1. Quy định mới hộ gia đình khoan giếng để lấy nước sinh hoạt phải kê khai từ 01/7/2024
Ngày 27/11/2023, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Tài nguyên nước năm 2023, một bước quan trọng nhằm quản lý và bảo vệ tài nguyên nước quý báu của đất nước. Theo thông báo mới nhất, luật này sẽ có hiệu lực từ ngày 01/7/2024, mở ra một chương mới trong quản lý sử dụng nước, đặc biệt là trong việc khai thác nước dưới đất cho mục đích sinh hoạt.
Kể từ thời điểm trên, quy định đối với hộ gia đình khai thác nước dưới đất để sử dụng cho mục đích sinh hoạt của mình sẽ trở nên nghiêm túc hơn. Điều này được thể hiện qua việc buộc phải thực hiện kê khai theo khoản 4 của Điều 52 Luật Tài nguyên nước năm 2023. Điều này là một bước quan trọng nhằm đảm bảo sự minh bạch và hiệu quả trong việc quản lý tài nguyên nước, đặc biệt là khi nhu cầu sử dụng nước ngày càng tăng cao.
Cần nhấn mạnh rằng trước đó, theo khoản 1 của Điều 44 Luật Tài nguyên nước năm 2012, hộ gia đình khi khai thác và sử dụng nước cho mục đích sinh hoạt không phải đăng ký hoặc xin phép. Tuy nhiên, với sự thay đổi và bổ sung của Luật Tài nguyên nước năm 2023, việc kê khai trở thành bước bắt buộc từ ngày 01/7/2026, đặt ra một tiêu chuẩn cao hơn trong quản lý và sử dụng tài nguyên nước.
Đây có lẽ là một bước đi quan trọng nhằm đảm bảo bền vững và công bằng trong việc phân phối và sử dụng tài nguyên nước, đồng thời thúc đẩy ý thức của cộng đồng về việc bảo vệ nguồn nước, là nguồn sống không thể thiếu đối với mọi sinh linh trên hành tinh chúng ta.
2. Trường hợp nào không phải kê khai, cấp phép khai thác tài nguyên nước?
Theo quy định tại khoản 3 của Điều 52 Luật Tài nguyên nước năm 2023, tổ chức và cá nhân sẽ không phải thực hiện quy trình kê khai, cấp phép khai thác tài nguyên nước và đăng ký khai thác, sử dụng tài nguyên nước trong một số trường hợp cụ thể sau đây:
- Khai thác nước cho các hoạt động văn hóa, tôn giáo, tín ngưỡng, phòng cháy, chữa cháy, phục vụ mục đích quốc phòng và an ninh, tưới cây và rửa đường phục vụ mục đích công cộng;
Trong tình huống khai thác nước để phục vụ các hoạt động văn hóa, tôn giáo, tín ngưỡng, phòng cháy, chữa cháy, phục vụ mục đích quốc phòng và an ninh, cũng như tưới cây và rửa đường để phục vụ mục đích công cộng, theo quy định hiện hành, không yêu cầu việc kê khai và cấp phép khai thác tài nguyên nước. Điều này có ý nghĩa quan trọng trong việc giữ vững và thúc đẩy các hoạt động có tính cộng đồng, đồng thời hỗ trợ quốc phòng, an ninh và phòng cháy chữa cháy, các lĩnh vực chiến lược quan trọng đối với sự phát triển và bền vững của xã hội.
Quy định này không chỉ giúp giảm bớt gánh nặng hành chính cho tổ chức và cá nhân tham gia vào những hoạt động cộng đồng và an sinh xã hội, mà còn thể hiện sự linh hoạt và sáng tạo của chính trị, nhằm đồng lòng đẩy mạnh các mục tiêu quốc gia và xã hội. Việc không áp dụng quy trình kê khai và cấp phép trong các trường hợp cụ thể như trên, chắc chắn sẽ tạo ra một môi trường thuận lợi cho các hoạt động có lợi ích cộng đồng và quốc gia mà không làm ảnh hưởng đến nguồn tài nguyên nước chung của cộng đồng.
- Trong trường hợp khai thác nước mặt quy mô nhỏ để phục vụ sản xuất nông nghiệp và nuôi trồng thủy sản, hiện tại quy định không yêu cầu việc kê khai và cấp phép khai thác tài nguyên nước. Điều này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc tạo điều kiện thuận lợi cho những hoạt động quan trọng đối với nền kinh tế nông nghiệp và thủy sản.
Quy định này giúp giảm bớt khâu hành chính đối với các hộ gia đình, doanh nghiệp nhỏ và các đơn vị có quy mô nhỏ tham gia vào sản xuất nông nghiệp và nuôi trồng thủy sản. Đồng thời, nó còn hỗ trợ nhanh chóng và linh hoạt hóa quá trình khai thác nước, giúp tăng cường năng suất trong lĩnh vực này mà không gặp phải các rắc rối pháp lý không cần thiết.
