Luật Đấu thầu 2023.
Không đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Hiện tại, theo quy định tại khoản 2 Điều 5 của Luật Đấu thầu 2013, nhà thầu và nhà đầu tư cá nhân sẽ được coi là có tư cách hợp lệ khi thỏa mãn các điều kiện sau đây:
Có đầy đủ năng lực hành vi dân sự theo quy định của pháp luật nước mà cá nhân đó là công dân.
Có chứng chỉ chuyên môn phù hợp theo quy định của pháp luật.
Đã đăng ký hoạt động hợp pháp theo quy định của pháp luật.
Không đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Không đang trong thời gian bị cấm tham dự thầu.
Các quy định trong Luật Đấu thầu 2023 sẽ thay thế Luật Đấu thầu 2013 từ ngày 01/01/2024, nhằm nâng cao quản lý và đảm bảo tính minh bạch, công bằng, và cạnh tranh trong hoạt động đấu thầu tại Việt Nam.
4. Bổ sung điều kiện nhà thầu là hộ kinh doanh có tư cách hợp lệ từ 01/01/2024
Theo quy định tại khoản 2 Điều 5 của Luật Đấu thầu 2023, từ ngày 01/01/2024, sẽ có sự bổ sung về điều kiện tư cách hợp lệ cho nhà thầu là hộ kinh doanh. Để được coi là có tư cách hợp lệ, hộ kinh doanh cần đáp ứng các điều kiện sau đây:
Có giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh theo quy định của pháp luật. Điều này đảm bảo rằng hộ kinh doanh đã hoàn thành thủ tục đăng ký và được công nhận là một đơn vị kinh doanh hợp pháp.
Không đang trong quá trình chấm dứt hoạt động hoặc bị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh. Điều này đảm bảo rằng hộ kinh doanh đang hoạt động ổn định và không gặp phải vấn đề pháp lý nghiêm trọng. Chủ hộ kinh doanh cũng không đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự để đảm bảo tính đáng tin cậy và uy tín của hộ kinh doanh.
Đáp ứng các điều kiện quy định tại các điểm d, đ, e và h khoản 1 Điều 5 của Luật Đấu thầu 2023. Cụ thể, hộ kinh doanh cần tuân thủ các yêu cầu về năng lực hành vi dân sự, chứng chỉ chuyên môn (nếu có quy định), không bị cấm tham dự thầu theo quyết định của các cơ quan có thẩm quyền, và không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Điều quan trọng cần lưu ý là nhà thầu và nhà đầu tư có tư cách hợp lệ theo quy định tại các khoản 1, 2 và 3 Điều 5 của Luật Đấu thầu 2023 (mục 1, 2 và 3) sẽ có quyền tham gia vào các hoạt động đấu thầu dưới tư cách độc lập hoặc liên danh. Điều này nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các hộ kinh doanh tham gia vào thị trường đấu thầu và tăng cường tính cạnh tranh trong ngành xây dựng và công trình.
Mọi thắc mắc quý khách hàng xin vui lòng gửi về số Hotline 1900.868644 hoặc địa chỉ email [email protected] để được giải đáp. Trân trọng!
