1. Hiểu thế nào về chi trả tiền dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên
Chi trả dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên là một khái niệm quan trọng và được giải thích chi tiết theo khoản 1 Điều 138 của Luật Bảo vệ Môi trường 2020. Theo đó, chi trả dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên đề cập đến việc tổ chức và cá nhân sử dụng các dịch vụ mà hệ sinh thái tự nhiên cung cấp và trả tiền cho những tổ chức và cá nhân có trách nhiệm cung ứng và tạo ra giá trị môi trường và cảnh quan từ hệ sinh thái tự nhiên, nhằm bảo vệ, duy trì và phát triển hệ sinh thái tự nhiên.
Hệ sinh thái tự nhiên đóng vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc sống của con người và hành tinh chúng ta. Nó cung cấp các dịch vụ môi trường quan trọng như cung cấp nước, cung cấp thực phẩm, điều tiết khí hậu và bảo vệ đất đai. Đồng thời, hệ sinh thái tự nhiên còn mang lại giá trị văn hóa, cảnh quan và tiềm năng kinh tế. Tuy nhiên, do tác động của con người và các hoạt động kinh tế, hệ sinh thái tự nhiên đang bị suy thoái và mất cân bằng. Đây là một vấn đề cấp bách cần được giải quyết.
Vì vậy, việc áp dụng chi trả dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên là một biện pháp quan trọng để đảm bảo sự bền vững của hệ sinh thái tự nhiên. Bằng cách trả tiền cho những giá trị môi trường và cảnh quan từ hệ sinh thái tự nhiên, chúng ta đang tôn trọng và đánh giá cao những dịch vụ mà nó mang lại. Đồng thời, việc này cũng khuyến khích các tổ chức và cá nhân có trách nhiệm bảo vệ và duy trì hệ sinh thái tự nhiên, đồng thời tạo ra sự cân đối giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường.
Theo Luật Bảo vệ Môi trường 2020, các tổ chức và cá nhân sử dụng dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên cần chi trả một khoản tiền tương xứng với giá trị môi trường và cảnh quan mà hệ sinh thái tự nhiên tạo ra. Khoản tiền này sẽ được sử dụng để đầu tư vào việc bảo vệ, duy trì và phát triển hệ sinh thái tự nhiên, nhằm đảm bảo sự tồn tại và phát triển bền vững của nó trong tương lai.
Việc áp dụng chi trả dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên không chỉ có lợi cho môi trường và cộng đồng, mà còn mang lại lợi ích kinh tế. Bằng cách đầu tư vào bảo vệ và phát triển hệ sinh thái tự nhiên, chúng ta tạo ra cơ hội việc làm, thúể thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững và thúc đẩy sự phục hồi của các nguồn tài nguyên tự nhiên. Để thực hiện việc chi trả dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên, các tổ chức và cá nhân cần có sự hiểu biết về giá trị môi trường và cảnh quan của hệ sinh thái tự nhiên. Điều này đòi hỏi sự nghiên cứu và đánh giá kỹ lưỡng về các dịch vụ môi trường và cảnh quan mà hệ sinh thái tự nhiên cung cấp. Các phương pháp đánh giá giá trị môi trường và cảnh quan cần được phát triển và áp dụng để xác định một cách công bằng và chính xác giá trị của hệ sinh thái tự nhiên.
Ngoài ra, quá trình thu thập và quản lý các khoản tiền chi trả cũng cần được thực hiện một cách minh bạch và hiệu quả. Cần thiết lập các cơ chế và quy trình rõ ràng để đảm bảo tính chính xác và minh bạch trong việc thu thập, phân phối và sử dụng các khoản tiền này. Các tổ chức và cá nhân có trách nhiệm cung cấp thông tin liên quan và tuân thủ các quy định liên quan đến việc chi trả dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên.
2. Dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên được chi trả bao gồm những dịch vụ nào?
Theo khoản 2 Điều 138 của Luật Bảo vệ Môi trường 2020, các dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên được chi trả bao gồm một số loại cụ thể. Dưới đây là mô tả chi tiết về những dịch vụ này:
- Dịch vụ môi trường rừng: Đây là các dịch vụ mà hệ sinh thái rừng cung cấp. Luật Bảo vệ Môi trường 2020 quy định rõ ràng về việc chi trả dịch vụ môi trường rừng theo các quy định của pháp luật về lâm nghiệp. Rừng có vai trò quan trọng trong việc duy trì nguồn nước, bảo vệ đất đai, điều tiết khí hậu, và cung cấp các giá trị sinh thái khác.
- Dịch vụ hệ sinh thái đất ngập nước: Đây là các dịch vụ hệ sinh thái được cung cấp bởi các vùng đất ngập nước. Các dịch vụ này có thể phục vụ cho mục đích kinh doanh du lịch, giải trí và nuôi trồng thủy sản. Vùng đất ngập nước đóng góp vào việc duy trì đa dạng sinh học, cân bằng môi trường và cung cấp nguồn tài nguyên quan trọng.
- Dịch vụ hệ sinh thái biển: Đây là các dịch vụ hệ sinh thái mà biển cung cấp. Tương tự như đất ngập nước, các dịch vụ hệ sinh thái biển có thể phục vụ cho mục đích kinh doanh du lịch, giải trí và nuôi trồng thủy sản. Biển là một hệ sinh thái quan trọng, cung cấp nguồn thực phẩm, sinh kế và có vai trò quan trọng trong việc điều tiết khí hậu.