Việc không yêu cầu kê khai và cấp phép trong trường hợp cụ thể như vậy thể hiện cam kết của pháp luật đối với việc thúc đẩy và hỗ trợ sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp và thủy sản, đặc biệt là trong bối cảnh nhu cầu lớn về thực phẩm và nguồn nguyên liệu thủy sản ngày càng tăng cao.
- Khai thác nước mặt quy mô nhỏ để sử dụng cho các mục đích ngoài mục đích nêu trên và công trình ngăn sông, suối, kênh, mương, rạch có quy mô vừa và nhỏ với mục đích tạo nguồn, ngăn mặn, chống ngập, tạo cảnh quan;
- Khai thác nước cho sinh hoạt tại các khu vực trong thời gian xảy ra hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn, sự cố ô nhiễm, dịch bệnh do cấp có thẩm quyền công bố theo quy định của pháp luật;
- Khai thác nước biển để sử dụng cho sản xuất muối;
- Khai thác nước biển phục vụ các hoạt động trên biển;
- Khai thác nước biển quy mô nhỏ để sử dụng cho các hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, nuôi trồng thủy sản trên đảo, đất liền;
- Sử dụng mặt nước sông, suối, kênh, mương, rạch, hồ chứa để nuôi trồng thủy sản, kinh doanh, dịch vụ quy mô nhỏ;
- Đào hồ, ao, kênh, mương, rạch quy mô nhỏ để tạo không gian thu, trữ nước, dẫn nước, tạo cảnh quan;
- Hoạt động sử dụng mặt nước trong phạm vi bảo vệ công trình thủy lợi thực hiện theo quy định của pháp luật về thủy lợi;
- Các trường hợp khác theo quy định của Chính phủ.
Những quy định này đặt ra một khung pháp lý linh hoạt để đảm bảo quản lý hợp lý và hiệu quả của tài nguyên nước, phản ánh cam kết của quốc gia trong việc bảo vệ và sử dụng tài nguyên nước một cách bền vững và hài hòa với phát triển kinh tế-xã hội.
3. Trường hợp nào phải đăng ký khai thác, sử dụng tài nguyên nước từ ngày 01/7/2024
Theo quy định tại khoản 5 của Điều 52 Luật Tài nguyên nước năm 2023, tổ chức và cá nhân sẽ phải đăng ký khai thác, sử dụng tài nguyên nước trong các trường hợp cụ thể như sau:
- Khai thác nước mặt quy mô vừa để sử dụng cho mục đích sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản;
- Khai thác nước dưới đất quy mô nhỏ để sử dụng cho các mục đích ngoài mục đích quốc phòng và an ninh, công cộng và mục đích theo quy định trên
- Sử dụng nước dưới đất tự chảy trong moong khai thác khoáng sản để tuyển quặng tại moong hoặc bơm hút nước để tháo khô lượng nước tự chảy vào moong khai thác khoáng sản;
- Khai thác nước biển quy mô vừa để sử dụng cho các hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, nuôi trồng thủy sản trên hải đảo, đất liền;
- Công trình ngăn sông, suối, kênh, mương, rạch có quy mô vừa và nhỏ với mục đích tạo nguồn, ngăn mặn, chống ngập, tạo cảnh quan;
- Sử dụng mặt nước sông, suối, kênh, mương, rạch, hồ chứa để nuôi trồng thủy sản, kinh doanh, dịch vụ có quy mô không thuộc trường hợp sử dụng mặt nước sông, suối, kênh, mương, rạch, hồ chứa để nuôi trồng thủy sản, kinh doanh, dịch vụ quy mô nhỏ; sử dụng mặt nước hồ chứa để sản xuất điện mặt trời;
- Đào sông, suối; đào hồ, ao, kênh, mương, rạch để tạo không gian thu, trữ nước, dẫn nước, tạo cảnh quan có quy mô không thuộc trường hợp quy định đào hồ, ao, kênh, mương, rạch quy mô nhỏ để tạo không gian thu, trữ nước, dẫn nước, tạo cảnh quan;
Đồng thời, lưu ý rằng trong trường hợp tổ chức và cá nhân thăm dò, khai thác nước dưới đất trong phạm vi bảo vệ công trình thủy lợi, cơ quan cấp phép về tài nguyên nước cần thu được ý kiến bằng văn bản từ cơ quan nhà nước quản lý công trình thủy lợi đó trước khi cấp phép thăm dò, khai thác nước dưới đất. Điều này nhằm đảm bảo sự đồng thuận và hiệu quả trong việc sử dụng tài nguyên nước, đồng thời bảo vệ cơ sở hạ tầng quan trọng của hệ thống thủy lợi.
Liên hệ đến hotline 1900.868644 hoặc gửi thư tư vấn đến email: [email protected] để được tư vấn pháp luật nhanh chóng