- Dịch vụ hệ sinh thái núi đá, hang động và công viên địa chất: Đây là các dịch vụ hệ sinh thái được cung cấp bởi các khu vực núi đá, hang động và công viên địa chất. Các dịch vụ này có thể phục vụ cho mục đích kinh doanh du lịch và giải trí. Các khu vực núi đá, hang động và công viên địa chất mang lại giá trị cảnh quan độc đáo và đóng góp vào việc bảo tồn di sản thiên nhiên và văn hóa.
- Dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên khác: Đây là các dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên khác, chưa được liệt kê cụ thể trong Luật Bảo vệ Môi trường 2020. Các dịch vụ này có thể phục vụ cho mục đích hấp thụ và lưu trữ carbon, trừ khi có quy định khác tại điểm a của khoản này.
Thêm vào đó, theo Nghị định 08/2022/NĐ-CP, cụ thể ở khoản 2 Điều 121, quy định rằng các dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên sẽ được áp dụng chi trả theo những quy định sau đây.
Đầu tiên, các dịch vụ hệ sinh thái đất ngập nước được áp dụng chi trả nhằm phục vụ mục đích kinh doanh du lịch, giải trí và nuôi trồng thủy sản của vùng đất ngập nước quan trọng, cũng như vùng sinh thái hỗn hợp theo quy định của pháp luật về đa dạng sinh học.
Thứ hai, các dịch vụ hệ sinh thái biển cũng được áp dụng chi trả nhằm phục vụ mục đích kinh doanh du lịch, giải trí và nuôi trồng thủy sản của khu bảo tồn biển và khu bảo vệ nguồn lợi thủy sản. Điều này nhằm bảo vệ và phát triển nguồn tài nguyên biển quý giá của đất nước, đồng thời khuyến khích sự bền vững trong việc khai thác và sử dụng các nguồn lợi biển.
Thứ ba, các dịch vụ hệ sinh thái núi đá và hang động, thuộc di sản thiên nhiên, cũng được áp dụng chi trả nhằm phục vụ mục đích kinh doanh du lịch và giải trí. Đồng thời, dịch vụ hệ sinh thái công viên địa chất cũng được áp dụng chi trả nhằm phục vụ mục đích kinh doanh du lịch và giải trí. Tuy nhiên, điều này không áp dụng đối với dịch vụ môi trường rừng trong hệ sinh thái rừng, vì đã có quy định chi trả dịch vụ môi trường rừng tại khoản 1 Điều này.
Việc áp dụng chi trả cho các dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên như trên nhằm thúc đẩy sự bảo vệ và phát triển bền vững các nguồn tài nguyên và môi trường tự nhiên của đất nước. Đồng thời, việc thu phí chi trả cũng đóng góp vào việc tài trợ, đầu tư và phát triển các hoạt động bảo tồn và phát triển hệ sinh thái tự nhiên, từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của các ngành kinh tế liên quan và cải thiện chất lượng cuộc sống của cộng đồng.
3. Tổ chức, cá nhân phải trả tiền dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên khi có hoạt động gì?
Theo khoản 4 Điều 138 Luật Bảo vệ Môi trường 2020, tổ chức và cá nhân phải trả tiền dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên khi thực hiện các hoạt động sau đây.
Đầu tiên, khi khai thác và sử dụng mặt nước, mặt biển của hệ sinh thái để nuôi trồng thủy sản hoặc cung cấp dịch vụ giải trí dưới nước, tổ chức và cá nhân đều phải chi trả tiền dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên tương ứng. Điều này áp dụng cho các hoạt động như nuôi trồng thủy sản trong ao, hồ, hoặc sử dụng không gian dưới nước để cung cấp các hoạt động giải trí như lặn biển, lướt ván, hay các hoạt động thể thao dưới nước khác.
Thứ hai, khi khai thác và sử dụng cảnh quan của hệ sinh thái để cung cấp dịch vụ du lịch và giải trí, tổ chức và cá nhân cũng phải trả tiền dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên. Đây áp dụng cho những hoạt động như du lịch sinh thái, khám phá thiên nhiên, tham quan cảnh quan tự nhiên đẹp và các hoạt động giải trí khác như leo núi, dạo chơi trong rừng, và tham quan hang động. Bằng cách đó, tổ chức và cá nhân phải đóng góp vào bảo tồn và bảo vệ các khu vực đặc biệt này, đồng thời đảm bảo sự phát triển bền vững của ngành du lịch và giải trí.
Cuối cùng, các tổ chức và cá nhân tham gia vào sản xuất và kinh doanh gây ra phát thải khí nhà kính phải sử dụng dịch vụ hấp thụ và lưu trữ carbon của hệ sinh thái để giảm thiểu tác động của phát thải này. Các tổ chức và cá nhân phải trả tiền dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên để sử dụng các biện pháp hấp thụ và lưu trữ carbon, nhằm giảm thiểu ảnh hưởng tiêu cực đối với môi trường và khí hậu. Điều này đồng nghĩa với việc khuyến khích các tổ chức và cá nhân đầu tư vào các giải pháp giao thoa giữa kinh doanh và bảo vệ môi trường, từ đó tạo ra sự phát triển bền vững và hài hòa giữa con người và thiên nhiên.
Tổng quan, việc trả tiền dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên theo quy định của khoản 4 Điều 138 Luật Bảo vệ Môi trường 2020 là một biện pháp quan trọng để đảm bảo rằng các hoạt động kinh doanh và sử dụng tài nguyên tự nhiên được tiến hành một cách bền vững và có trách nhiệm đối với môi trường.
Trên đây là bài tư vấn của chúng tôi, mọi thắc mắc quý khách hàng xin vui lòng gửi về số Hotline 1900.868644 hoặc địa chỉ email [email protected] để được giải đáp. Trân trọng!